Nguyên nhân mưa lũ gia tăng trở lại (đợt 2) là do tác động trực tiếp của không khí lạnh từ phía Bắc tăng cường xuống gặp nhiễu động trong đới gió Đông trên cao, tạo thành tổ hợp thời tiết nguy hiểm.
Trong khi đó, tại khu vực Trung Trung bộ, do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 9, từ đêm nay 30-10 đến ngày 31-10, các tỉnh Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam cũng có mưa rất to với vũ lượng 150-300mm, có nơi trên 400mm. Các tỉnh Quảng Trị, Quảng Ngãi có mưa 100-200mm.
Trong khi đó, những ngày qua, mưa lớn đã gây hiện tượng sạt lở núi, sạt lở đất ở nhiều địa phương, gây những thiệt hại nặng nề, thương tâm về con người, chưa kể tài sản, cơ sở hạ tầng.
Cập nhật từ văn phòng thường trực Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai đến 18 giờ tối 30-10, có ít nhất 73 người chết và mất tích, 66 người bị thương do bão số 9, mưa lũ sau bão đợt này. Trong đó có 23 người đã xác định thiệt mạng, còn lại 50 người vẫn đang mất tích (23 người ở Bình Định do chìm tàu, còn lại là do sạt lở núi).
Nguy cơ từ sạt lở núi, mưa lũ còn rất lớn và ngày càng có dấu hiệu nghiêm trọng. Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai cho biết, trong thời gian vừa qua, mưa lũ đã làm khu vực miền núi phía Bắc và miền Trung - Tây Nguyên chịu thiệt hại lớn, đặc biệt là sạt lở đất, lũ quét nghiêm trọng tại nhiều địa phương như tại Mường La - Sơn La làm 23 người chết; tại Mù Cang Chải, Trạm Tấu của tỉnh Yên Bái làm 53 người chết; riêng trong tháng 9 và 10-2020 đã làm 138 người chết và mất tích, trong đó một số trận gây thiệt hại nặng như tại thủy điện Rào Trăng 3, trạm bảo vệ rừng tại Tiểu khu 67, Đoàn kinh tế Quốc phòng 337 làm 52 người dân và cán bộ chiến sĩ hy sinh.
Ngay sau đợt mưa bão số 9, sạt lở đất nghiêm trọng vẫn tiếp tục xảy ra, vùi lấp hàng chục người dân ở tỉnh Quảng Nam.
Trước tình hình này, để thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại công điện số 1500/CĐ-TTg ngày 28-10 và công điện số 1503/CĐ-TTg ngày 29-10, chiều 30-10, văn phòng Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai đã ký công văn số 166 gửi ban chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn của tất cả các tỉnh miền núi đề nghị thực hiện ngay các nhiệm vụ quan trọng sau:
Khẩn trương rà soát các nhà dân, cơ sở hạ tầng có nguy cơ cao chịu ảnh hưởng lũ quét, sạt lở đất, các hộ dân sống ven sông, suối; kịp thời phát hiện những biểu hiện bất thường, các sự cố, cắm biển cảnh báo nguy hiểm, bố trí lực lượng kiểm soát, cương quyết không để người dân ở lại những khu vực đã xác định có nguy cơ lũ quét, sạt lở cao.
Ban chỉ đạo Trung ương cũng đề nghị các tỉnh chỉ đạo đài phát thanh, truyền hình tỉnh, huyện, xã và các phương tiện thông tin của địa phương tăng cường thông tin về mưa lũ, lũ quét, sạt lở đất cùng các biện pháp phòng tránh đến từng người dân, nhất là tại các thôn, bản vùng sâu, vùng xa.
Triển khai khẩn cấp các phương án phòng chống lũ quét, sạt lở đất và chủ động di dời dân cư ra khỏi các khu vực có nguy cơ sạt lở; sẵn sàng nhân lực, vật tư, trang thiết bị theo phương châm "4 tại chỗ", đảm bảo kịp thời tiếp cận ứng cứu khi có tình huống xảy ra, nhất là lũ quét, sạt lở đất trên phạm vi rộng; bảo đảm an toàn hồ đập và xử lý các tình huống xấu.
