Nỗi lo từ chung cư cũ
Cựu chiến binh Bùi Bá Đạt về ở tại chung cư 145 Nguyễn Trãi (phường Bến Thành, quận 1) gần 18 năm qua và được bà con tín nhiệm bầu làm tổ trưởng dân phố. Mang tiếng được sống tại “con đường hàng hiệu” lớn nhất TPHCM, nhưng ông không khỏi nơm nớp trước nỗi lo bà hỏa viếng thăm.
Chung cư 145 xây trước năm 1975, gồm 1 hầm và 7 tầng, nay có gần 70 hộ sinh sống. Lý do khiến ông và nhiều cư dân ở đây không yên tâm vì chung cư đã quá xuống cấp. Bao nhiêu hộ là bấy nhiêu máy bơm nước, chằng chịt như một mạng nhện.
Ông Đạt kể: “Riêng phần điện, các điện kế đều được lắp cho từng tầng, khá an toàn, nhưng dây nhợ sau điện kế mới là mối lo. Tường ẩm ướt, dây điện âm tường đã cũ kỹ. Lại thêm mớ mạng nhện dây thông tin, truyền hình cáp lùng nhùng, nhìn thấy mà ớn”.
Dãy điện kế ở từng tầng tại chung cư 145 Nguyễn Trãi (quận 1) với mạng dây điện chằng chịt Có lần suýt xảy ra hỏa hoạn từ đám dây thông tin, ông Đạt vác đơn đi kêu cứu, các nhà mạng mới xuống bó gọn lại. Đưa chúng tôi tham quan các tầng, tại mỗi chân cầu thang đều có hộp dây phòng cháy nhưng bên trong rỗng tuếch, ông Đạt ngán ngẩm: “Hư hết rồi, không có gì cả. Tháng 9-2016, chung cư có tổ chức kiểm định chất lượng và biên bản khẳng định có nguy cơ cháy nổ cao”.
Chung cư 145 chỉ là một trong số 161 chung cư hiện tại ở quận 1 và quận 3. Trong số 161 chung cư này, có 112 chung cư xây dựng trước năm 1975.
Trao đổi với chúng tôi về lưới điện tại các chung cư cũ, ông Hoàng Đình Ấn, Phó giám đốc Công ty Điện lực Sài Gòn, cho biết: “Hầu hết các chung cư cũ đều có trạm biến thế riêng, phụ tải chỉ hoạt động ở mức 80%; lịch kiểm tra 3 tháng/lần cùng với việc đo tải từ xa qua hệ thống thông minh. Trong mùa nắng, công nhân còn đi đo nhiệt từng trạm, nơi này quá nhiệt là xử lý ngay. Điện kế trong chung cư được gắn cho từng hộ, có cầu dao tổng và CB cho từng điện kế nên khá yên tâm. Lo là lo “mạng nhện” sau điện kế, cùng với dây thông tin dẫn vào các hộ. Lần nào đi kiểm tra, chúng tôi đều có khuyến cáo các ban quản lý chung cư. Trong tuần này sẽ kiểm tra các chợ và chung cư, chỗ nào không ổn là chấn chỉnh ngay”.
Nỗi lo “mạng nhện” trong chung cư là có thật. Như địa bàn 2 quận Bình Thạnh và Phú Nhuận có đến 123 chung cư cũ, trong đó các lô ở chung cư Thanh Đa là một điển hình với “mạng nhện” rồng rắn len theo từng dãy hành lang, mà chỉ bất cẩn một chút là hậu quả khó lường.
Chung cư mới không ngoại lệ
Trong khi các chung cư cũ đều có trạm biến thế riêng (trạm phòng), thì hầu hết các chung cư mới đều lắp đặt trạm biến thế ở tầng hầm. Ông Ấn thông tin: “Tất cả máy biến thế lắp đặt ở tầng hầm đều là máy khô, không có dầu như máy cũ, có thiết bị bảo vệ và hệ thống tự động làm mát… Các tủ điện gắn trong chung cư đều làm bằng composite chống cháy, cùng nhiều lớp CB bảo vệ. Tuy nhiên, nói như vậy không có nghĩa là an toàn 100%.
Trong đợt kiểm tra đang diễn ra hiện nay, ngành điện lực sẽ tổng rà soát các trạm điện, lối ra vào chung quanh trạm và có những khuyến nghị cần thiết. Trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Quốc Bảo, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Điện lực TPHCM, cho rằng máy biến thế khô là máy thế hệ mới, khá an toàn, tuy nhiên chỉ phù hợp với những nơi hạn chế về mặt bằng.
Ông khuyến nghị các chủ đầu tư chung cư, nếu có mặt bằng thì nên lắp đặt trạm biến thế riêng (trạm phòng) tách biệt, cạnh khu vực cây xanh theo chuẩn quy hoạch của TPHCM để dễ kiểm soát, an toàn về cháy nổ. Điều ông Bảo lo lắng là thiết kế hệ thống điện âm tường bố trí trong các chung cư mới hiện nay không có cơ quan nào thẩm duyệt, nên khó quy trách nhiệm khi rủi ro xảy ra.
“Kiểm tra, rà soát là một lẽ, vấn đề hàng đầu vẫn là ý thức phòng cháy của người dân”, ông Bảo nói. Theo số liệu của ngành điện lực, trong năm 2017 đã thực hiện 1.349 lượt rà soát, kiểm tra an toàn điện tại các chung cư và tư vấn sử dụng điện cho hơn 15.000 hộ gia đình, phát hiện hàng trăm lỗi vi phạm sử dụng điện như câu mắc không an toàn, dây điện không có ống nhựa bảo vệ, thiết bị có công suất lớn nhưng chỉ sử dụng một ổ cắm, bố trí nhiều vật dụng gần các ổ cắm điện…
Trong 3 tháng đầu năm nay, ngành điện tiếp tục tư vấn sử dụng điện cho hơn 6.000 hộ gia đình và đang tiếp tục thực hiện rộng khắp các quận - huyện. Các vụ cháy nổ xảy ra liên tiếp thời gian qua tại nhiều địa bàn, gây thiệt hại lớn về người và tài sản là điều đáng báo động, đặc biệt đang vào mùa khô, nắng nóng, nguy cơ cháy nổ lại càng cao. Phòng cháy, không chỉ từ phía cơ quan chức năng, mà cần sự hợp tác của người dân: phải nâng cao ý thức phòng cháy.
