Tổng Bí thư Tô Lâm: Bộ máy cồng kềnh gây khó khăn, kìm hãm sự phát triển

Sáng 31-10, Quốc hội thảo luận tại tổ dự thảo Nghị quyết về tổ chức chính quyền đô thị tại TP Hải Phòng; việc thành lập TP Huế trực thuộc Trung ương.

Đề cập đến cơ chế chính quyền đô thị, cơ chế bộ máy quản lý nhà nước để hoạt động có hiệu lực hiệu quả với các đại biểu Quốc hội, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, đây là vấn đề rất lớn và đang tập trung bàn tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả của bộ máy Nhà nước.

Phải tinh gọn bộ máy

Tổng Bí thư nêu rõ, từ Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết của Trung ương đánh giá bộ máy Nhà nước cồng kềnh, hoạt động kém hiệu lực, hiệu quả, phải sắp xếp, phải tinh gọn. Nhưng hiện nay mới làm từ dưới lên như xã, huyện sáp nhập còn tỉnh chưa làm tới. Sắp xếp ở một số vụ, cục, tổng cục của bộ, ngành, còn Trung ương chưa làm.

Về cách thức thực hiện tinh gọn bộ máy, Tổng Bí thư chỉ rõ, Trung ương gọn được thì tỉnh sẽ gọn; trong đó, không có bộ thì tỉnh không có sở, không có sở thì huyện không có phòng. “Đây là vấn đề rất lớn, bây giờ phải tính đến việc này”, Tổng Bí thư khẳng định.

Theo Tổng Bí thư, nhiệm kỳ nào, năm nào cũng nói về tổ chức bộ máy. Các nghị quyết của Trung ương gần đây cũng đã đánh giá như thế thì phải xem xét. “Tất cả mọi người đều phải làm, đều phải có trách nhiệm trong việc này. Mình làm không đạt được yêu cầu đó thì phải thấy xấu hổ”, Tổng Bí thư nhắc nhở.

Tổng Bí thư cũng chỉ rõ việc ở đâu cũng phải làm và tới đây Trung ương phải gương mẫu, các ban của Đảng phải gương mẫu, Quốc hội gương mẫu, Chính phủ gương mẫu.

Theo Tổng Bí thư, có lần, có cơ quan đánh giá bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Mấy nhiệm kỳ rồi không thay đổi gì vẫn cứ phát triển. “Đánh giá này mâu thuẫn với đánh giá Nghị quyết của Trung ương”, Tổng Bí thư chỉ rõ.

Vì vậy, Tổng Bí thư yêu cầu trong đánh giá phải rất thẳng thắn, mạnh dạn, nhìn nhận vào các chỉ số này và nếu không làm sẽ không phát triển được. “Không tinh gọn bộ máy thì không phát triển được”, Tổng Bí thư lưu ý.

Tổng Bí thư dẫn chứng hiện nay, ngân sách đang chi khoảng gần 70% để trả lương, chi thường xuyên, phục vụ cho các hoạt động. Nếu điều hành ngân sách như vậy sẽ không còn tiền chi cho đầu tư phát triển.

Tổng Bí thư đặt vấn đề: Đất nước muốn phát triển được, muốn dự án này, dự án kia thì tiền ở đâu? Nuôi nhau hết thì còn đâu mà tiền để đầu tư phát triển nữa. Tiền đâu để quốc phòng, an ninh, xóa đói giảm nghèo, an sinh xã hội. Những việc này Nhà nước phải lo, chứ làm sao không có được. Cho nên, Tổng Bí thư đề nghị phải xem lại ngân sách.

Theo Tổng Bí thư, các nước khác chi ngân sách có hơn 40%, dù bộ máy của họ rất lớn. Họ để dành ít nhất phải được trên 50% ngân sách để phục vụ cho phát triển, cho quốc phòng, an ninh, giáo dục, y tế, an sinh xã hội... “Chúng ta so sánh thế thôi thì thấy vô cùng sốt ruột”, Tổng Bí thư bày tỏ.

Theo Tổng Bí thư, nguyên nhân không thể tăng lương cũng do bộ máy cồng kềnh. Tăng lương thì sẽ lên đến 80 - 90% chi ngân sách, vậy thì không còn tiền ngân sách để làm các hoạt động khác.

Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, bộ máy cồng kềnh gây khó khăn, kìm hãm sự phát triển. Vì vậy, phải tiếp tục tinh gọn bộ máy, giảm biên chế, giảm chi tiêu thường xuyên để dành nguồn lực đầu tư phát triển đất nước.

Bộ ngành không có người làm mà cứ "ôm việc"

Đề cập đến phân cấp, Tổng Bí thư chỉ rõ, hiện nay có bộ ngành quản lý không rõ chức năng, nhiệm vụ, không phân cấp cho địa phương làm. Đáng lẽ việc đó địa phương làm, bộ ngành không có người làm mà giữ lấy, hỏi mãi không trả lời làm mất thời gian.

Dẫn chứng cụ thể hơn, Tổng Bí thư nói có một vấn đề mà không biết ai chủ trì để giải quyết. Vừa rồi tập trung giải quyết vấn đề cát, đá, sỏi dưới lòng sông có đến 5-6 bộ ngành nhưng không rõ bộ nào chủ trì làm.

Bộ GTVT nói lấy cát, sỏi ở sông là khơi thông luồng lạch cho nên bộ phải có trách nhiệm. Doanh nghiệp nào làm khai thác lòng sông, chúng tôi trả tiền vì giúp khơi thông luồng lạch.

Bộ TN-MT nói không được vì đó là kho tài nguyên của bộ. Đơn vị nào muốn khai thác thì phải trả tiền. Trong khi Bộ Xây dựng nói đây là vật liệu xây dựng...

“Một vấn đề thôi bao nhiêu cuộc họp bàn nhưng hỏi ai chịu trách nhiệm chính thì không biết ai. Bộ máy cồng kềnh cứ như thế thì làm sao chịu được, làm sao phát triển được. Ở cấp địa phương cũng như thế, cũng có Sở GTVT, Sở TN-MT, Sở Xây dựng...

Một vấn đề đơn giản tại sao lại cồng kềnh, chồng chéo, khó khăn đến thế, mất bao nhiêu thời gian vào những chuyện này. Doanh nghiệp rất khổ sở, muốn làm cũng phải đủ thứ ý kiến các nơi này”, Tổng Bí thư nói.

Tổng Bí thư cũng nhấn mạnh đến yêu cầu rà soát lại xem cách nào để phục vụ người dân tốt hơn, cách nào để giảm được công sức vào những việc không cần thiết.

“Rất nhiều việc đòi hỏi cải cách thủ tục hành chính, đòi hỏi tinh giảm bộ máy”, Tổng Bí thư nhấn mạnh tinh thần là phục vụ nhân dân, có việc của dân là phải làm.

Đồng thời, nhấn mạnh đến quy định phân cấp, phân quyền đã có rồi, địa phương làm địa phương chịu trách nhiệm.

Tổng Bí thư nêu rõ yêu cầu, chúng ta phải rà soát rất chi tiết, rất cụ thể thì mới đổi mới được. Tất cả mọi người cùng tham gia vào từng công việc cụ thể trong công cuộc tinh gọn bộ máy.