Sáng 10-9, ngay sau lễ đón chính thức ở Phủ Chủ tịch, tại trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm và Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith đã chủ trì hội đàm cấp cao.
Thời gian qua, quan hệ Việt Nam - Lào tiếp tục được củng cố và phát triển ngày càng sâu rộng, thiết thực và hiệu quả trên tất cả các lĩnh vực, góp phần quan trọng vào việc giữ gìn ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh ở mỗi nước. Hai bên triển khai thực hiện có hiệu quả các thỏa thuận cấp cao, các hiệp định, kế hoạch, chương trình hợp tác song phương.
Quan hệ chính trị gắn bó, tin cậy tiếp tục được tăng cường, giữ vai trò nòng cốt, định hướng trong tổng thể quan hệ Việt Nam - Lào. Hai bên luôn khẳng định mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào là tài sản chung vô giá của hai Đảng, hai dân tộc, cần được giữ gìn, phát huy và truyền tiếp cho các thế hệ mai sau.
Hai bên đã phát huy những cơ chế hợp tác sẵn có, đồng thời rà soát, điều chỉnh các cơ chế hợp tác và triển khai những cơ chế hợp tác mới; tập trung trao đổi về hợp tác trong các vấn đề chiến lược, chủ trương, chính sách liên quan đến an ninh và phát triển của mỗi nước; thường xuyên trao đổi các đoàn cấp cao và các cấp dưới nhiều hình thức góp phần làm sâu sắc hơn mối quan hệ đặc biệt Việt - Lào.
“Trong quan hệ giữa hai Đảng, hai nước Việt Nam và Lào, thành công rất quan trọng là quan hệ chính trị gắn bó, tin cậy tiếp tục được phát triển mạnh mẽ. Điều đó được thể hiện rất rõ qua những chuyến thăm và trao đổi cấp cao diễn ra dưới các hình thức linh hoạt, trao đổi những vấn đề có tính chất chiến lược, tăng cường hiểu biết lẫn nhau và phối hợp làm tốt hơn trong phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng Đảng ở mỗi nước cũng như phối hợp các vấn đề quốc tế”, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương Lê Hoài Trung cho biết.
Những năm qua, hợp tác quốc phòng - an ninh và đối ngoại tiếp tục được duy trì, là một trong những trụ cột quan trọng về quan hệ đối ngoại tiếp tục được tăng cường trong quan hệ Việt - Lào. Hai bên phối hợp chặt chẽ, hỗ trợ nhau giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm quốc phòng, an ninh và trật tự an toàn xã hội ở mỗi nước, phối hợp thực hiện tốt Nghị định thư về hợp tác giai đoạn 2020 - 2024 và Kế hoạch hợp tác năm 2024 về quốc phòng và an ninh.
Hai bên tiếp tục bảo đảm an ninh, duy trì biên giới hòa bình, trật tự an toàn xã hội ở mỗi nước; tiếp tục hợp tác chặt chẽ trong phòng, chống “diễn biến hòa bình”, “bạo loạn lật đổ”, tội phạm xuyên quốc gia, nhất là tội phạm về ma túy; thúc đẩy hợp tác trong công tác phòng thủ, tác chiến, chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ lẫn nhau trong xây dựng lực lượng vũ trang, đào tạo nguồn nhân lực; phối hợp tìm kiếm, cất bốc và hồi hương hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện, chuyên gia Việt Nam tại Lào hy sinh trong thời kỳ chiến tranh.
Việt Nam đã và đang phối hợp chặt chẽ, hỗ trợ Lào về vật chất, trang thiết bị cũng như kinh nghiệm để Lào đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN, Chủ tịch AIPA trong năm 2024. Hai bên triển khai thực hiện có hiệu quả cơ chế tham vấn thường niên cấp Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương và Bộ trưởng Ngoại giao; tăng cường trao đổi thông tin về tình hình thế giới và khu vực mà hai bên cùng quan tâm; phối hợp chặt chẽ, hiệu quả trong các hoạt động tại các diễn đàn đa phương như Liên hợp quốc, ASEAN, ASEM, CLV, CLMV, ACMECS và các cơ chế hợp tác Tiểu vùng Mekong, góp phần nâng cao uy tín và vị thế của mỗi nước.
Hợp tác kinh tế, văn hóa, giáo dục - đào tạo, khoa học - kỹ thuật giữa Việt Nam và Lào đã có những chuyển biến tích cực. Hai bên tích cực triển khai Thỏa thuận về Chiến lược hợp tác Việt Nam - Lào giai đoạn 2021-2030 và Hiệp định hợp tác Việt Nam - Lào giai đoạn 2021-2025; các Hiệp định giữa hai Chính phủ và Thỏa thuận hợp tác tại Kỳ họp lần thứ 46 Ủy ban liên Chính phủ; tăng cường công tác hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc, kịp thời trao đổi, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để tìm hướng đi mới thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực kinh tế.
Hai bên đã phối hợp trao đổi kinh nghiệm về công tác quản lý điều hành kinh tế vĩ mô. Hoạt động đối ngoại nhân dân được hai nước quan tâm thường xuyên; tổ chức nhiều hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, góp phần tăng cường sự hiểu biết giữa nhân dân hai nước, góp phần đưa mối quan hệ Việt Nam - Lào ngày càng đi vào chiều sâu.
Về đầu tư, Việt Nam có 256 dự án đầu tư tại Lào với tổng vốn đầu tư khoảng 5,5 tỷ USD, vốn thực hiện lũy kế đạt khoảng 2,8 tỷ USD. Trong đó, nhiều dự án đầu tư của doanh nghiệp Việt Nam tại Lào hoạt động hiệu quả, đóng góp tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho hàng nghìn lao động, bổ sung nguồn thu ngân sách nhà nước Lào, nhất là trong các lĩnh vực viễn thông, ngân hàng, trồng và chế biến cao su, sản xuất và chế biến lương thực, thực phẩm sữa…
Trong 7 tháng năm 2024, vốn đăng ký đầu tư sang Lào của Việt Nam là 36,7 triệu USD, tăng 39,5% so với cùng kỳ năm 2023. Hai bên đã hoàn thành và bàn giao cho Lào 4 dự án đưa vào khai thác và sử dụng gồm: nâng cấp Đài phát thanh Quốc gia Lào; nâng cấp Đài phát thanh tỉnh Xaysomboun; trường trung học phổ thông tại tỉnh Houaphan; xây dựng 4 hệ thống thủy lợi quy mô nhỏ tại 2 huyện thuộc tỉnh Xaysomboun.
Hai bên tiếp tục tập trung thực hiện Bản ghi nhớ giữa hai Chính phủ về Chiến lược hợp tác trong lĩnh vực giao thông vận tải giai đoạn 2016-2025, tầm nhìn đến năm 2030; tiếp tục thúc đẩy tìm kiếm các nguồn vốn để triển khai các dự án trọng điểm; tích cực triển khai Biên bản ghi nhớ giữa hai Chính phủ về việc phát triển các dự án thủy điện tại Lào và mua bán điện giữa hai nước.
Về thương mại, hai nước đã đàm phán, ký kết nhiều văn kiện góp phần hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về thương mại; chủ động tích cực triển khai các văn kiện đã ký kết, tăng cường các biện pháp xúc tiến thương mại tạo điều kiện cho thương mại song phương phát triển bền vững. Kim ngạch thương mại Việt Nam - Lào năm 2023 đạt 1,6 tỷ USD. Bảy tháng năm 2024, kim ngạch thương mại hai nước đạt khoảng 1,1 tỷ USD, tăng 16,7% so với cùng kỳ năm 2023. Ước tính 8 tháng năm 2024, kim ngạch thương mại song phương đạt 1,3 tỷ USD.
Hai nước đặc biệt quan tâm đến việc nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác trong lĩnh vực GD-ĐT phát triển nguồn nhân lực. Năm 2024, Việt Nam dành cho Lào 1.120 học bổng và Lào cấp 60 học bổng dành cho Việt Nam. Năm học 2022 - 2023 có 14.050 lưu học sinh Lào đang học tập tại hơn 170 cơ sở giáo dục của Việt Nam. Công tác khám, chữa bệnh cho cán bộ và nhân dân của Lào tại Việt Nam, nhất là các tỉnh có chung biên giới và phối hợp khám chữa bệnh từ xa tiếp tục được quan tâm triển khai và tiến hành tốt; giúp Lào đào tạo cán bộ y tế, cung cấp thuốc cai nghiện ma túy.
