Các hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ ở Việt Nam đã luôn nỗ lực bám sát yêu cầu của các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, thu hút được sự tham gia của không những các nhà khoa học, các tổ chức KH-CN mà còn của các doanh nghiệp và người dân.
Chiều 18-5, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH-CN) tổ chức Lễ kỷ niệm chào mừng Ngày KH-CN Việt Nam (18-5), Lễ trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2020 và Lễ tôn vinh các tổ chức, cá nhân tiêu biểu.
Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam cùng đông đảo các nhà khoa học, lãnh đạo Bộ KH-CN và nhiều cơ quan, tổ chức tham dự sự kiện.
Từ năm 2014 đến nay, Ngày KH-CN Việt Nam (18-5) đã trở thành ngày truyền thống, ngày hội quan trọng của của những người làm công tác nghiên cứu khoa học, quản lý khoa học, của các doanh nghiệp có tinh thần đổi mới sáng tạo; là điểm hẹn thường niên để cộng đồng KH-CN cả nước tổ chức các sự kiện có ý nghĩa thiết thực vừa để ghi nhận những nỗ lực, thành công của ngành KH-CN đóng góp cho kho tàng tri thức cũng như phục vụ phát triển kinh tế-xã hội, vừa để thảo luận, định hướng hoạt động nhằm hướng đến các mục tiêu của ngành KH-CN nói riêng, của đất nước nói chung. Vào dịp này, nhiều hoạt động có ý nghĩa, thiết thực được tổ chức và nhận được sự quan tâm, hưởng ứng của cộng đồng các nhà khoa học và toàn xã hội.
Bộ trưởng Bộ KH-CN Chu Ngọc Anh phát biểu chào mừng tại buổi lễ. Ảnh TB
Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ KH-CN Chu Ngọc Anh cho biết, Ngày 18-5-1963, tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ I của Hội nghị phổ biến khoa học, kỹ thuật Việt Nam, bàn về mối quan hệ giữa khoa học và sản xuất, Hồ Chủ tịch đã nói “Khoa học phải từ sản xuất mà ra và phải trở lại phục vụ sản xuất, phục vụ quần chúng, nhằm nâng cao năng suất lao động và không ngừng cải tiến đời sống của nhân dân, bảo đảm cho chủ nghĩa xã hội thắng lợi”. Lời chỉ dạy này đã trở thành phương châm, là kim chỉ nam cho hoạt động của ngành KH-CN suốt những năm qua. Ngày 18-5 hằng năm cũng đã trở thành Ngày Khoa học và công nghệ Việt Nam. Năm nay, Ngày Khoa học và công nghệ Việt Nam được tổ chức không chỉ để vinh danh các thành tựu KH-CN nổi bật, mà còn là hành động thiết thực để chào mừng 130 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại.
"Trong điều kiện phát triển kinh tế - xã hội hiện nay, toàn ngành KH&CN càng quyết tâm thực hiện lời dạy của Người. Các hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ luôn nỗ lực bám sát các yêu cầu của các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, thu hút được sự tham gia của không những các nhà khoa học, các tổ chức KH-CN mà còn của các doanh nghiệp và người dân", Bộ trưởng Chu Ngọc Anh nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và Bộ trưởng Bộ KH-CN Chu Ngọc Anh chúc mừng 3 nhà khoa học đoạt Giải thưởng Tạ Quang Bửu 2020. Ảnh T.B Giải thưởng Tạ Quang Bửu được Bộ KH-CN tổ chức hằng năm, là sự ghi nhận và tôn vinh đối với các nhà khoa học có thành tựu nổi bật trong nghiên cứu cơ bản thuộc các lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật.
Từ năm 2014 đến nay, 14 nhà khoa học là tác giả của các công trình khoa học xuất sắc và 3 nhà khoa học trẻ đã được trao tặng giải thưởng trong tổng số hơn 270 hồ sơ đăng ký tham dự.
Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2020 được trao tặng cho 3 nhà khoa học có các công trình khoa học chất lượng, đã công bố trên các tạp chí khoa học uy tín của thế giới. Đó là: PGS-TS Vương Thị Ngọc Lan, Đại học Y Dược TPHCM (ngành Khoa học Y Dược); PGS-TS Phạm Tiến Sơn, Trường Đại học Đà Lạt (ngành Toán học); TS Nguyễn Trương Thanh Hiếu, Trường Đại học Tôn Đức Thắng (ngành Vật lý).
Các tổ chức, cá nhân khoa học tiêu biểu được tôn vinh tại buổi lễ . Ảnh T.B
Năm nay, Bộ KH-CN tổ chức tôn vinh các tổ chức, cá nhân tiêu biểu trong triển khai các nhiệm vụ nghiên cứu phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19 ngay từ những ngày đầu tiên dịch bệnh bùng phát. Tiêu biểu như: Phát huy nền tảng của Hệ tri thức Việt số hóa trong phòng, chống dịch Covid-19 để xây dựng bản đồ vùng dịch sử dụng Vmap, phát hiện những người có nguy cơ lây nhiễm tại các điểm du lịch; Xây dựng phần mềm khai báo y tế; Nghiên cứu, sản xuất thành công bộ KIT phát hiện SARS-CoV-2 (do Học viện Quân y chủ trì, phối hợp với Công ty cổ phần công nghệ Việt Á thực hiện); Nghiên cứu, sản xuất và thử nghiệm thành công sản phẩm robot hỗ trợ y tế (do Học viện Kỹ thuật Quân sự thực hiện); Nghiên cứu, chế tạo và thử nghiệm thành công robot NaRoVid1 (do Viện Ứng dụng Công nghệ thuộc Bộ KH-CN thực hiện);…
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại buổi lễ. Ảnh T.B
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhiệt liệt chúc mừng ngành KH-CN trong năm qua đã luôn nỗ lực, kế thừa những kết quả đã đạt được, tiếp tục đạt được những kết quả rất đáng mừng trong phát triển KH-CN nước nhà. Trong đó không chỉ là số lượng các công trình nghiên cứu khoa học được đăng tải trên các tạp chí uy tín của thế giới, không chỉ các giải thưởng, không chỉ số lượng các sáng kiến hữu ích để góp phần tăng năng suất lao động, cải thiện đời sống của nhân dân, mà rất quan trọng trong năm vừa rồi như chúng ta đã nói với nhau năm trước, đấy là chúng ta cùng đóng góp để xây dựng, hình thành những đề xuất, kiến nghị để đưa vào dự thảo chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm tới để trình Đại hội Đảng toàn quốc tới đây.
Theo Phó Thủ tướng, điều rất đáng nói là trong cái khó khăn, thách thức chúng ta đã tìm ra thời cơ và tự tạo cho mình một động lực vươn lên trong KH-CN. Đấy là trong bối cảnh đất nước và cả thế giới cùng chống dịch Covid-19 như thời gian vừa qua thì một mặt là những nghiên cứu khoa học, những công trình nghiên cứu và ứng dụng thì tiếp tục được triển khai. Nhưng mặt khác chúng ta đã cùng nhau tự đặt ra cho mình những bài toán, thách đố, cùng nhau giải quyết.
"Chúng ta cũng tin rằng với sự đoàn kết, cùng chung một mục tiêu cao cả là đem khoa học phục vụ nhân dân, phục vụ loài người thì nhất định KH-CN sẽ góp phần đưa đất nước chúng ta và cả thế giới vượt qua được những khó khăn, trong đó trực tiếp nhất bây giờ là đại dịch Covid-19 vẫn còn đang hoành hành trên toàn cầu. Và để sao cho thế giới hoà bình, phát triển và để cho môi trường không bị huỷ hoại...", Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh.
TRẦN BÌNH