Lãnh địa của tội phạm, tệ nạn
Khu đất 19,2ha tại ấp 3B (xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh) được UBND TPHCM ký quyết định thu hồi đất năm 2004 để thực hiện dự án khu dân cư Việt Liên Á. Sau 13 năm triển khai, đến giờ dự án này vẫn chỉ là khu đất hoang. Thoạt nhìn khu đất này giống như một khu rừng, vì xung quanh toàn lau sậy, cây tạp. Nhiều căn nhà hoang trong khu đất dự án (nhà của các hộ dân đã nhận tiền bồi thường) không được chủ đầu tư phá dỡ, rào chắn nên đã thành nơi trú ẩn, hút chích ma túy của các con nghiện. Thấy chúng tôi đi sâu vào trong khu đất, bà Trịnh Thị T. - một hộ dân có nhà trong khu đất dự án, chưa được chủ đầu tư bồi thường - cảnh báo: “Chú vào trong đó làm gì, coi chừng bị cướp”.
Bà Thanh cho biết, trước đây con đường mòn nối đường Cao Lỗ đi qua khu đất dự án và thông ra khu dân cư Trung Sơn có nhiều người đi, nhưng giờ thì vắng tanh vì gần đây khu vực này liên tục xảy ra cướp, trấn lột. “Ban đêm, nhiều đối tượng lạ còn đến đây mua bán ma túy, người bán đem “hàng” đến nhét trong các căn nhà hoang, sau đó kẻ mua đến lấy, tôi ở đây chứng kiến hoài nhưng không dám báo công an vì sợ trả thù. 8 năm trước, chủ đầu tư đến đặt vấn đề bồi thường đất nhưng sau đó im luôn, cuộc sống gia đình tôi từ đó đến nay luôn bị đảo lộn, vì đất quy hoạch bán chẳng ai mua, bỏ đi thì sợ bị chiếm, mà ở đây hoài thì bất an. Giờ hớ hênh là bị trộm, bị cướp. Đến cái thau giặt đồ cũng bị con nghiện lấy cắp bán”, bà Thanh buồn rầu kể.
Cũng trên địa bàn xã Bình Hưng, khu đất nằm dọc sông Xóm Củi (phía sau miếu Ngũ Hành) thuộc ấp 4 được quy hoạch làm dự án kè chống sạt lở bờ sông từ nhiều năm nay. Là đất quy hoạch nhưng thời gian qua vẫn có hàng trăm căn nhà trái phép mọc lên. Lợi dụng địa hình phức tạp tại đây (có nhiều nhà lụp xụp, hẻm ngách, giáp sông…), nhiều tay “anh chị” thường xuyên tổ chức đá gà cá độ trong khu vực. Chiều 7-5, khi chúng tôi đi vào khu vực này, nghi ngờ bị lực lượng chức năng phục kích, gần chục đối tượng đang đá gà ăn tiền nhanh chóng tẩu tán tang vật và nhảy sông bơi về hướng cầu Xóm Củi.
Nhà ở tạm bợ tại các dự án treo mọc lên như nấm Tại quận 8, an ninh trật tự tại các dự án “treo” còn phức tạp hơn. Lợi dụng việc quản lý, giám sát lỏng lẻo của chính quyền, ngành chức năng địa phương, một số đối tượng đã vào sâu trong các khu quy hoạch treo giáp ranh hai phường 7 và 16 để dựng chòi, kéo điện, tổ chức các sòng bài, bố trí người canh gác, thu hút con bạc từ nhiều nơi đến tham gia. Chỉ trong 10 ngày qua, Công an quận 8 đã phá 2 sòng bạc có quy mô lớn hoạt động tại các khu quy hoạch trên, bắt giữ hàng chục đối tượng. Không chỉ có trộm, cướp, bài bạc, tại nhiều khu quy hoạch “treo” ở Bình Hưng Hòa (Bình Tân), Thới Tam Thôn, Đông Thạnh (Hóc Môn), Hiệp Phước (Nhà Bè) còn tồn tại tệ nạn mại dâm, lừa đảo, cho vay nặng lãi, bảo kê…, do nhà trái phép mọc lên nhiều, công nhân lao động, dân vãng lai đến thuê ở đông nhưng việc quản lý về tạm trú, trật tự chưa chặt chẽ.
Ngày càng diễn biến phức tạp
Thiếu tá Lê Hữu Phước, Đội trưởng Đội Cảnh sát hình sự (Công an quận 8), nhìn nhận tình hình tội phạm, tệ nạn ở các khu vực có dự án “treo” ngày càng diễn biến phức tạp, nhất là các khu vực giáp ranh giữa phường 4 (quận 8) với xã Bình Hưng (huyện Bình Chánh), phường 7, phường 16 (quận 8) với xã Phong Phú (huyện Bình Chánh) và phường An Lạc (quận Bình Tân). Hầu hết các sòng bạc hoạt động trong các khu quy hoạch treo ở quận 8 được công an quận triệt phá, bắt giữ gần đây đều có quy mô lớn, mức ăn thua của các con bạc lên đến hàng trăm triệu đồng, mỗi sòng có hàng chục con bạc tham gia, đối tượng đánh bạc không chỉ thanh niên mà có cả người lớn tuổi, phụ nữ… Việc theo dõi, xử lý tội phạm, tệ nạn ở các khu đất có dự án “treo” của công an gặp nhiều khó khăn, do địa hình phức tạp, nhiều sông rạch, bên trong các dự án cây cỏ mọc nhiều. Thiếu tá Lê Hữu Phước cho rằng công tác theo dõi, bắt giữ, xử lý tội phạm, tệ nạn của công an chỉ là giải pháp ngọn. Để đảm bảo an ninh trật tự tại các khu quy hoạch, chủ đầu tư cần đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án. Thành phố cần có biện pháp chế tài mạnh đối với các dự án kéo dài hàng chục năm. Một khi quy hoạch “treo” không còn, tội phạm, tệ nạn sẽ không có đất sống.
Hàng chục đối tượng dựng chòi, câu điện để đánh bạc ban đêm tại một khu đất quy hoạch “treo” ở phường 16, quận 8, vừa bị Công an quận 8 bắt giữ Trách nhiệm của chính quyền địa phương, chủ đầu tư ở đâu khi tội phạm, tệ nạn ngày càng nhức nhối ở các khu quy hoạch “treo”? Lý giải về vấn đề này, đại diện chủ đầu tư các dự án Việt Liên Á, Intresco, Vạn Thạnh Phát ở Bình Chánh cho biết, bên cạnh một số bất cập về chính sách, vốn, nguyên nhân chính khiến dự án triển khai chậm là do chưa thỏa thuận được mức giá bồi thường với một số hộ dân trong khu quy hoạch. Các đơn vị chủ đầu tư cũng thừa nhận việc triển khai dự án chậm đã góp phần làm an ninh trật tự tại khu quy hoạch phức tạp. Tuy nhiên, để ngăn chặn tội phạm, tệ nạn phát sinh, lộng hành, trách nhiệm chính vẫn là chính quyền, ngành công an địa phương.
Theo ông Trương Văn Thành, Chủ tịch UBND xã Bình Hưng, thời gian qua, địa phương đã triển khai nhiều giải pháp để ngăn chặn tội phạm, tệ nạn phát sinh ở các khu quy hoạch “treo”. Cụ thể: Lắp đặt thêm chốt dân phòng, bố trí thêm người trực ở các khu đất dự án, vận động người dân giao đất cho chủ đầu tư, xử lý nghiêm các trường hợp xây dựng trái phép… Tuy nhiên, kết quả chưa được như mong muốn. Giải thích điều này, ông Thành cho biết: “Xã Bình Hưng hiện có đến 49 dự án, trong đó 3 dự án chưa có quyết định thu hồi đất. Tổng số diện tích đất dự án gần 900ha, chiếm gần hết diện tích đất của xã, dân số ở xã một ngày một tăng, chủ yếu là dân vãng lai. Diện tích lớn, dự án nhiều, địa bàn phức tạp nhưng cơ chế quản lý vẫn là cơ chế xã, lực lượng mỏng. Đây là một trong những nguyên nhân chính khiến tội phạm, tệ nạn phát sinh nhiều, hoạt động phức tạp”.
Theo ông Thành, sắp tới xã Bình Hưng sẽ phối hợp với chủ đầu tư các dự án đã thu hồi đất tổ chức phá dỡ các căn nhà do người dân giải tỏa bỏ lại, phát hoang và rào chắn cao khu đất quy hoạch, dự án. Bên cạnh đó sẽ lắp đặt thêm các chốt dân phòng, tăng cường thêm người trực ở các khu vực nóng. Ngoài ra xã sẽ tiếp tục kiến nghị thành phố, huyện Bình Chánh, Ban quản lý Khu Nam đốc thúc các dự án đẩy nhanh tiến độ, cương quyết thu hồi các dự án có tiến độ bồi thường dưới 50%, kéo dài hàng chục năm.
