Tiếp tục chương trình kỳ họp, chiều 23-10, Quốc hội đã nghe báo cáo công tác năm 2021 của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) tối cao Lê Minh Trí.
Báo cáo của Viện trưởng VKSND tối cao nhấn mạnh, năm 2021, dịch Covid-19 diễn biến phức tạp đã tác động tiêu cực và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi mặt đời sống xã hội. Mặc dù, tình hình an ninh, chính trị được bảo đảm, nhưng tình hình tội phạm gia tăng. Ngành kiểm sát đã thực hành quyền công tố, kiểm sát khởi tố mới 86.032 vụ án, tăng 2,1% so với năm 2020, trong đó, có nhiều vụ án xâm phạm trật tự quản lý kinh tế gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng đã được phát hiện, khởi tố.
Đáng chú ý, tội phạm về tham nhũng, chức vụ tăng nhiều nhất (15,2%) chủ yếu xảy ra trong lĩnh vực đầu tư công, quản lý đất đai. Một số loại tội phạm phát sinh có liên quan đến công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19, số vụ án xâm phạm trật tự xã hội tăng 6%; tội phạm sử dụng công nghệ cao để lừa đảo, tổ chức đánh bạc và tội phạm về ma túy xảy ra nhiều vụ với quy mô rất lớn.
Viện trưởng Viện KSND tối cao Lê Minh Trí trình bày Báo cáo công tác năm 2021 của Viện trưởng Viện KSND tối cao, chiều 23-10-2021. Ảnh: QUANG PHÚC Các tranh chấp dân sự, kinh doanh, thương mại và khiếu kiện hành chính giảm so với cùng kỳ năm trước, ngành kiểm sát đã kiểm sát giải quyết 407.985 vụ, việc dân sự, kinh doanh, thương mại, giảm 10,7%; kiểm sát giải quyết 8.127 vụ án hành chính sơ thẩm, giảm 11,6%. Dự báo sắp tới, tình hình tội phạm sẽ phức tạp hơn sau Covid-19 do mất việc làm, không có thu nhập và các tranh chấp dân sự, kinh tế sẽ tăng.
Trong năm 2021, toàn ngành kiểm sát đã kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết 144.437 nguồn tin về tội phạm, tăng 2,2%; đã ban hành 105.717 văn bản yêu cầu Cơ quan điều tra kiểm tra, xác minh nguồn tin về tội phạm, tăng 2,5%; trực tiếp kiểm sát việc giải quyết nguồn tin về tội phạm 1.312 cuộc tại Cơ quan điều tra;… Qua kiểm sát, đã phát hiện, yêu cầu Cơ quan điều tra khởi tố 857 vụ án, tăng 8,3%; đã ra quyết định hủy 140 quyết định không khởi tố vụ án, quyết định khởi tố vụ án thiếu căn cứ pháp luật. Đồng thời, trực tiếp ra 16 quyết định khởi tố vụ án và yêu cầu Cơ quan điều tra tiến hành điều tra;...
Viện kiểm sát thực hành quyền công tố, kiểm sát việc bắt, tạm giữ 76.136 người, trong đó, có nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, nhiều vụ án làm lây lan dịch bệnh và chống người thi hành công vụ trong phòng, chống dịch Covid-19.
Viện trưởng Viện KSND tối cao cũng báo cáo, ngành kiểm sát chủ động hạn chế các trường hợp khởi tố oan và bỏ lọt tội phạm; bảo đảm việc bắt, tạm giữ, tạm giam có đủ căn cứ, đúng pháp luật, hạn chế việc lạm dụng bắt, giam; chất lượng điều tra, truy tố được nâng lên, vi phạm tố tụng và các trường hợp khởi tố, điều tra, truy tố oan, sai giảm dần và vượt các chỉ tiêu trong Nghị quyết số 96 của Quốc hội. Đã ban hành quy định về “Số hóa hồ sơ”, công bố tài liệu, chứng cứ bằng hình ảnh tại phiên tòa.
Đặc biệt, năm 2021, ngành kiểm sát không để xảy ra trường hợp truy tố, Hội đồng xét xử tuyên bị cáo không phạm tội. Ngành kiểm sát đã tăng cường phối hợp với Bộ Công an, Tòa án nhân dân tối cao đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố và đưa ra xét xử nghiêm minh nhiều vụ án tham nhũng, kinh tế lớn, đặc biệt là các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo được dư luận xã hội đồng tình, đánh giá cao. Tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tố tụng tăng cường các biện pháp nhằm thu hồi tài sản bị chiếm đoạt trong các vụ án tham nhũng, kinh tế, theo đó, đã thu hồi hơn 4.500 tỷ đồng, phong tỏa tài khoản và kê biên nhiều tài sản có giá trị lớn như: cổ phiếu, bất động sản.
“Trong bối cảnh dịch Covid 19 nhưng Viện KSND tối cao đã tham dự phiên điều trần trực tuyến của Tòa án Singapore thực hiện yêu cầu tương trợ tư pháp về thu hồi tài sản trong vụ án Phan Sào Nam, kết quả, đã thu hồi được hơn 2,7 triệu USD”, báo cáo nêu rõ.
Báo cáo cũng cho rằng, vẫn còn một số chỉ tiêu chưa đạt theo Nghị quyết của Quốc hội, như: còn một số trường hợp các Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát phải đình chỉ bị can do hành vi không cấu thành tội phạm; tỷ lệ kháng nghị phúc thẩm án hành chính và kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm án dân sự, hành chính chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội.
Về nhiệm vụ năm 2022, Viện trưởng KSND tối cao cho biết, ngành sẽ thực hiện tốt nhiệm vụ chống oan, sai, chống bỏ lọt tội phạm và nâng cao các chỉ tiêu nghiệp vụ. Phối hợp chặt chẽ với Cơ quan điều tra nâng tỷ lệ giải quyết nguồn tin về tội phạm. Tăng cường công tác phối hợp liên ngành bảo đảm tiến độ, chất lượng các vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo và nâng cao trách nhiệm của các cơ quan trong việc thi hành án dân sự, thi hành án hành chính.
Nêu kiến nghị với Quốc hội, Viện trưởng Viện KSND tối cao cho rằng, thời gian qua, các cơ quan tư pháp đã phát hiện, xử lý rất nhiều vụ án tham nhũng, kinh tế xảy ra trong lĩnh vực đầu tư công, việc đấu thầu mua sắm tài sản, trang thiết bị, thực hiện các dự án về công nghệ thông tin trong các cơ quan nhà nước. Để khắc phục triệt để nguyên nhân phát sinh các vụ án trên, kiến nghị Quốc hội, Chính phủ tiếp tục chỉ đạo xây dựng, hoàn thiện thể chế pháp luật, chính sách, cơ chế quản lý kinh tế nhằm phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý nghiêm những vi phạm trong các lĩnh vực này. Xem xét, bổ sung xây dựng Luật Đăng ký tài sản vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội trong nhiệm kỳ XV.
Đồng thời, đề nghị Chính phủ có lộ trình áp dụng nhiều biện pháp hạn chế sử dụng tiền mặt trong đời sống xã hội theo hướng các hoạt động giao dịch kinh tế đều qua ngân hàng để phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực.
