Gần 40 năm trôi qua kể từ ngày hòa bình thống nhất đất nước, nhưng đến nay nỗi đau chiến tranh vẫn còn âm ỉ trong lòng những người thân của các liệt sĩ. Để xoa dịu nỗi đau khôn nguôi ấy, nhiều năm qua, Phòng Chính sách, Cục Chính trị Quân khu 7 (QK7) đã âm thầm tìm kiếm hài cốt liệt sĩ còn nằm lại trên các chiến trường…
Nghĩa tình không phai
Từ ngày đồng đội hy sinh trong một trận đánh hồi đầu năm 1969, ông Nguyễn Văn Minh, cựu chiến binh Tiểu đoàn Đặc công 200 C, luôn canh cánh trong lòng. Năm 2011, ông tìm đến Bộ Chỉ huy Quân sự (BCHQS) tỉnh Bình Thuận (thuộc QK7) cung cấp thông tin về mộ liệt sĩ chôn tập thể tại Đồn Tân Nông (cũ), thuộc thôn 1, xã Hàm Liên, huyện Hàm Thuận Bắc, tỉnh Bình Thuận.
Sau một thời gian tìm kiếm, ngày 13-5-2012, BCHQS tỉnh Bình Thuận đã tìm thấy hài cốt 27 liệt sĩ tại hố chôn tập thể tại một khu dân cư. Vừa nhìn thấy hài cốt đồng đội, ông Minh òa khóc nức nở khi nhận ra bộ hài cốt của anh lính đặc công cao to đẹp trai nhất đơn vị, rồi lần lượt nhận ra 26 bộ hài cốt khác qua những kỷ vật họ mang theo mình khi nằm xuống… Người dân xung quanh không cầm được nước mắt chứng kiến nghĩa tình đồng đội cao cả của những người còn sống với những người bạn chung chiến hào năm xưa đã anh dũng hy sinh vì Tổ quốc.
Thắp nén hương tưởng nhớ đồng đội yên nghỉ tại Nghĩa trang Vĩnh Hưng tỉnh Long An.
Hiện nay, Phòng Chính sách QK7 thường xuyên tiếp đón khá đông các gia đình chính sách từ các tỉnh, thành đến tìm hài cốt liệt sĩ, có những bà mẹ lặn lội từ Bắc vào Nam để tìm hài cốt con trai mình. Một mẹ liệt sĩ rưng rưng kể: “Ngày đi bộ đội, con mẹ đẹp trai lắm, nó cứ dặn mẹ yên tâm khi nào đánh giặc xong con sẽ về. Nào ngờ, chiến tranh trôi qua đã lâu mà vẫn chưa thấy con về, mẹ phải tìm con bằng được mới yên tâm nhắm mắt xuôi tay…”. Khi Đội K đưa hài cốt con mẹ từ chiến trường về, mẹ chỉ còn biết khóc ròng…
Về với Đất Mẹ
Từ năm 2001 đến nay, Bộ Tư lệnh QK7 thành lập 4 Đội K chuyên trách tìm hài cốt liệt sĩ gồm: K70 thuộc Bộ Tư lệnh QK7; K71 thuộc BCHQS tỉnh Tây Ninh; K72 thuộc BCHQS tỉnh Bình Phước; K73 thuộc BCHQS tỉnh Long An. Các Đội K có nhiệm vụ sang chiến trường Lào và Campuchia (CPC) tìm hài cốt liệt sĩ để đưa các anh về với lòng Đất Mẹ.
Đại tá Trần Văn Hợp, Đội trưởng Đội K70 - Cục Chính trị QK7, là người trực tiếp sang chiến trường CPC tìm kiếm hài cốt liệt sĩ, cho biết: “Từ ngày thành lập đến nay, Đội K70 của Bộ Tư lệnh QK7 đã đưa về nước được 1.207 hài cốt liệt sĩ, trong đó có 36 bộ hài cốt có tên và đã đưa 21 hài cốt liệt sĩ về các tỉnh, thành trong cả nước, số còn lại được an táng tại nghĩa trang liệt sĩ…”. Cho đến tận bây giờ, Đại tá Trần Văn Hợp vẫn không quên kỷ niệm lần đầu tiên sang CPC khảo sát, quy tập hài cốt liệt sĩ hy sinh tại huyện Mi-Mốt, tỉnh Công-Pông-Chàm. Chỉ trong 6 ngày, Đội K70 đã quy tập được 9 bộ hài cốt. Vài ngày sau, đoàn đến xã Xòm-Rông, huyện Mi-Mốt, nơi từng là căn cứ bệnh viện của ta để tìm kiếm. Chỉ trong vòng 15 ngày, Đội K70 đã nhanh chóng quy tập được 50 bộ hài cốt liệt sĩ. Khi đoàn định chuyển sang vị trí khác thì có một già làng người CPC đến chỉ một địa điểm chôn cất liệt sĩ Việt Nam, nhờ vậy Đội K70 đã quy tập thêm 17 hài cốt liệt sĩ đưa về quê nhà.
Căn cứ danh sách liệt sĩ hy sinh tại CPC, Phòng Chính sách, Cục Chính trị QK7 đã chuyển cho các Đội K gần 9.000 mộ liệt sĩ thời kỳ kháng chiến chống Mỹ và chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam để các đội tích cực tìm kiếm quy tập. Các đội K còn đón tiếp 352 đoàn đi tìm mộ liệt sĩ và gần 2.000 thân nhân liệt sĩ, CCB sang đất bạn tìm hài cốt liệt sĩ, kết quả có 247 đoàn đã tìm thấy hài cốt liệt sĩ, trong đó có 154 hài cốt liệt sĩ có tên tuổi, địa chỉ đưa về an táng tại quê nhà.
Đại tá Vũ Văn Chản, Phó Trưởng phòng Chính sách, Cục Chính trị QK7, xúc động báo tin: “Từ năm 2001 đến nay, các Đội K của QK7 đã khảo sát tìm kiếm ở gần 6.500 khu vực, đào bới gần 30.000 vị trí mộ, qua đó quy tập được 6.830 hài cốt liệt sĩ hy sinh tại CPC đưa về nước, trong đó có 483 hài cốt liệt sĩ đã có tên, số còn lại không biết danh tính…”.
Trung tướng Phạm Văn Dỹ, Chính ủy QK7, bộc bạch: “Làm tốt công tác đền ơn đáp nghĩa không chỉ là trách nhiệm mà còn là mệnh lệnh trái tim đối với mỗi chúng ta. Sắp tới các đội K tiếp tục tìm kiếm những hài cốt liệt sĩ còn lại để góp phần xoa dịu nỗi đau chiến tranh cho các gia đình chính sách…”.
Minh Ngọc
