Tin vui một nửa

Với 237 phiếu thuận và 187 phiếu chống, ngày 4-6, Hạ viện Mỹ do phe Dân chủ kiểm soát đã thông qua dự luật American Dream Promise Act of 2019, trong đó trao quyền bảo vệ lâu dài cho thế hệ gồm hàng trăm ngàn người nhập cư trẻ tuổi không có giấy tờ, tức người nhập cư bất hợp pháp vào nước này khi còn nhỏ, hay còn gọi là Dreamers.
Hàng ngàn người Honduras tìm cách sang Mỹ. Ảnh: EPA
Hàng ngàn người Honduras tìm cách sang Mỹ. Ảnh: EPA

Việc thông qua dự luật cũng sẽ giúp mở đường việc cấp quốc tịch cho 300.000 người đang hưởng Quy chế Bảo vệ tạm thời (TPS). Dự luật này cũng sẽ trao quy chế hợp pháp cho khoảng 1,6 triệu người không nằm trong Chương trình Hành động trì hoãn trục xuất những người nhập cư trái phép vào Mỹ từ khi còn nhỏ (DACA) của chính phủ tiền nhiệm. DACA cung cấp cho người trẻ cư trú bất hợp pháp của Mỹ 2 ưu đãi: đảm bảo không bị trục xuất và có giấy phép lao động. DACA sẽ hết hạn sau mỗi hai năm và trong thời gian ấy, người hưởng chính sách DACA phải chứng minh mình đáp ứng các tiêu chí để có thể gia hạn nhằm sinh sống và làm việc tại Mỹ lâu hơn. Đây là chương trình đã được cựu Tổng thống Barack Obama phê chuẩn từ năm 2012.

Tuy nhiên, theo giới quan sát, dự luật sẽ khó có thể được thông qua tại Thượng viện do phe Cộng hòa kiểm soát. Đồng thời, Nhà Trắng cũng đã cảnh báo Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng sẽ phủ quyết dự luật.

Chương trình này đã cho phép hơn 700.000 người nhập cư xin trì hoãn trục xuất và làm việc hợp pháp nếu đáp ứng được các điều kiện đề ra. Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố hoãn áp dụng chính sách này năm 2017 dù theo phán quyết của tòa án, chính sách này vẫn có hiệu lực. Đầu năm nay, Tổng thống Donald Trump đã đề xuất gia hạn quyền bảo vệ với thế hệ Dreamer để đổi lại sự nhượng bộ từ phe Dân chủ trong các cuộc đàm phán về vấn đề cấp ngân sách cho dự án xây dựng bức tường biên giới với Mexico. Tuy nhiên, hầu hết các nghị sĩ Dân chủ đã phản đối đưa vấn đề này vào các cuộc đàm phán.

Dự luật được Hạ viện thông qua đương nhiên là tin vui với người nhập cư bất hợp pháp, nhưng tiêu tốn ngân sách liên bang đáng kể. Hãng tin AP ngày 5-6 dẫn đánh giá của các nhà phân tích cho rằng nếu được thông qua, luật này sẽ tiêu tốn của Chính phủ Mỹ hơn 30 tỷ USD trong thập niên tới. Phần lớn là do rất nhiều trong số khoảng 2.000.000 người nhập cư đạt được tư cách pháp lý sẽ đủ điều kiện để nhận trợ cấp liên bang, như trợ cấp y tế chẳng hạn. Đó là lý do khiến dự luật đã bị Quốc hội Mỹ ghìm suốt hàng chục năm qua, như một con bài mặc cả giữa 2 phe Dân chủ và Cộng hòa. Thêm vào đó, các chương trình này chịu những chỉ trích theo hướng “các điều khoản hào phóng sẽ khuyến khích người nhập cư bất hợp pháp”.

Trong khi không được Quốc hội Mỹ thông qua ngân sách để xây dựng hàng rào biên giới với Mexico, Tổng thống Donald Trump đã dùng “biện pháp” thuế quan, áp thuế nhập khẩu 5% đối với hàng hóa Mexico từ tuần tới, hòng gây áp lực buộc Mexico phải cân nhắc tăng cường biện pháp kìm hãm dòng người di cư đến biên giới Mỹ. Mặt khác, chắc chắn chủ nhân Nhà Trắng sẽ phủ quyết dự luật trên để giữ lại hàng tỷ USD phục vụ các kế hoạch mà ông đang theo đuổi. Đó là kiên quyết giảm trợ cấp, tăng chi tiêu quân sự và xây bức tường biên giới.

Tin cùng chuyên mục