Tìm giải pháp xóa nhà siêu mỏng, méo mó

Xuất hiện nhiều nhà... teo tóp

Ghi nhận trên các tuyến đường như Điện Biên Phủ, Bùi Đình Túy, Nguyễn Xí (quận Bình Thạnh); đường Võ Văn Kiệt (quận 5 và quận 6); đường Cách Mạng Tháng Tám (quận Tân Bình và quận 3), đường Dương Quảng Hàm (quận Gò Vấp)… có khá nhiều căn nhà siêu mỏng, siêu méo. Cụ thể, khi dự án mở rộng đường Dương Quảng Hàm (quận Gò Vấp) được thi công, các hộ dân hai bên cũng cải tạo lại nhà sau khi bàn giao mặt bằng.

Ông N.X.C. (ngụ đường Dương Quảng Hàm, phường 5, quận Gò Vấp) cho biết, trước đây căn nhà của ông có diện tích hơn 60m², một trệt, có gác lửng. Sau khi giải tỏa mở rộng đường, căn nhà chỉ còn hơn 1m² diện tích đất, nhưng gia đình ông vẫn sửa lại theo hiện trạng cũ để tiếp tục làm nơi buôn bán. Cách nhà ông C. không xa là một căn nhà có diện tích khoảng 5m².
Chị C.T., người đang sử dụng căn nhà, cho biết, chị thuê căn nhà được gần 3 tháng với giá 20 triệu đồng/tháng để bán tạp hóa. Trong khi đó, nằm sâu bên trong hẻm 80/28 đường Dương Quảng Hàm, quận Gò Vấp, căn nhà của ông X.B. vừa được sửa chữa lại sau khi bàn giao phần diện tích bị ảnh hưởng bởi dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm. Sau khi giải tỏa, căn nhà chỉ còn khoảng 2m², ông B. sửa theo hiện trạng nhà hai tầng, có hình dạng tam giác...

Ông Nguyễn Văn Hùng, Trưởng Ban bồi thường giải phóng mặt bằng quận Gò Vấp, cho biết, sau khi thực hiện giải tỏa để làm dự án mở rộng đường Dương Quảng Hàm và cải tạo rạch Xuyên Tâm, xuất hiện một số căn nhà còn diện tích rất nhỏ. Cụ thể, có 7 căn nhà sau giải tỏa diện tích chỉ còn dưới 2m². Ngoài ra, có 18 căn nhà có diện tích dưới 15m² được chủ hộ sửa lại theo hiện trạng cũ để tiếp tục sử dụng.

Dọc theo trục đường Cách Mạng Tháng Tám (quận Tân Bình, quận 3, quận 10), sau khi bàn giao mặt bằng thực hiện tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương), nhiều căn nhà cũng còn diện tích rất nhỏ. Mặc dù vậy, đa phần các chủ hộ cho biết vẫn tiếp tục sửa chữa hoặc xây lại để ở hoặc cho thuê, dù hình dáng méo mó.

Vận động giải tỏa, chỉnh trang đô thị

Là địa bàn có tuyến metro số 2 đi qua với nhiều nhà bị giải tỏa một phần, ông Nguyễn Việt Hùng, Phó Chủ tịch UBND phường 4, quận Tân Bình, cho biết, nguyên nhân khiến người dân vẫn quyết bám trụ, dù căn nhà chỉ còn vài mét vuông là do chính sách tái định cư chưa hấp dẫn, mức hỗ trợ, bồi thường đối với phần diện tích ngoài ranh dự án còn thấp…

Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Hùng, Trưởng Ban bồi thường giải phóng mặt bằng quận Gò Vấp nêu: “Khi thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, đối với những căn nhà còn diện tích nhỏ, ban đã vận động người dân giải tỏa toàn bộ để chỉnh trang đô thị. Nếu người dân đồng ý giải tỏa toàn bộ thì sẽ được hưởng chính sách tái định cư. Trường hợp không nhận suất tái định cư, người dân sẽ được hỗ trợ 5% giá trị phần đất được bồi thường. Giá bồi thường phần diện tích ngoài ranh bằng với giá đất trong ranh dự án. Tuy nhiên, thực tế vẫn không thể xử lý dứt điểm”.

Theo ông Nguyễn Duy Hưng, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu kiến trúc TPHCM, nhằm giải quyết tình trạng nhà siêu mỏng, siêu méo, năm 2021, UBND TPHCM đã ban hành Quyết định 56/2021/QĐ-UBND về Quy chế quản lý kiến trúc. TPHCM đã khuyến khích việc nhập các thửa đất nhỏ thành thửa đất lớn; hợp khối các công trình kiến trúc có quy mô nhỏ để tổ chức bộ mặt kiến trúc chung của đô thị khang trang hơn.

Đồng thời, đối với nhà ở riêng lẻ, khi xây dựng phải phù hợp quy hoạch, tuân thủ chỉ giới xây dựng, khoảng lùi, mật độ xây dựng… Ông Hưng cho biết, sẽ có quy chế quản lý kiến trúc TPHCM mới trên cơ sở kế thừa quy định trước đây và có phần chi tiết hơn.

Về mặt kiến trúc, KTS Ngô Viết Nam Sơn cho rằng, việc xuất hiện những căn nhà siêu mỏng, méo mó là do trước đây thiếu sự phối hợp giữa Sở GTVT (nay là Sở GTCC) và Sở Xây dựng. Giải pháp căn cơ cho việc chấm dứt nhà siêu mỏng khi mở đường hay làm hạ tầng là đền bù giải tỏa thỏa đáng theo giá thị trường (trừ những công trình có giá trị phải giữ lại). Có như vậy sẽ giải quyết dứt điểm nhà siêu mỏng, bộ mặt đô thị mới khang trang.