Báo SGGP ngày 7-11 đã thông tin tình trạng hàng loạt cơ sở ươm nuôi, thu gom, xuất khẩu tôm hùm ở miền Trung không thể đưa các lô hàng sang Trung Quốc (với tôm hùm bông) hoặc bị gia tăng tần suất kiểm soát, tiến độ thông quan rất chậm (với tôm hùm xanh).
Cập nhật từ Bộ NN-PTNT cho biết, vừa qua, cơ quan này đã nhận được phản ánh của một số cơ sở xuất khẩu tôm hùm tại các tỉnh như Khánh Hòa, Phú Yên và Hội Nghề cá tỉnh Phú Yên về việc Trung Quốc tạm dừng nhập khẩu tôm hùm bông. Hiện tại, các đơn vị chức năng của bộ chưa nhận được thông báo chính thức của các cơ quan chức năng phụ trách nhập khẩu của phía Trung Quốc về lý do tạm dừng hoặc thông quan chậm.
Tuy nhiên, thông tin từ các doanh nghiệp thu gom, xuất khẩu tôm hùm, cơ quan có thẩm quyền của Trung Quốc đã áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp kiểm soát nguồn gốc tôm hùm nhập từ các nước, trong đó có hoạt động xuất khẩu tôm hùm bông sống của Việt Nam vào thị trường Trung Quốc.
Giá tôm hùm giảm mạnh do thương lái ngừng thu mua |
Theo thông tin từ một doanh nghiệp tại Cam Ranh (Khánh Hòa), đối tác nhập khẩu Trung Quốc đã có thư gửi và cho biết, "tôm hùm hoang dã là loài có nguy cơ tuyệt chủng. Nếu một quốc gia muốn nhập khẩu tôm hùm bông nuôi, phải cung cấp các tài liệu chứng minh sau đây trước khi nộp đơn xin giấy phép nhập khẩu: giấy chứng nhận tôm hùm được nuôi theo phương thức nhân tạo, giấy chứng nhận được quản lý đặc biệt đối với động vật thủy sản hoang dã ở Trung Quốc, giấy chứng nhận phê duyệt các loài động vật hoang dã thủy sản có nguồn gốc từ nước ngoài".
Theo thông tin này thì có thể hiểu, cơ quan chức năng của phía Trung Quốc đang tăng cường kiểm soát nguồn gốc đối với tôm hùm nhập khẩu vào thị trường Trung Quốc.
Để có thể thích ứng với chính sách mới này của phía Trung Quốc, Cục Thủy sản (Bộ NN-PTNT) đề nghị các địa phương cập nhật thông tin đầy đủ vào nhật ký, lưu giữ hồ sơ, chứng từ liên quan để phục vụ truy xuất nguồn gốc khi có yêu cầu.
Thời gian qua, thị trường tiêu thụ tôm hùm của Việt Nam chủ yếu là xuất sang Trung Quốc theo đường tiểu ngạch. Tuy nhiên, từ khoảng tháng 9 đến nay, việc xuất khẩu rất khó khăn, thời điểm hiện tại gần như đóng băng với loại tôm hùm bông sống; các loại tôm và hải sản khác bị tăng mức kiểm tra lên 50% (chẳng hạn 1 tấn tôm đưa sang thì bị kiểm tra 500kg).
Do không có thị trường xuất khẩu nên thương lái ngừng thu gom, khiến người nuôi tôm hùm lo lắng vì lỗ vốn. Thông tin từ tỉnh Khánh Hòa cho biết, tôm hùm bông chủ yếu nuôi tại vịnh Vân Phong, huyện Vạn Ninh. Trong tổng số 35.000 ô lồng đang nuôi tôm hùm ở huyện Vạn Ninh thì gần 50% nuôi tôm hùm bông, chủ yếu tập trung tại xã Vạn Thạnh. Dự kiến, từ nay đến cuối năm có khoảng 400 tấn tôm hùm bông thương phẩm cần tiêu thụ. Hiện tại, giá đã rớt từ 1,6 - 2,1 triệu đồng/kg xuống chỉ còn khoảng 1,1 triệu đồng.
Cục Chất lượng, chế biến và phát triển thị trường (Bộ NN-PTNT) đã có văn bản gửi Đại sứ quán và Thương vụ Việt Nam tại Trung Quốc và Cục Hải quan Nam Ninh - Tổng cục Hải quan Trung Quốc, đề nghị tháo gỡ vấn đề này.
Trong thời gian chờ ý kiến phản hồi chính thức của Tổng cục Hải quan Trung Quốc, Bộ NN-PTNT cho biết, dự kiến vào ngày 15-11, tại TP Nha Trang (Khánh Hòa), Bộ NN-PTNT sẽ tổ chức một diễn đàn về cung ứng con giống, truy xuất nguồn gốc và các giải pháp nuôi biển bền vững tại Việt Nam. Nội dung của diễn đàn sẽ tập trung vào các giải pháp nuôi tôm hùm bền vững, truy xuất nguồn gốc tôm hùm và sản phẩm nuôi biển.