Cho đến thời điểm này, sự thích ứng đầy thận trọng đã hiển thị kết quả: người dân tiếp nhận thái độ mở cửa cẩn trọng có cơ sở của chính quyền nên đồng thuận, hợp tác, tuân thủ. Họ tham gia hầu hết các hoạt động xã hội - kinh tế nhưng chủ động phòng ngừa, kiểm soát rủi ro cho chính mình và người xung quanh.
Trước những con số giảm và tín hiệu khả quan kiểm soát dịch bệnh toàn thành, nhưng Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên vẫn luôn nhắc nhở: Trong bất cứ hoàn cảnh nào chúng ta cũng không được chủ quan. Phải luôn nâng cao tinh thần cảnh giác, thay đổi cách sống phù hợp với tình hình mới, sống trong môi trường có virus. Ngày 12-10, tại buổi giám sát của Đoàn đại biểu Quốc hội TPHCM, người đứng đầu Đảng bộ thành phố chia sẻ về những ngày tháng chống dịch khốc liệt, chưa từng có của TPHCM mà “nỗi lo lắng, ám ảnh này vẫn còn hiện hữu”. Để thấy, trên từng bước đường hồi sinh, vẫn phải thường trực ứng phó với những “đột biến” của môi trường tự nhiên - xã hội.
Trong hoạt động y tế, những đợt rút quân chi viện diễn ra song song với kế hoạch chuyển giao kỹ thuật, điều động luân phiên thêm bác sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật viên từ các bệnh viện chuyên khoa, đa khoa khắp thành phố đến các bệnh viện dã chiến 3 tầng để vừa thực hiện nhiệm vụ vừa đào tạo chuyên sâu về hồi sức cấp cứu, truyền nhiễm để từng bước tự lực, tự lập. Đặc biệt, củng cố hệ thống y tế cơ sở, gắn diễn biến dịch bệnh từng ngày, dự báo sát khả năng có thể xảy ra, hoặc mức độ kiểm soát để xây dựng “ngưỡng chịu đựng” tương ứng cho từng tầng mức đáp ứng. Đây được xem là cơ sở quan trọng để tiến tới mở cửa toàn phần - một quan điểm vốn đã được lãnh đạo thành phố xác lập trước khi ban hành Chỉ thị 18.
Như đảo quốc Singapore, một trong những lý do để chính phủ nước này xác định sống chung với virus là “do tỷ lệ tiêm ngừa cao nên không cần để tâm nhiều số ca mắc mới, đa số họ đều chỉ bệnh nhẹ, số ca nặng chiếm chưa tới 1% tổng số ca nhiễm. Chúng tôi đang dồn lực cho những người bệnh nặng và đảm bảo hệ thống y tế đủ khả năng chăm sóc họ” - phát biểu của Bộ trưởng Tài chính Lawrence Wong, đồng chỉ huy lực lượng đặc trách liên bộ chống Covid-19 của Singapore, vào ngày 8-10.
TPHCM vẫn đang tiếp tục tăng độ phủ vaccine mũi 2 trên toàn dân, tính toán năng lực và lộ trình tiêm vaccine cho học sinh từ 12-17 tuổi theo chủ trương của Bộ Y tế. Khi người dân, trong đó có phụ huynh, đều ý thức, đồng thuận cùng chính quyền kiểm soát rủi ro, cộng với triển khai chiến dịch tiêm phòng cho trẻ thì ở giai đoạn 2 - tức 2 tuần kế tiếp thực hiện Chỉ thị 18, nếu mở cửa rộng hơn nữa, số ca mắc mới có tăng lên thì chúng ta cũng sẽ không hốt hoảng, sợ hãi bởi tất cả đã được dự báo, kiểm soát và đảm bảo năng lực ứng phó.
Những bước đi của Singapore khi trở về trạng thái bình thường mới, thận trọng nhưng linh hoạt, mạnh dạn có kiểm soát, có thể là một trong những “mô hình” mà thành phố có thể tham khảo ở giai đoạn mở cửa kế tiếp.
Trong hoạt động y tế, chấp nhận số ca mắc mới tăng lên nhưng như đã nói ở trên, do tỷ lệ tiêm vaccine cao nên số ca chuyển nặng rất thấp (dưới 1%), số ca tử vong càng hiếm. Các quy trình và giao thức y tế được giản lược, bớt các thủ tục chồng chéo, phức tạp để mỗi người dân bên cạnh ý thức tuân thủ, cũng hiểu tường tận các bước để tự vệ và bảo vệ người thân.
Sẽ không cách ly người tiếp xúc F0, khi họ chỉ cần test nhanh để xác nhận an toàn trong vòng 7 ngày, vẫn duy trì mọi sinh hoạt cộng đồng bình thường. Nếu có dấu hiệu không khỏe và dương tính thì mới test khẳng định PCR. Đẩy mạnh việc điều trị tại nhà bằng hệ thống y tế cơ sở như trung tâm chăm sóc người mắc, trạm y tế lưu động đã được tập huấn nâng cao, trang bị nguồn lực chuyên môn cao, cơ số thuốc điều trị triệu chứng lẫn thuốc đặc hiệu… Các đối tượng người già, người trên 50 tuổi chưa tiêm đủ 2 mũi, trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi và từ 1-4 tuổi, nếu mắc, cần được chăm sóc ở cơ sở điều trị.
Những địa phương, vùng đã kiểm soát tốt dịch bệnh, vốn là điểm đến của nhiều du khách, cũng nên tiếp cận mô hình “Hành lang du lịch cho khách đã tiêm vaccine” mà Singapore đã ký kết song phương thực hiện với hơn 10 quốc gia. Theo đó khách tiêm đủ vaccine được phép di chuyển qua lại giữa 2 quốc gia, chỉ cần xét nghiệm PCR khi tới nơi, chờ kết quả trong vòng 24 giờ và sau đó trở lại test PCR 2 ngày trong tuần (thứ ba, thứ bảy) để kiểm tra.
Một lần nữa, thế chân vạc năng lực của lực lượng chuyên môn y tế - trách nhiệm điều hành của chính quyền - hợp tác, đồng thuận của nhân dân lại phát huy sức mạnh trong giai đoạn phục hồi để đi tới tái thiết, phát triển.
