Hợp tác đa lĩnh vực
Sau 7 tháng kể từ khi nâng cấp mối quan hệ Việt Nam - Mỹ lên Đối tác Chiến lược toàn diện do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Joe Biden công bố, cả hai nước tiếp tục phát triển mối quan hệ ngày càng được nâng cao nhằm thúc đẩy hợp tác song phương trên nhiều lĩnh vực, bao gồm: Đầu tư vào nền kinh tế đổi mới, hợp tác khoa học và công nghệ; Mở rộng hợp tác giáo dục và văn hóa; Tăng cường mối quan hệ doanh nghiệp với doanh nghiệp (kể từ khi nâng cấp quan hệ, Hiệp hội Công nghiệp bán dẫn Mỹ đã đến thăm Việt Nam 2 lần); Tăng cường hợp tác an ninh và thực thi pháp luật; Tăng cường hợp tác chống biến đổi khí hậu, năng lượng, môi trường và sức khỏe; Tăng cường hợp tác y tế công cộng...
Riêng về thương mại, Tổng Lãnh sự quán Mỹ tại TPHCM cho biết, năm 2023, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước đạt 124,9 tỷ USD, tăng 240% so với 10 năm trước và là năm thứ 3 liên tiếp kim ngạch đạt từ 100 tỷ USD trở lên.
Theo Tổng cục Hải quan, năm 2023 có 12 nhóm hàng xuất khẩu của nước ta sang Mỹ đạt kim ngạch từ 1 tỷ USD trở lên, trong đó có 3 nhóm đạt hàng chục tỷ USD. Trong quý 1-2024, Việt Nam ghi nhận kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ tăng đột biến, đạt 25,77 tỷ USD. Con số này chiếm 27,7% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam. Mặc dù Việt Nam có vị trí nổi bật là một trong những nước xuất khẩu hàng đầu sang Mỹ nhưng thị phần của Việt Nam trong nhập khẩu của nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn ở mức khoảng 3%.
Tạo môi trường đầu tư thuận lợi
Theo Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ KH-ĐT, các nhà đầu tư Việt Nam đã triển khai 22 dự án đầu tư mới ra nước ngoài trong quý 1-2024 với tổng vốn đầu tư đạt 28,94 triệu USD. Trong số này, Mỹ là quốc gia thu hút nhiều đầu tư từ Việt Nam nhất, chiếm 23%. Doanh nghiệp Mỹ đăng ký đầu tư 17,26 triệu USD vào Việt Nam trong quý 1-2024, đứng thứ 19 trong số các quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư vào Việt Nam. Tuy nhiên, thứ hạng này được đánh giá là chưa tương xứng, hai nước còn nhiều tiềm năng đáng kể để khai thác.
Theo Chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ (AmCham) tại Hà Nội Joseph Uddo, Việt Nam cần tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư thuận lợi, môi trường pháp lý bình đẳng, minh bạch để thu hút đầu tư mới, song song với duy trì và phát triển các khoản đầu tư hiện có.
Bên cạnh đó, thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực chiến lược, tăng cường giao lưu văn hóa sẽ giúp thúc đẩy mối quan hệ thương mại và đầu tư giữa hai quốc gia. Ngoài ra, cũng nên lưu ý về năng lượng cho hoạt động sản xuất - kinh doanh, nhất là các ngành hoạt động trong lĩnh vực công nghệ cao, điện tử và bán dẫn.
Để vượt qua những thách thức này, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, các doanh nghiệp và các bên liên quan. Trong tương lai, sự tăng cường và phát triển của mối quan hệ thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và Mỹ không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần vào sự ổn định và phát triển bền vững của khu vực và thế giới.
Tổng Lãnh sự Mỹ tại TPHCM Susan Burns nhấn mạnh: “Tôi rất vui mừng được chứng kiến sự phát triển vượt bậc, đi vào chiều sâu của quan hệ kinh tế, thương mại giữa Mỹ và Việt Nam. Việc nâng cấp lên quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện giữa hai nước chúng ta được Tổng thống Joe Biden và Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng công bố vào ngày 10-9-2023 đánh dấu một cột mốc quan trọng trong mối quan hệ song phương.
Việc nâng cấp này phản ánh cam kết chung trong việc đầu tư nhiều hơn vào mỗi bên, thúc đẩy sự đổi mới lớn hơn giữa các công ty và trường đại học,mđồng thời tăng cường sự thịnh vượng cho cả hai quốc gia.
Trong chuyến thăm Việt Nam gần đây của Tổng thống Joe Biden, Mỹ đã công bố triển khai sáng kiến phát triển lực lượng lao động bán dẫn mới, được hỗ trợ bởi nguồn tài trợ ban đầu trị giá 2 triệu USD từ Chính phủ Mỹ. Sáng kiến này, cùng với những nỗ lực hợp tác khác sẽ củng cố nền kinh tế Việt Nam và giúp đạt được các mục tiêu đầy tham vọng như trở thành quốc gia không phát thải carbon vào năm 2050, trở thành quốc gia có thu nhập trung bình cao vào năm 2045.
Quan hệ đối tác đã vượt ra ngoài lĩnh vực kinh tế, bao gồm các cam kết chung nhằm chống biến đổi khí hậu, thúc đẩy giáo dục và nghiên cứu cũng như xây dựng một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở.
Tôi tin tưởng quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện của chúng ta sẽ tiếp tục thúc đẩy sự thịnh vượng và ổn định chung của hai nước trong những năm tới”.
