Ngày 18-4, thông tin về tình hình an ninh, trật tự tại xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, TP Hà Nội, Thiếu tướng Bạch Thành Định, Phó Giám đốc Công an TP Hà Nội cho biết, trong số 38 người bị giữ tại Đồng Tâm đã có 18 người tự do, trong đó người dân thả 15 người và 3 người tự giải thoát. Hiện, 20 người khác gồm cán bộ huyện Mỹ Đức, cán bộ thôn và công an huyện vẫn bị giữ tại nhà văn hóa.
Thiếu tướng Bạch Thành Định cho biết, TP Hà Nội đang tìm mọi biện pháp giải quyết tình hình. Ưu tiên số một của Hà Nội là đưa toàn bộ người còn bị giữ trái pháp luật ra ngoài an toàn. “Chúng tôi sẽ giải quyết mọi việc theo pháp luật, trên tinh thần xử lý nghiêm những người cố tình kích động, có hành vi giam giữ, bắt người trái pháp luật. Cơ quan chức năng sẽ khoan hồng với những người nhận thức được hành vi, có ý thức khắc phục hậu quả”, Thiếu tướng Bạch Thành Định nói và cho biết Công an Hà Nội đã thả một số người tại xã Đồng Tâm bị bắt ngày 15-4 với lý do: “Những người này đã nhận thức được hành vi vi phạm pháp luật và xin được về địa phương để khắc phục hậu quả. Việc tạm thả những người này không phải là sự thỏa hiệp của chính quyền với những đòi hỏi của nhóm người kích động tại địa phương. Cơ quan chức năng sẽ cương quyết xử lý những người cầm đầu, xuyên tạc sự thật để kích động gây rối”.
Theo thông tin từ TP Hà Nội, năm 1980, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Quốc phòng xây dựng sân bay Miếu Môn trên địa bàn các xã: Mỹ Lương, Trần Phú, Đồng Lạc (huyện Chương Mỹ) và xã Đồng Tâm (huyện Mỹ Đức). Đến tháng 10-2014, Bộ Quốc phòng giao cho Quân chủng Phòng không không quân tiếp tục sử dụng làm vị trí đóng quân của Lữ đoàn 28 (đất quốc phòng), với các mốc giới trên thực địa không thay đổi. Bộ Quốc phòng đã thu hồi 50,03ha đất quốc phòng do Quân chủng Phòng không không quân đang quản lý, sử dụng để giao cho Tập đoàn Viễn thông quân đội Viettel tiếp nhận quản lý sử dụng vào công trình quốc phòng A1 (Quyết định số 551/QĐ-TM ngày 27-3-2015), trong đó bao gồm 46ha thuộc xã Đồng Tâm (huyện Mỹ Đức). Thời điểm đó, một số người dân thôn Hoành, xã Đồng Tâm đã lấn chiếm đất canh tác, xây dựng công trình trên diện tích này.
Do có sự buông lỏng quản lý của chính quyền địa phương, để xảy ra tình trạng lấn chiếm, sử dụng, xây dựng công trình trên đất quốc phòng nên người dân trên địa bàn xã Đồng Tâm đã có đơn thư khiếu tố lên các cơ quan của huyện và thành phố. Trong đơn có 48 nội dung khiếu tố các cá nhân và chính quyền các cấp, với 25 nội dung có cơ sở, 23 nội dung không có cơ sở. Huyện Mỹ Đức đã giải quyết khẩn trương, nghiêm túc, có trách nhiệm nhưng còn nhiều nội dung chưa được đồng thuận; thành phố đã giải quyết 15 nội dung công dân còn chưa đồng thuận (Thông báo số 83/TB-UBND ngày 25-6-2015 của UBND thành phố). Về cán bộ sai phạm, đã khai trừ Đảng 8 đảng viên, cách chức 1, cảnh cáo 5, khiển trách 5 (nguyên bí thư đảng ủy, nguyên chủ tịch, phó chủ tịch xã, nguyên trưởng công an xã), khởi tố vụ án và khởi tố 3 bị can, bắt tạm giam 2 bị can (nguyên chủ tịch xã, nguyên cán bộ địa chính xã), cho tại ngoại nguyên bí thư đảng ủy xã vì lý do sức khỏe.
Về vấn đề này, chính quyền huyện Mỹ Đức và TP Hà Nội đã nhiều lần tổ chức đối thoại, nghiêm túc giải quyết nhiều nội dung khiếu tố và vẫn đang tập trung giải quyết. Ngày 31-10-2016, UBND TP Hà Nội đã ban hành Kết luận số 47/KL-UBND kết luận nội dung tố cáo của một số công dân thôn Hoành, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức không có cơ sở để giải quyết; giao UBND huyện Mỹ Đức tuyên truyền, giải thích để công dân rõ và chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật. Thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND TP Hà Nội, các cơ quan chức năng của thành phố đã áp dụng nhiều biện pháp tuyên truyền, vận động, thuyết phục, đối thoại, trả lời và giải quyết nhiều kiến nghị của người dân, nhưng có người vẫn kích động, không chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật.
Từ cuối năm 2016 đến nay, tình hình nội bộ nhân dân tại xã Đồng Tâm diễn biến phức tạp, liên quan chủ yếu đến việc số công dân khiếu kiện tổ chức các hoạt động “đòi đất” quốc phòng. Giữa tháng 11-2016, số công dân khiếu kiện tổ chức nhiều hoạt động để ngăn cản, gây khó khăn cho công tác giải phóng mặt bằng diện tích đất quốc phòng tại khu vực 14 hộ dân đang sử dụng, như tụ tập đông người ngăn cản các cơ quan chức năng của huyện tiến hành đo đạc diện tích đất trên; gây mất an ninh, trật tự tại khu vực kiểm đếm; kéo đến trụ sở tiếp dân của Trung ương gửi đơn khiếu kiện... Đáng chú ý, từ giữa tháng 2-2017 đến nay, khi Tập đoàn Viettel tổ chức triển khai việc thi công dự án A1 thì số công dân khiếu kiện tại địa bàn tổ chức nhiều hoạt động gây mất an ninh, trật tự tại địa bàn và khu vực đất quốc phòng trên với tính chất phức tạp ngày càng tăng.
Trên cơ sở tài liệu, chứng cứ thu thập được, xét thấy mức độ vi phạm pháp luật của các đối tượng là nghiêm trọng, có tổ chức, gây ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh, trật tự của địa phương và hoạt động bình thường của các cơ quan, doanh nghiệp, trường học; Công an TP Hà Nội, Cục Điều tra hình sự Bộ Quốc phòng đã phối hợp với các đơn vị có liên quan đã thu thập tài liệu, củng cố chứng cứ hồ sơ về những hành vi vi phạm pháp luật của các đối tượng. Ngày 30-3-2017, Công an TP Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án “Gây rối trật tự công cộng” theo Điều 245; Cục Điều tra hình sự Bộ Quốc phòng đã ra quyết định khởi tố vụ án “Chống người thi hành công vụ” theo Điều 257 và khởi tố vụ án “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai” theo Điều 173 Bộ luật Hình sự năm 1999. Công an TP Hà Nội đã 3 lần triệu tập các công dân có liên quan lên làm việc nhưng họ cố tình không chấp hành, tiếp tục tổ chức, thực hiện các hoạt động chống đối. Ngày 15-4, Công an TP Hà Nội đã bắt 4 đối tượng có hành vi vi phạm pháp luật để điều tra vụ án gây rối trật tự công cộng tại xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức. Ngay sau đó, một số công dân xã Đồng Tâm đã tập trung đông người bao vây, không cho ô tô của các lực lượng làm nhiệm vụ ra khỏi địa bàn xã Đồng Tâm; giữ, đập phá 5 ô tô của lực lượng chức năng; giữ trái phép 38 cán bộ huyện Mỹ Đức và cán bộ, chiến sĩ công an tại Nhà văn hóa thôn Hoành. Số cầm đầu tăng cường bố trí lực lượng, chặt cây to chắn đường vào làng; đồng thời chuẩn bị gậy, đất, cát và vôi bột, xăng, kẻng sẵn sàng chống trả khi lực lượng chức năng tổ chức phương án giải cứu số cán bộ bị giữ trái pháp luật.
Trước diễn biến này, lãnh đạo TP Hà Nội đã trực tiếp tuyên truyền, vận động với số cầm đầu, quá khích, giải thích rõ việc bắt giữ người là hành vi vi phạm pháp luật; yêu cầu họ thả cán bộ, chiến sĩ bị bắt giữ trái pháp luật. Thành phố cũng cử 2 tổ công tác trực tiếp xuống địa bàn tuyên truyền, vận động nhân dân, tuy nhiên, các đối tượng không hợp tác, ném cát sỏi, đá vào các tổ công tác làm một số cán bộ, chiến sĩ công an bị thương.
Việc khiếu kiện của một số công dân xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức đã được UBND TP Hà Nội kết luận và tiếp tục giải quyết theo quy định của pháp luật. Đây là những hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, cần phải được xử lý nghiêm minh; không để ảnh hưởng đến tư tưởng cán bộ và nhân dân huyện Mỹ Đức nói riêng, TP Hà Nội nói chung. Hiện nay, các cơ quan chức năng đang tiếp tục giải quyết và triển khai các biện pháp ổn định tình hình an ninh, trật tự tại xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức.
THÀNH NAM
