* Phóng viên: Xin Thứ trưởng cho biết về mục đích, ý nghĩa và tầm quan trọng của chuyến công tác Chủ tịch nước Lương Cường thăm chính thức Cộng hòa Chile, Cộng hòa Peru và tham dự Tuần lễ cấp cao APEC 2024?
* Thứ trưởng NGUYỄN MINH HẰNG: Đây là chuyến công tác nước ngoài đầu tiên của Chủ tịch nước Lương Cường trên cương vị mới, có ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt cả về song phương và đa phương.
Về song phương, chuyến thăm sẽ góp phần tiếp tục củng cố quan hệ hữu nghị truyền thống, tăng cường hơn nữa tin cậy chính trị, khai thác hiệu quả những dư địa hợp tác, thúc đẩy quan hệ của Việt Nam với hai nước cũng như khu vực Mỹ Latinh, đồng thời tăng cường phối hợp với các nước trong ứng phó với các thách thức toàn cầu.
Với Chile, đây là chuyến thăm của Chủ tịch nước Việt Nam sau 15 năm, đúng vào dịp kỷ niệm 55 năm cuộc gặp lịch sử giữa Chủ tịch Hồ Chí Minh và cố Tổng thống Salvador Allende - sự kiện đặt nền móng cho việc Chile trở thành nước đầu tiên tại Nam Mỹ thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam. Trên nền tảng đó, quan hệ Việt Nam - Chile đã và đang phát triển tích cực, nhất là trong lĩnh vực thương mại. Kim ngạch thương mại hai chiều trong hơn 1 thập kỷ đã tăng gấp 4 lần, đạt 1,5 tỷ USD năm 2023. Hiện nay, Chile là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam tại khu vực; là nước Mỹ Latinh đầu tiên ký Hiệp định thương mại tự do với Việt Nam (năm 2014). Theo đó, chuyến thăm sẽ đem đến “sức sống mới” cho quan hệ Việt Nam - Chile, nhất là trên các lĩnh vực mà hai bên còn nhiều tiềm năng hợp tác.
Đối với Peru, đây là chuyến thăm chính thức đầu tiên của Chủ tịch nước Việt Nam. Diễn ra đúng vào dịp hai nước kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, chuyến thăm được kỳ vọng sẽ là dấu mốc lịch sử, góp phần củng cố nền tảng quan hệ chính trị tốt đẹp giữa hai nước, nâng cao hiệu quả hợp tác trong các lĩnh vực tiềm năng, và hướng tới đưa quan hệ lên một tầm cao mới. Hiện nay, Peru là nước có đầu tư trực tiếp lớn nhất của Việt Nam tại khu vực Mỹ Latinh; là bạn hàng lớn thứ 6 của Việt Nam tại khu vực, trong khi Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất của Peru trong ASEAN. Kim ngạch thương mại song phương năm 2023 đạt gần 500 triệu USD, và trong 7 tháng đầu năm nay đã đạt gần 300 triệu USD.
Bên cạnh đó, tham dự Tuần lễ Cấp cao APEC là dịp để Chủ tịch nước gặp gỡ, tiếp xúc với các nhà lãnh đạo APEC, trong đó có nhiều đối tác chiến lược toàn diện, đối tác chiến lược của ta, góp phần không ngừng làm sâu sắc quan hệ với các thành viên APEC.
Về đa phương, việc Chủ tịch nước tham gia Tuần lễ Cấp cao APEC 2024, đúng vào dịp kỷ niệm 35 năm thành lập diễn đàn, tiếp tục khẳng định đóng góp tích cực, trách nhiệm của Việt Nam vào việc giải quyết các vấn đề khu vực và toàn cầu, đặc biệt là thúc đẩy tiến trình liên kết kinh tế quốc tế, tạo động lực mới cho tăng trưởng của khu vực; tiếp tục củng cố vai trò của APEC là diễn đàn kinh tế hàng đầu, nơi hội tụ 3/5 nền kinh tế lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 77% thương mại, 81% đầu tư trực tiếp nước ngoài và 85% lượng khách du lịch vào Việt Nam. Việt Nam sẽ là chủ nhà của APEC vào năm 2027, đây cũng là dịp để Việt Nam thúc đẩy triển khai Tầm nhìn APEC đến năm 2040 mà Việt Nam đã khởi xướng và tham gia xây dựng cùng với các thành viên từ năm 2017.
Có thể khẳng định, việc tham dự Tuần lễ Cấp cao APEC 2024 và thăm chính thức Cộng hòa Chile và Cộng hòa Peru của Chủ tịch nước Lương Cường là bước triển khai quan trọng đường lối đối ngoại nhất quán của Việt Nam về đa dạng hóa, đa phương hóa, là bạn, là đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế, tạo những xung lực mới để đưa quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam - Chile và quan hệ hợp tác nhiều mặt Việt Nam - Peru bước vào giai đoạn phát triển mới năng động, thực chất, hiệu quả hơn, đồng thời, khẳng định tâm thế mới, vai trò, vị thế ngày càng gia tăng của Việt Nam ở châu Á - Thái Bình Dương và trên thế giới.
* Xin Thứ trưởng chia sẻ thêm về ý nghĩa của chủ đề "Trao quyền - Bao trùm - Bền vững" cũng như vai trò, sự tham gia và đóng góp của Việt Nam trong APEC thời gian qua và tại hội nghị sắp tới?
* Trong Năm APEC 2024, chủ nhà Peru tiếp tục đề cao tăng trưởng bao trùm, bảo đảm rằng mọi người dân đều được tiếp cận và hưởng lợi từ các chương trình hợp tác của APEC.
Trên tinh thần đó, chủ đề Năm APEC 2024 là “Trao quyền - Bao trùm - Tăng trưởng”. “Trao quyền” là nâng cao năng lực và tạo cơ hội cho mọi thành phần xã hội tham gia vào các hoạt động kinh tế - xã hội. “Bao trùm” là mọi người dân đều được tham gia và hưởng lợi từ quá trình đổi mới, chuyển đổi số và tăng trưởng kinh tế. Và cuối cùng, các hoạt động kinh tế, thương mại, đầu tư cũng như hợp tác APEC đều hướng đến “Tăng trưởng”, để APEC tiếp tục là đầu tàu và động lực tăng trưởng của khu vực và thế giới.
Trong 26 năm tham gia APEC (1998-2024), Việt Nam đã để lại nhiều dấu ấn đậm nét trong hợp tác APEC, và luôn được đánh giá là thành viên có nhiều đóng góp tích cực, có trách nhiệm và hiệu quả.
Thứ nhất, Việt Nam đã hai lần đảm nhiệm thành công trọng trách chủ nhà APEC vào các năm 2006 và 2017. Trên cương vị chủ nhà, Việt Nam đã khẳng định năng lực điều hành, dẫn dắt hợp tác APEC, đóng góp thành công của các hội nghị, thúc đẩy đà hợp tác và liên kết kinh tế của APEC và khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Vừa qua, Việt Nam một lần nữa được các thành viên tín nhiệm ủng hộ đăng cai Năm APEC 2027.
Thứ hai, Việt Nam đã đóng góp tích cực vào việc duy trì đà hợp tác APEC trong bối cảnh hợp tác và liên kết kinh tế quốc tế đứng trước nhiều thách thức. Với việc đề xuất, triển khai gần 190 sáng kiến, dự án trên nhiều lĩnh vực quan trọng, Việt Nam đã góp phần làm cho các nội dung hợp tác APEC ngày càng phong phú và toàn diện, đưa APEC thích ứng với những biến chuyển của tình hình quốc tế và bắt kịp những xu hướng phát triển mới của thời đại.
Thứ ba, Việt Nam đã khởi xướng và tham gia định hình tầm nhìn dài hạn cho hợp tác APEC. Việt Nam đã chủ động tham gia dẫn dắt, điều phối quá trình xây dựng Báo cáo với tiêu đề “Người dân và thịnh vượng: Tầm nhìn APEC đến 2040”. Đây là cơ sở để các nhà lãnh đạo APEC thông qua Tầm nhìn APEC về một cộng đồng châu Á - Thái Bình Dương mở, năng động, tự cường và hòa bình vào năm 2040.
Trong dịp Tuần lễ Cấp cao APEC 2024, Chủ tịch nước cũng sẽ truyền tải thông điệp về khát vọng vươn mình của dân tộc Việt Nam trong kỷ nguyên mới, những định hướng lớn về phát triển, đối ngoại và hội nhập quốc tế của Việt Nam.
