- Phóng viên: Đồng chí nhận xét như thế nào về các văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng?
Đồng chí PHAN NGUYỄN NHƯ KHUÊ: Trong ngày khai mạc, chúng ta đã được nghe đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước trình bày báo cáo tổng hợp các văn kiện trình đại hội. Qua thảo luận, đoàn TPHCM đã rút ra được nhiều điều tâm đắc.
Các báo cáo được trình bày tại đại hội lần này trên cơ sở nhìn lại chặng đường 35 năm đất nước ta thực hiện đổi mới và tổng kết một nhiệm kỳ. Trung ương đã có các ý kiến tiếp thu qua một chặng đường mở rộng lấy ý kiến của đồng bào ở trong và ngoài nước đóng góp xây dựng văn kiện. Điểm tâm đắc đầu tiên là Trung ương đánh giá xác thực được tình hình đất nước. Thứ hai, Đảng ta đưa ra được một số quan điểm không chỉ là sự tổng kết mà là sự phát triển cả về mặt lý luận. Ví dụ, về mặt xây dựng Đảng, văn kiện đề cập có 3 yếu tố: xây dựng Đảng về chính trị, về tư tưởng và về đạo đức. Như vậy, Đảng không chỉ quan tâm đến chính trị, tư tưởng mà còn quan tâm đến vấn đề đạo đức, hết sức quan trọng. Đảng đạo đức với nhân dân của mình và đạo đức với xã hội dưới một ngọn cờ lý tưởng mà mình đang theo đuổi, đang bảo vệ. Do vậy, riêng vấn đề xây dựng Đảng về đạo đức cũng mang lại sự phát triển mới.
Trong văn kiện, trên cơ sở phát triển đại đoàn kết dân tộc, lần này gắn kết đoàn kết trong đồng bào tôn giáo, đây là điểm rất mới. Đoàn kết trong tôn giáo là một điều tôi rất quan tâm. Một vấn đề khác, văn kiện đã đề cập là chúng ta bảo vệ chủ quyền biển đảo, an ninh Tổ quốc từ sớm và từ xa. Bảo vệ Tổ quốc từ sớm và từ xa, để chúng ta phát triển kinh tế. Đồng thời, chúng ta cũng phải tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế qua con đường ngoại giao văn hóa để nâng vị thế của đất nước trên chặng đường phát triển. Đó cũng là để chúng ta tiến hành các biện pháp bảo vệ chủ quyền quốc gia, bảo vệ lợi ích dân tộc và bảo vệ một chính đảng mà chúng ta đang phát triển.
- Với các nội hàm về kinh tế và người dân trong văn kiện thì sao, thưa đồng chí?
Một vấn đề mà đoàn TPHCM cũng như tôi hết sức tâm đắc là qua tổng kết nhiệm kỳ, Trung ương đã nhận thấy kinh tế tư nhân có giai đoạn phát triển đột phá, nhưng đã mạnh chưa, thì đang nằm ở sự hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường. Cần phải sớm được đúc kết và hoàn thiện về vấn đề này. Kinh tế Nhà nước có lúc không giữ được vai trò dẫn dắt, do đó cần sớm hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường theo định hướng XHCN, cấp thiết làm sao chuyển kinh tế đất nước chúng ta sang một giai đoạn mới, một thời kỳ hội nhập sâu, một nền kinh tế số, một xã hội số và kinh tế chia sẻ. Càng sớm hoàn thiện càng tạo cho kinh tế có bước phát triển mới hơn.
Báo cáo đặt ra rất rõ việc chúng ta phát huy tinh thần lấy dân làm gốc. Đó là quan điểm từ khi thực hiện đổi mới đến nay, nhưng lần này, Trung ương phát triển tiếp về mặt tư duy, đó là “dân giám sát, dân thụ hưởng, dân phản biện”. Trong một văn kiện, tính Đảng, tính giai cấp, tính nhân dân được hòa quyện trên một nguyên lý hết sức khoa học như thế thì không lý gì một chính đảng dẫn dắt một dân tộc mà không thể vượt qua được thách thức.
- Một trong những việc quan trọng của Đại hội lần này là bầu ra Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII, đồng chí kỳ vọng gì ở Ban Chấp hành Trung ương khóa mới?
Tôi hoàn toàn đặt niềm tin từ quá trình xây dựng Báo cáo chính trị cũng như các văn kiện của đại hội lần này. Việc xây dựng một Ban Chấp hành khóa mới cũng sẽ đặt trong một khuôn khổ khoa học và đủ tâm, đủ tầm như vậy. Chưa lúc nào đất nước phát triển như khẳng định của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước. Cũng chưa lúc nào đội ngũ lãnh đạo đất nước ở một thời điểm hết sức rạng rỡ như hiện nay. Được thừa hưởng cả kinh nghiệm bảo tồn, cả kinh nghiệm phát triển và thể hiện đội ngũ năng động, tôi tin rằng đội ngũ Ban Chấp hành mới sẽ đưa đất nước vào chặng đường phát triển mới.
Điểm mới của quy trình nhân sự lần này là quy trình 5 bước từ đại hội cấp cơ sở cho đến nhân sự Đại hội XIII của Đảng. Việc thực hiện quy trình chặt chẽ như vậy trước hết thể hiện trách nhiệm của tổ chức Đảng về quản lý con người. Quy trình 5 bước tạo ra góc nhìn đa dạng và đầy đủ hơn, giúp chọn lọc được nhân tố tài năng, chọn lọc một con người có đủ tâm đủ tầm, rất tốt đối với công tác cán bộ và lựa chọn nhân sự.
- Trước những thách thức của giai đoạn mới, chắc chắn sẽ có nhiều áp lực đặt lên vai của thế hệ lãnh đạo nhiệm kỳ tới, thưa đồng chí?
Báo cáo chính trị Đại hội đã thể hiện rõ ràng những vấn đề liên quan của Đảng và đất nước; thể hiện được tầm vóc của một chính đảng lớn, nên đội ngũ con người được giao trọng trách đó không lý gì mà không vượt lên được. Không có lý gì mà mỗi cá nhân không nắm được những tư tưởng, quan điểm phát triển đó để cùng tập thể Ban Chấp hành Trung ương xây dựng Đảng ta vững mạnh, đất nước phồn thịnh hơn. Nhưng để mỗi cán bộ, đảng viên làm tốt mọi nhiệm vụ trong thời kỳ mới, tôi cho rằng Đảng vẫn phải tiếp tục kiểm soát quyền lực mạnh mẽ, chống tham nhũng quyền lực, chống vấn đề tham nhũng vặt, kể cả vấn đề làm lũng đoạn đất nước, làm đất nước suy yếu. Chúng ta phải làm mạnh mẽ để có thể hoàn toàn triệt tiêu những vấn nạn đó.