Theo đó, nghị quyết sẽ phân cấp một số nhiệm vụ, thẩm quyền về công tác quản lý quy hoạch đô thị và đất đai; quản lý đầu tư, quản lý tài chính - ngân sách; thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức thuộc TPHCM quản lý..., qua đó tạo động lực cho thành phố phát triển nhanh hơn, xứng đáng là đầu tàu, động lực, có sức thu hút và lan tỏa lớn, đóng góp lớn hơn vào ngân sách chung của cả nước.
Đánh giá tác động của việc Quốc hội ban hành nghị quyết này, Bộ Tài chính cho rằng nghị quyết sẽ tiếp thêm sức mạnh cho TPHCM nhưng không làm ảnh hưởng đến sản suất, lưu thông hàng hóa của thị trường cả nước; không ảnh hưởng tổng thể đến kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia, kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 - 2020. Có chăng, việc để lại cho ngân sách thành phố khoản thu từ cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước do thành phố quản lý sẽ ảnh hưởng, nhưng cũng không lớn đến cân đối ngân sách Trung ương trong kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia và kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020.
Là người dân sống trên địa bàn TPHCM, tôi vui mừng thấy nhiều ĐBQH cho biết sẽ ủng hộ cơ chế thí điểm này. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cũng thể hiện quyết tâm tạo cho TPHCM những cơ chế để thành phố có thể bứt phá. Điều quan trọng mà chúng ta cần thấy ở đây là, đầu tư cho TPHCM, tạo cơ chế cho TPHCM phát triển không chỉ vì người dân TPHCM mà cũng vì cả nước. Bởi TPHCM là nơi sinh sống, lao động, học tập, nơi có nhiều trường đại học, bệnh viện mà con em, người dân nơi khác đến học tập, chữa bệnh, sinh sống rất đông. TPHCM vừa qua đã có những bứt phá dù còn nhiều khó khăn, đóng góp vào sự phát triển chung của đất nước và ngân sách. Tuy nhiên, tại TPHCM hiện nay đã xuất hiện những áp lực thấy rõ là hiện tượng quá tải bệnh viện, trường học, giao thông, ô nhiễm môi trường; đòi hỏi phải nhanh chóng tạo cho TPHCM một cơ chế để giải quyết, bứt phá.
Chúng ta đang thực hiện quá trình cải cách hành chính, trong đó có các thủ tục hành chính theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ 5 cũng như Nghị quyết Trung ương lần thứ 6. Vì vậy, việc giảm bớt những tầng nấc trung gian để địa phương chủ động ra những quyết định kịp thời cho nhân dân, quyết định chủ trương đầu tư nhanh chóng nhất là rất cần thiết. Chúng ta để cho địa phương chủ động khi họ có đủ điều kiện phát huy quyền chủ động. Tương tự hiện nay, Quốc hội đang thảo luận về dự án Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt, tức là chúng ta tạo ra một cơ chế đặc thù cho một số đơn vị có điều kiện để phát triển. TPHCM là đô thị đặc biệt, là trung tâm tài chính, kinh tế, văn hóa, khoa học kỹ thuật thì rất cần thêm cơ chế đó.
Thế giới khi đánh giá chất lượng sống, triển vọng, năng lực cạnh tranh của các thành phố trên thế giới đã chọn đưa thủ đô Hà Nội và TPHCM trong số 63 tỉnh thành của Việt Nam vào bảng xếp hạng. Vì thế, việc chúng ta có cơ chế đặc thù cho Hà Nội, TPHCM cũng là để vun đắp cho bộ mặt của quốc gia. Khi tạo được cơ chế cho TPHCM thì cũng sẽ giúp chúng ta có điều kiện nhân rộng việc phân cấp - mô hình mà chúng ta đang hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Có một số vấn đề thí điểm mà chúng ta có thể lấy TPHCM để triển khai như thuế tài sản; vấn đề thu phí, lệ phí ở các đô thị đặc biệt - nơi có những áp lực lớn về đi lại, dân số. Khi những thí điểm đó áp dụng thành công tại TPHCM thì có thể nhân rộng cả nước. Thực hiện phân cấp phân quyền, tạo cho HĐND TPHCM những cơ chế đặc thù, quyết định những vấn đề thay vì trước đây Thủ tướng Chính phủ phải quyết định, đặc biệt là tạo chủ động cho những chủ trương đầu tư từ ngân sách của địa phương, là rất cần thiết. Trong Hiến pháp cũng có quy định rõ, các chính quyền địa phương phải bảo đảm được tính đặc thù tại các đô thị, vùng miền nông thôn. Vì lẽ đó, việc phân cấp này cũng phù hợp với Hiến pháp.
Khi có cơ chế để đột phá, TPHCM sẽ phải có trách nhiệm và đóng góp nhiều hơn nữa cho sự phát triển và ngân sách chung của cả nước. Cơ chế sẽ tạo thêm sức bật về mặt tinh thần cho cán bộ, công chức, viên chức, nhân dân TPHCM cũng như Đảng bộ và hệ thống chính trị của thành phố. Trước hết TPHCM thấy được sự chia sẻ, tiếp thêm sức mạnh để TPHCM vì cả nước, cùng cả nước thực hiện tốt hơn, hiệu quả hơn vai trò là một trong đầu tàu của quốc gia. Đó là sự mong đợi của TPHCM.
