Thay vì phải mang theo tiền mặt hay thẻ ngân hàng, giờ đây chúng ta có thể thanh toán mọi thứ chỉ bằng thao tác quét mã QR đơn giản. “Không cần dùng tiền mặt, vừa an toàn lại tiện dụng” là câu trả lời của Tùng Khanh (sinh viên Trường Đại học Văn Lang TPHCM). Với cô, mọi giao dịch trong cuộc sống hiện hiếm khi sử dụng đến tiền mặt và mã QR trở thành bạn đồng hành lý tưởng.
Thậm chí như trường hợp của Quyết Thắng (hướng dẫn viên du lịch tại Hà Nội), tấm thiệp cưới gửi bạn bè vào những ngày đầu năm 2024 vừa qua cũng được số hóa. Trong đường dẫn được chia sẻ thay cho tấm thiệp giấy in như thường lệ, ngoài thông tin giới thiệu về ngày gặp gỡ của cả hai, hình ảnh và video đám cưới, thông tin địa điểm tổ chức, phần cuối trang là hộp mừng cưới có in mã QR của riêng cô dâu và chú rể.
“Nhiều bạn bè ở xa nhắn tin hỏi số tài khoản để gửi tiền chúc mừng, tôi nghĩ thiết kế thiệp cưới kiểu này vừa hiện đại, bắt mắt và cũng rất tiện”, Thắng chia sẻ.
Trong dịp Tết vừa qua, xu hướng lì xì qua mã QR lại càng có cơ hội nở rộ. Để hợp bối cảnh lễ tết, các mã QR này đã được thể hiện dưới những hình thức rất đa dạng. Nhiều gia đình có con nhỏ lựa chọn in mã QR trên những chiếc kẹp tóc. Có người thiết kế hình gia đình rồi lồng vào đó mã QR và đăng tải lên mạng xã hội. Lại có nhiều người trẻ thích những chiếc ốp lưng được thiết kế riêng cho mình trong đó có sẵn mã QR.
Tuy nhiên, trào lưu lì xì qua mã QR cũng đang gây ra không ít tranh luận trái chiều. Một số ý kiến cho rằng đây là một hình thức vật chất hóa, coi trọng giá trị vật chất hơn tinh thần. Việc sử dụng mã QR có thể trở nên thực dụng, giống như một lời “nhắc khéo” về chuyện trả nợ hay có đi có lại.
Đặc biệt, với phong tục mừng tuổi, lì xì đầu năm, việc trao cho trẻ con hay người già những chiếc phong bao lì xì đi kèm lời chúc vẫn là nét đẹp văn hóa cần được gìn giữ và nhân rộng. Việc mừng cưới cũng vậy, ở xa thì phải đành, nhưng rõ ràng nếu có thể thì việc trao tận tay món quà mừng cô dâu, chú rể kèm lời chúc phúc vẫn là điều ý nghĩa hơn.
Với người trẻ, mã QR có nhiều tiện lợi nhưng công nghệ cũng có những hạn chế, trong đó sự khéo léo, tế nhị khi áp dụng công nghệ vào những vấn đề mang nặng giá trị tinh thần là điều mà người trẻ cần hết sức chú ý để tránh gây phản cảm cho người khác.
