Theo các diễn giả, Cuba là thị trường đầy tiềm năng nhưng do vị trí địa lý giữa 2 quốc gia cách nhau khá xa nên kim ngạch xuất nhập khẩu chưa được như mong muốn.
Chính sách đã cởi mở
Bà Indira Lopez Arguelles, Tổng Lãnh sự quán Cộng hòa Cuba tại TPHCM, cho biết Cuba là quốc đảo thuộc vùng Caribe, có khí hậu nhiệt đới gió mùa. Ngoài những bãi biển hoang sơ và nắng vàng rực rỡ gần như quanh năm, Cuba còn thừa hưởng kho tàng lịch sử phong phú có tiềm năng phát triển du lịch. Hiện nay, Cuba đang thực hiện chính sách cởi mở hơn đối với nền kinh tế, trong đó có nhiều chính sách điều hành kinh tế được thay đổi để phù hợp với kinh tế thị trường của thế giới. Cuba đã và đang thúc đẩy kêu gọi đầu tư, thương mại nhằm nâng cao tính cạnh tranh của nền kinh tế như xây dựng cảng biển mới, đầu tư hệ thống đường sắt, cảng hàng không, phát triển hạ tầng công nghệ thông tin, đổi mới ngành công nghiệp luyện kim và khai thác khoáng sản. Đồng thời, cũng ưu tiên các lĩnh vực chế biến lương thực, thực phẩm, đồ uống…
Ngoài ra, Cuba cũng mong muốn xuất khẩu các nhóm hàng như dịch vụ du lịch, dịch vụ y tế chuyên sâu, sản phẩm y dược và công nghệ sinh học. Nhìn chung, tiềm năng và cơ hội cho các doanh nghiệp của cả Việt Nam và Cuba trong việc khai thác thị trường, hợp tác đầu tư, thương mại, du lịch là rất lớn.
Theo ITPC, các mặt hàng Việt Nam xuất khẩu chủ yếu sang Cuba là lương thực (gạo), ngũ cốc, bánh kẹo, giày dép các loại, sản phẩm gốm sứ, vật liệu xây dựng, dệt may, hóa chất… Trong đó, gạo là mặt hàng chiếm tỷ trọng cao và Cuba có nhu cầu khoảng 350.000 tấn gạo mỗi năm. Năm 2017, Việt Nam là một trong 10 quốc gia xuất khẩu nhiều nhất vào thị trường Cuba, trở thành đối tác thương mại lớn thứ 2 của Cuba tại khu vực châu Á và châu Đại Dương. Tuy nhiên, theo nhận định của ông Phạm Thiết Hòa, Giám đốc ITPC, mặc dù là một trong 10 quốc gia có kim ngạch trao đổi thương mại với Cuba cao nhất nhưng giá trị xuất khẩu của Việt Nam sang Cuba vẫn còn khiêm tốn, chỉ chiếm khoảng 3,5% tổng giá trị nhập khẩu của nước này.
Thương vụ Việt Nam tại Cuba cho biết thêm, thị trường quốc đảo này có nhu cầu lớn với mọi loại hàng hóa, gồm máy móc, thiết bị, phương tiện và nguyên vật liệu phục vụ cho sản xuất cũng như hàng tiêu dùng. Bên cạnh đó, có nhiều lĩnh vực đầu tư thích hợp với doanh nghiệp Việt Nam như sản xuất xi măng, may mặc, đồ gỗ nội thất.
Về thu hút đầu tư, bà Indira López Arguelles cho biết, Cuba đang thực hiện nhiều chính sách ưu đãi nhằm thu hút các nhà đầu tư nước ngoài như miễn thuế quan trong quá trình xây dựng dự án, miễn thuế đánh vào lợi nhuận của các dự án đầu tư nước ngoài trong 8 năm đầu tiên, miễn thuế bán hàng hoặc cung ứng dịch vụ trong năm vận hành đầu tiên… Bên cạnh đó, Nhà nước Cuba đảm bảo nhà đầu tư được tự do chuyển lợi nhuận có được ra nước ngoài bằng đồng tiền tự do chuyển đổi mà không phải chi trả bất kỳ loại thuế, phí nào…
Cơ hội phát triển du lịch
Việt Nam và Cuba chính thức thiết lập mối quan hệ ngoại giao vào ngày 2-12-1960. Hơn 67 năm qua, mối quan hệ giữa hai quốc gia luôn bền chặt và khắng khít. Những quan hệ kinh tế, thương mại, du lịch giữa Việt Nam và Cuba diễn ra theo chiều hướng phát triển toàn diện. Về du lịch, số liệu thống kê của Chính phủ Cuba cho thấy, năm 2017 là năm kỷ lục của ngành du lịch ở quốc gia này với hơn 4,7 triệu lượt du khách, đem lại doanh thu lên tới 3 tỷ USD cho nền kinh tế Cuba. Cuba được đánh giá có tiềm năng trở thành điểm đến du lịch lớn thứ hai tại khu vực Trung Mỹ, chỉ sau Mexico, với lượng du khách dự báo lên tới 12 triệu lượt/năm trong những năm tới.
Cuba được người dân Việt Nam biết đến với một số địa điểm du lịch yêu thích như bãi biển Varadero có bờ cát biển trải dài, La Habana có vẻ đẹp của một thành phố cổ với những pháo đài và nhà thờ cổ kính, thung lũng Vinales là một trong những thắng cảnh đẹp tạo cho du khách cảm giác trở về với lối sống thời xa xưa...
Đại diện Sở Du lịch TPHCM nhận định, việc hợp tác liên kết phát triển du lịch giữa Việt Nam và Cuba đã được tăng cường nhanh chóng và mạnh mẽ. Trong khuôn khổ hợp tác, Cuba và Việt Nam nói chung, TPHCM nói riêng đều có những hoạt động xúc tiến du lịch nhằm liên kết phát triển các sản phẩm du lịch và quảng bá du lịch giữa hai quốc gia. Cuba được xem là một trong những thị trường tiềm năng mà ngành du lịch TPHCM đang hướng đến.
Ông Hồ Xuân Lâm, Phó Giám đốc ITPC, cho biết với những thông tin hữu ích từ Tổng Lãnh sự quán Cộng hòa Cuba tại TPHCM, ITPC sẽ hỗ trợ doanh nghiệp Việt trong việc định hướng các chiến lược tiếp cận thị trường Cuba tiềm năng. ITPC và Tổng Lãnh sự quán Cộng hòa Cuba tại TPHCM sẽ là cầu nối hỗ trợ hoạt động kết nối thương mại, đầu tư, du lịch giữa doanh nghiệp hai nước trong thời gian sắp tới nhằm đưa kim ngạch thương mại và du lịch ngày càng tăng.