Theo thông bạch, Đức Pháp chủ Đại lão hòa thượng Thích Phổ Tuệ có khẩu dụ rằng: “Sau khi tôi theo hầu Phật Tổ thì không được tổ chức tang lễ linh đình, nghi lễ hết sức giản đơn, ngắn ngày theo truyền thống đạo Phật và tổ chức tại chùa Viên Minh. Đề nghị không vòng hoa, phúng điếu, không tiểu sử dài dòng, không tiêu tốn thời gian và tổn hại công đức của tăng ni và phật tử. Nếu quý vị tưởng nhớ tới tôi thì niệm danh hiệu Phật và tụng thời kinh tại trụ xứ của mình hồi hướng công đức cho thế giới hòa bình, nhân sinh an lạc...”.
Đại lão hòa thượng Thích Phổ Tuệ - Pháp chủ GHPG Việt Nam Đại lão hòa thượng để lại sự nghiệp dịch kinh sách đồ sộ, với các tác phẩm như: Kinh Bách dụ, Phật Tổ tam kinh, Bát nhã dư âm, Đại từ điển Phật học, Đề cương kinh Pháp hoa, Phật học là tuệ học, biên tập, Đại tạng kinh Việt Nam, phiên dịch và hiệu đính Luật Tứ phần...
Ở chùa, ông cùng môn đệ sống giản dị, thanh bạch, tự tay cày cấy, trồng lúa, làm vườn, dọn dẹp trong chùa. Nói về chùa, Đại lão hòa thượng luôn mong muốn đây không chỉ là nơi thờ Phật, Tổ, sinh hoạt tín ngưỡng mà căn bản còn phải là trường học để giáo hóa thập phương đồng bào bỏ ác theo thiện, thấm nhuần giáo lý nhân quả, từ đó thúc đẩy sự tiến hóa của xã hội và nhân sinh. Ông luôn răn dạy rằng: “Là đệ tử Phật, theo Phật, chúng ta phải học và hành theo Phật. Ăn cơm, mặc áo của thập phương thiện tín, chúng ta phải cống hiến trả lại cho đời. Đó là lẽ tự nhiên, là luật nhân quả, chúng ta phải thường tự vấn, tự tỉnh về điều đó”.
| “Cả cuộc đời tu hành ông luôn răn dạy tăng chúng, với Phật giáo thì hòa hợp tăng là quan trọng nhất. Các ràng buộc hành chính, mệnh lệnh ngoài giáo pháp chỉ là nhất thời mà thôi. Đặc biệt nên kiên trì giữ gìn nền nếp các trường an cư kết hạ. Đó là nơi không chỉ học tập mà quan trọng là tu tập và thực hành nếp sống cộng đồng, dân chủ, có kỷ cương, “lục hòa” của tăng, ni chúng. Ngài chưa từng lạm dụng một bát gạo, một đồng tiền của tín thí thập phương. Tấm gương tu hành, đạo hạnh của Đức Pháp chủ Thích Phổ Tuệ để hậu thế chúng tôi noi theo”, Đại đức Thích Khai Bản ngậm ngùi chia sẻ. |
Thể theo di nguyện trên của Đức Pháp chủ và trước bối cảnh đại dịch Covid-19 vẫn còn diễn biến phức tạp ở nhiều địa phương, lễ truy điệu tưởng niệm và lễ nhập bảo tháp Đức Pháp chủ theo hình thức trực tiếp (đối với tăng ni trên địa bàn TP Hà Nội) và trực tuyến tới trụ sở GHPG Việt Nam các cấp, tới các chùa, cơ sở tự viện cả nước trong cùng thời gian.
Qua thông bạch, Ban Trị sự GHPG Việt Nam các cấp được yêu cầu treo Phật kỳ rủ, thiết lập hương án, di ảnh của Đức Pháp chủ và tổ chức tưởng niệm tại trụ sở. Các chùa, cơ sở tự viện đồng thời cử chuông trống Bát nhã và niệm Phật đúng vào thời gian Giáo hội tổ chức lễ tưởng niệm vào lúc 9 giờ ngày 24-10-2021 (tức ngày 19-9, Tân Sửu). Ban tổ chức sẽ truyền hình trực tiếp lễ tưởng niệm trên kênh truyền hình An Viên và trực tuyến trên các nền tảng Fanpage: Phật Sự online, Butta, Báo Giác Ngộ, Facebook, YouTube …
Chiều 21-10, tại Tổ đình Viên Minh (xã Quang Lãng, huyện Phú Xuyên, Hà Nội), Trung ương GHPG Việt Nam, Ban Trị sự GHPG Việt Nam TP Hà Nội cùng môn đồ đệ tử đã trang nghiêm cử hành lễ nhập kim quan nhục thân Đại lão hòa thượng Thích Phổ Tuệ, Đức Pháp chủ Hội đồng Chứng minh GHPG Việt Nam.
| TIỂU SỬ ĐỨC PHÁP CHỦ GIÁO HỘI PHẬT GIÁO VIỆT NAM ĐẠI LÃO HÒA THƯỢNG THÍCH PHỔ TUỆ (1917 – 2021) Đại lão Hòa thượng Thích Phổ Tuệ – Thế danh Bùi Văn Quý, sinh ngày 12 tháng 4 năm 1917 tại thôn 5, xã Phùng Thiện, tổng Bồng Hải, nay là thôn Phùng Thiện, xã Khánh Tiên, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình. Thân phụ là cụ ông Bùi Quang Oánh, thân mẫu là cụ bà Nguyễn Thị Thinh. Song thân của Ngài đều là những Phật tử thuần thành. Ngài là người con thứ 2 trong gia đình có 3 anh em. 2. Hành trạng – Xuất gia tu học: Vốn được sinh ra trong gia đình có truyền thống thâm tín Phật Pháp, cho nên hạt giống Bồ đề của Ngài sớm nảy nở, lên 9 tuổi (tức năm 1925), Ngài được song thân cho đến chùa ở với Sư cụ Thích Đàm Cơ, trụ trì chùa Phúc Long, thôn Phú An, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình và được Sư cụ cho theo học chữ Nho với cụ đồ Hiệng nổi tiếng trong vùng. Năm Ngài 13 tuổi (tức năm 1929) Đại lão Hòa thượng được Sư cụ cho đến làm đệ tử Sư tổ Thích Nguyên An, trụ trì chốn tổ Vọng, xã Yên Đồng, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định. Trải qua 3 năm tu học, đến năm 16 tuổi (tức năm 1932) Ngài được Sư tổ Vọng cho thụ giới Sa Di tại Giới đàn hạ trường chùa Đống Cao, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định. Năm 18 tuổi (tức năm 1934) Đại lão Hòa thượng đến sam học và y chỉ vào Sư tổ Thích Quảng Tốn, trụ trì Tổ đình Viên Minh, thôn Khai Thái, xã Tầm Khê, huyện Phú Xuyên, tỉnh Hà Đông (nay là xã Quang Lãng, huyện Phú Xuyên, Thành phố Hà Nội). Khi vừa tròn 20 tuổi (tức năm 1936), Ngài được thụ Cụ Túc giới và Bồ Tát giới tại Đại giới đàn Tổ đình Viên Minh, do Sư tổ Thích Quảng Tốn làm Đàn đầu Hòa thượng. Sau khi đầy đủ giới pháp, Ngài bắt đầu quá trình sam phương cầu đạo. Ngài đến sam học ở hầu hết các Sơn môn, Tổ đình lớn thời bấy giờ như Sơn môn Tế Xuyên, Sơn môn Hương Tích, Tổ đình Vĩnh Nghiêm… – Hoạt động Phật sự: Từ năm 1952 Ngài vân du hành đạo tại chùa Linh ứng, thôn Kim Đới I, xã Hữu Bằng, huyện Kiến Thụy, Thành phố Hải Phòng. Đến năm 1957, Ngài lại trở về hầu thầy phụng Phật tại Tổ đình Viên Minh, xã Quang Lãng, huyện Phú Xuyên, Thành phố Hà Nội. Năm 1961, Sư tổ Thích Quảng Tốn trụ trì dời thứ hai Tổ đình Viên Minh viên tịch, Ngài được kế đăng làm trụ trì đời thứ ba Tổ đình Viên Minh từ đó cho đến nay. Đến năm 1987, Đức Đệ nhất Pháp chủ Giáo hội Phật giáo Việt Nam cử ba vị cao tăng là cố Hòa thượng Thích Kim Cương Tử, cố Hòa thượng Thích Thiện Siêu và Cố Hòa thượng Thích Tâm Thông về Tổ đình Viên Minh mời Ngài lên Hà Nội chủ trì hiệu đính Đại tạng kinh Việt Nam và tham gia các hoạt động Phật sự của Giáo hội. Từ đó Ngài đã đảm nhiệm nhiều chức vụ trong các cấp Giáo hội qua các thời kỳ như sau: • 1993 – 2008: Trưởng Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Hà Tây. • 1993 – 2008: Hiệu trưởng Trường Trung cấp Phật học Hà Tây. • 1992 – 1997: Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam. • 1997 – 2007: Phó Chủ tịch Hội đồng trị sự kiêm Phó Ban Tăng sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam. • 2002 -2007: Phó Pháp chủ kiêm Chánh Thư ký Hội đồng Chứng minh Giáo hội Phật giáo Việt Nam. • 2003 – 2007: Viện trưởng Phân viện Nghiên cứu Phật học Việt Nam tại Hà Nội. • 2003 – 2007: Tổng Biên tập tạp chí Nghiên cứu Phật học Việt Nam. • 2007 – Nay: Pháp chủ Hội đồng Chứng minh Giáo hội Phật giáo Việt Nam. • 2009 – Nay: Đường chủ các Hạ trường tại các tỉnh, thành phố. • 2009 – Nay: Đàn đầu Hòa thượng các Đại Giới Đàn tại các tỉnh, thành phố. Bên cạnh việc đảm nhiệm các chức vụ Giáo hội, Ngài cũng có nhiều công lao đóng góp cho sự nghiệp đại đoàn kết dân tộc, từ phong trào Bình dân học vụ đến phong trào xây dựng hợp tác xã sau khi hoà bình lặp lại. Cùng với việc chăm lo chùa cảnh góp phần xây dựng quê hương, Ngài là bậc chân tu, luôn giữ tình đoàn kết các tôn giáo xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Ngài tham gia làm Ủy viên Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhiều khoá, từ khoá 4 đến khoá 9 hiện nay. – Tác phẩm dịch thuật và trước tác: Ngài là bậc cao Tăng thông tuệ am hiểu Tam tạng Thánh giáo. Đặc biệt Ngài có nhiều đóng góp quan trọng trong việc biên soạn, dịch thuật và trước tác các tác phẩm về Phật học ở Việt Nam. Ngài dành cả cuộc đời cho sự nghiệp biên soạn, chú giải Đại Từ điển Phật học. Chú giảng và thuyết giảng kinh Lăng Nghiêm, Đề cương kinh Pháp Hoa, Kinh Bách Dụ, Phật Tổ tam kinh, Phật học là tuệ học, Kinh Di Đà Viên Trung sao, Bát Nhã Dư Âm. Các bộ Luật Tỷ khiêu, Luật Tỷ Khiêu Ni lược ký. Ngoài những tác phẩm biên soạn, dịch thuật và trước tác về Phật học nêu trên, Ngài cũng sáng tác nhiều bài thơ Đường luật, theo thể thất ngôn bát cú để sách tiến hàng hậu học trong các khoá an cư kết hạ. – Ghi nhận công đức: Trong suốt cuộc đời hành đạo tại Tổ đình Viên Minh, cũng như quá trình tham gia các hoạt động Phật sự của Giáo hội và xã hội, Đại lão Hòa thượng đã có nhiều đóng góp cho Đạo pháp và Dân tộc. Công đức ấy luôn được Giáo hội và Nhà nước trân trọng ghi nhận, trao tặng nhiều phần thưởng cao quý như: Huân chương Hồ Chí Minh; Huân chương Độc lập hạng Nhì; Huân chương đại đoàn kết dân tộc; Huy chương vì sự nghiệp đại đoàn kết dân tộc, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bằng khen của Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam và nhiều Bằng tuyên dương công đức của Giáo hội. – Thời kỳ viên tịch Trải qua 105 năm hiện diện ở cõi Sa Bà, với 85 hạ lạp, trên ngôi vị Pháp chủ Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Ngài đã trọn đời hiến dâng cho lý tưởng hoằng pháp lợi sinh. Công đức của Ngài đã góp phần to lớn vào sự nghiệp làm sáng danh đạo Phật và dân tộc Việt Nam. Cuộc đời Ngài từ sơ tâm xuất gia cho đến lúc hoá duyên đã mãn luôn luôn là tấm gương chiếu sáng trong công phu tu thân, hành đạo cho cả giới xuất gia và tại gia. Ngài luôn lấy giới hạnh tinh nghiêm làm thân giáo để răn dạy, sách tấn hàng hậu học. Cuộc đời Ngài là biểu tượng tinh thần Bi – Trí – Dũng, đặc biệt trong công hạnh vô ngã vị tha, tận lực chuyên tâm vào sự nghiệp hoằng dương chính pháp, phục vụ nhân sinh, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc ngày càng vững mạnh. Thời khắc thiêng liêng tương hội, công đức hóa duyên viên mãn, Đức Đại lão Hòa thượng Pháp chủ Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã thâu thần thị tịch vào hồi 03 giờ 22 phút ngày 21 tháng 10 năm 2021 (nhằm ngày 16 tháng 9 năm Tân Sửu) tại Tổ đình Viên Minh, xã Quang Lãng, huyện Phú Xuyên, Thành phố Hà Nội. Ngài ra đi để lại trong lòng môn đồ tứ chúng, Tăng Ni Phật tử Việt Nam trong và ngoài nước niềm kính thương vô hạn, kính tiếc vô cùng. Ngài ra đi nhưng cuộc đời đức hạnh của Ngài mãi mãi hằng hữu trong trang sử huy hoàng của Phật giáo Việt Nam thời hiện đại. |
| CÁO PHÓ - Hội đồng Chứng minh, Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam - Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP Hà Nội - Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam - Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố Hà Nội - Môn đồ Pháp quyến vô cùng kính tiếc báo tin: ĐẠI LÃO HÒA THƯỢNG THÍCH PHỔ TUỆ Đức Pháp chủ Hội đồng Chứng minh Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN); Nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự; Nguyên Trưởng ban Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Hà Tây (nay là TP Hà Nội); Ủy viên Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Viện chủ Tổ đình Viên Minh (chùa Ráng), xã Quang Lãng, huyện Phú Xuyên, TP Hà Nội. Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Độc lập hạng Nhì; Huân chương Đại đoàn kết dân tộc; bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, nhiều bằng tuyên dương công đức của GHPGVN và nhiều phần thưởng cao quý khác. Do niên cao, lạp trưởng, Đại lão Hòa thượng đã thu thần viên tịch vào lúc 3 giờ 22 ngày 21-10-2021 (nhằm ngày 16-9 năm Tân Sửu), tại Tổ đình Viên Minh (chùa Ráng), xã Quang Lãng, huyện Phú Xuyên, TP Hà Nội. Trụ thế: 105 năm; Hạ lạp: 85 năm. Lễ nhập kim quan chính thức cử hành vào lúc 13 giờ ngày 21-10-2021 (ngày 16-9 năm Tân Sửu). Kim quan được tôn trí tại Tổ đình Viên Minh (chùa Ráng), xã Quang Lãng, huyện Phú Xuyên, TP Hà Nội. Lễ viếng chính thức từ 7 giờ ngày 22-10-2021 đến hết ngày 23-10-2021 (từ ngày 17 đến ngày 18-9 năm Tân Sửu). Lễ truy điệu được cử hành lúc 9 giờ ngày 24-10-2021 (ngày 19-9 năm Tân Sửu), sau đó cung thỉnh kim quan Đại lão Hòa thượng nhập Bảo tháp trong khuôn viên Tổ đình Viên Minh (chùa Ráng), xã Quang Lãng, huyện Phú Xuyên, TP Hà Nội. |
| BAN LỄ TANG ĐẠI LÃO HÒA THƯỢNG THÍCH PHỔ TUỆ – Đức Pháp chủ Hội đồng Chứng minh GHPGVN; – Nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN; – Nguyên Trưởng Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Hà Tây (nay là Tp. Hà Nội); – Huân chương Hồ Chí Minh; Huân chương Độc lập hạng nhì; Huân chương Đại đoàn kết dân tộc và nhiều Bằng Tuyên dương Công đức của Giáo hội Phật giáo Việt Nam; – Viện chủ tổ đình Viên Minh, xã Quang Lãng, huyện Phú Xuyên, Tp. Hà Nội. 1. Trưởng lão Hòa thượng Thích Trí Quảng – Đệ nhất Phó Pháp chủ kiêm Chủ tịch Hội đồng Giám luật Hội đồng Chứng minh GHPGVN 2. Trưởng lão Hòa thượng Thích Thanh Dũng – Phó Pháp Chủ kiêm Chánh Thư ký Hội đồng Chứng minh GHPGVN 3. Trưởng lão Hòa thượng Thích Giác Nhường – Phó Pháp Chủ kiêm Giám luật Hội đồng Chứng minh GHPGVN 4. Trưởng lão Hòa thượng Dương Nhơn – Phó Pháp Chủ Hội đồng Chứng minh GHPGVN 5. Trưởng lão Hòa thượng Thích Đức Nghiệp – Phó Pháp Chủ Hội đồng Chứng minh GHPGVN 6. Trưởng lão Hòa thượng Thích Thanh Đàm – Phó Pháp chủ Hội đồng Chứng minh GHPGVN 7. Trưởng lão Hòa thượng Thích Thanh Từ – Phó Pháp Chủ Hội đồng Chứng minh GHPGVN 8. Trưởng lão Hòa thượng Thích Trí Tịnh – Phó Pháp chủ Hội đồng Chứng minh GHPGVN 9. Hòa thượng Thích Thiện Nhơn – Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN. 10. Hòa thượng Thích Thiện Pháp – Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Tăng sự Trung ương GHPGVN. 11. Hòa thượng Thích Thanh Nhiễu – Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Trị sự, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tăng sự Trung ương GHPGVN. 12. Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm – Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Hoằng pháp Trung ương GHPGVN, Trưởng ban Ban Trị sự GHPGVN Tp. Hà Nội. 13. Hoà thượng Thích Giác Toàn – Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phật học Việt Nam. 14. Hòa thượng Thích Gia Quang – Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Thông tin Truyền thông Trung ương GHPGVN. 15. Hòa thượng Thích Quảng Tùng – Phó Chủ tịch Hội đồng Trí sự, Trưởng ban Từ thiện Xã hội Trung ương GHPGVN. 16. Hòa thượng Thích Thiện Tâm – Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN. 17. Hòa thượng Thạch Sok Xane – Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN. 18. Hòa thượng Thích Thiện Tánh – Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Kiểm soát Trung ương GHPGVN. 19. Hòa thượng Thích Khế Chơn – Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN. 20. Hòa thượng Thích Quảng Xả – Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN. 21. Hòa thượng Đào Như – Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN. 22. Hoà thượng Thích Thanh Quyết – Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Giáo dục Phật giáo Trung ương GHPGVN. 23. Hoà thượng Thích Quảng Hà – Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN. 24. Thượng tọa Thích Đức Thiện – Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký, Trưởng ban Phật giáo Quốc tế Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam. 25. Thượng tọa Thích Thiện Thống – Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN. 26. Hòa thượng Thích Thanh Nhã – Chánh Văn phòng Hội đồng Chứng minh, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Nghi lễ Trung ương GHPGVN. 27. Hòa thượng Thích Thanh Điện – Phó Tổng Thư ký Hội đồng Trị sự, Chánh Văn phòng Trung ương GHPGVN (VP1). 28. Hòa thượng Thích Huệ Thông – Phó Tổng Thư ký Hội đồng Trị sự, Chánh Văn phòng Thường trực Trung ương GHPGVN (VP2). 29. Thượng toạ Thích Thanh Phong – Ủy viên Thường trực, Trưởng ban Ban Kinh tế Tài chính Trung ương GHPGVN. 30. Thượng tọa Thích Thanh Vịnh – Đại diện Pháp tử. 31. Ông Ngô Sách Thực – Phó Chủ tịch Ủy ban TƯMTTQ Việt Nam. 32. Ông Vũ Chiến Thắng – Thứ Trưởng Bộ Nội vụ, Trưởng ban Ban Tôn giáo Chính phủ. 33. Bà Nguyễn Thị Kim Dung – Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQVN Tp. Hà Nội 34. Ông Phạm Tiến Dũng – Trưởng ban Ban Tôn giáo Tp. Hà Nội. 35. Ông Nguyễn Xuân Thanh – Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Phú Xuyên, Tp. Hà Nội 36. Ông Vũ Quốc Tuấn, đại diện thân quyến. |
