Đây là hoạt động Kỷ niệm ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam 19-4, hướng đến chào mừng 43 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30-4-1975 – 30-4-2018), 132 năm ngày Quốc tế lao động (1-5-1886 – 1-5-2018) và ngày Quốc tế Bảo tàng 18-5. Hoạt động do Bảo tàng Lịch sử TPHCM phối hợp với Bảo tàng tỉnh Bình Phước tổ chức.
Xtiêng là một trong những cộng đồng cư dân sinh sống ở vùng Đông Nam Á, chủ yếu là Việt Nam và Campuchia. Ở Việt Nam, người Xtiêng sinh sống ở các tỉnh Đồng Nai, Lâm Đồng, Bình Dương, Bình Phước và Tây Ninh. Trong đó, Bình Phước là tỉnh có dân số đông nhất với gần 100.000 người.
Người Xtiêng Với lịch sử hình thành phát triển lâu đời, người Xtiêng ở Đông Nam Bộ nói chung, Bình Phước nói riêng có nền văn hóa rất đa dạng, phong phú, mang đặc trưng của cư dân sinh sống ở vùng Trường sơn - Nam Tây nguyên.
Chúng ta có thể cảm nhận được sự đa dạng, phong phú và giàu bản sắc trong văn hóa của cộng đồng cư dân này qua các loại hình văn hóa vật thể và phi vật thể như: Nhà ở, trang phục, phong tục tập quán, nghề thủ công truyền thống, văn học dân gian, lễ hội và tín ngưỡng dân gian...
Lễ hội cầu mưa của người Xtiêng Ngày nay, trong quá trình hội nhập và phát triển, cộng đồng người Xtiêng ở Bình Phước mặc dù chịu nhiều tác động nhưng vẫn giữ được những giá trị văn hóa đặc trưng, tiêu biểu của cộng đồng.
Chuyên đề “Văn hóa dân tộc Xtiêng” giới thiệu nhiều nhóm hiện vật tiêu biểu trong văn hóa dân tộc Xtiêng.
Nhóm dụng cụ lao động sản xuất với các hiện vật: Rìu, xà gạc, liềm gặt lúa, thoi tra hạt, gàu tát nước, bộ chày cối... gắn với nền nông nghiệp nương rẫy.
Gùi Bên cạnh đó còn có những dụng cụ săn bắt như: Xỉa ếch, que xăm lươn, dụng cụ bắt mối, cần câu...
Nhóm hiện vật về ẩm thực có: Vỏ bầu, các loại bình và đặc biệt là xà lung, tố (chóe) gắn liền với văn hóa rượu cần.
Nhóm hiện vật trang sức, có các loại như: Vòng tay, vòng chân, khuyên tai, kiềng bằng kim loại và ngà căng tai...
Khuyên tai Nhóm hiện vật về nghề thủ công truyền thống như nghề dệt sợi, dệt thổ cẩm: Bộ khung dệt, dụng cụ ép bông, dụng cụ quay sợi; các loại khăn, túi thổ cẩm được trang trí bằng những hoa văn, họa tiết tinh xảo như hình quả trám, hình học, hình cỏ cây, hoa, lá…với nhiều màu sắc trắng, đỏ, vàng, đen, xanh.
Nhóm các loại nhạc cụ có: Trống, đàn đinh-pút, khèn bầu, sáo Ta Lét, tù và... Đặc biệt là bộ cồng 5 cái và bộ chiêng 6 cái - là biểu tượng cho sức mạnh vật chất, tinh thần của gia đình và cộng đồng. Đây là bộ cồng chiêng thường thấy nhất, đóng vai trò chủ đạo trong trình diễn các lễ hội truyền thống của dân tộc Xtiêng. Cồng chiêng chỉ được biểu diễn trong dịp lễ hội và gắn liền với một không gian nhất định - không gian văn hóa cồng chiêng. Đây là loại hình di sản văn hóa đặc biệt đã được UNESCO công nhận là “Kiệt tác truyền khẩu và phi vật thể của nhân loại” năm 2005.
