Nhận lời mời của Thủ tướng Liên bang Nga Dmitri Medvedev, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và phu nhân thăm chính thức Liên bang Nga từ ngày 20 đến 23-5.
Thắt chặt quan hệ
Chuyến thăm chính thức Liên bang Nga của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc diễn ra trong bối cảnh năm 2019 và năm 2020, 2 nước sẽ tổ chức “Năm Việt Nam tại Nga và Năm Nga tại Việt Nam” nhân dịp 25 năm ký kết Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị Việt Nam - Nga (1994-2019) và 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao song phương (1950-2020). Chuyến thăm khẳng định Việt Nam coi trọng quan hệ hữu nghị truyền thống và Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Liên bang Nga, thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ hợp tác trên mọi lĩnh vực, nhất là kinh tế, thương mại, đầu tư.
Năm 2001, Việt Nam và Nga đã thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược và đến năm 2012 nâng cấp lên quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, đáp ứng nhu cầu hợp tác song phương trong thời kỳ mới.
Nét nổi bật của quan hệ chính trị Việt Nam - Nga là có độ tin cậy cao với các hình thức hợp tác đa dạng. Hai bên đã thiết lập được cơ chế tiếp xúc cấp cao thường niên, hợp tác chặt chẽ tại các diễn đàn quốc tế, nhất là tại Liên hiệp quốc cũng như các tổ chức do ASEAN làm nòng cốt.
Hai bên duy trì nhiều cơ chế phối hợp và đối thoại như Đối thoại chiến lược Ngoại giao - Quốc phòng - An ninh thường niên cấp thứ trưởng thường trực ngoại giao; Đối thoại chiến lược quốc phòng cấp thứ trưởng quốc phòng… Ngoài ra, 2 bên tiến hành tham vấn chính trị thường kỳ cấp thứ trưởng ngoại giao và cấp cục, vụ trong khuôn khổ hợp tác giữa 2 Bộ Ngoại giao.
Hai bên đồng quan điểm về nhiều vấn đề quốc tế và khu vực, phối hợp chặt chẽ và ủng hộ nhau trên các diễn đàn quốc tế. Nga ủng hộ lập trường của Việt Nam về giải quyết tranh chấp tại biển Đông bằng biện pháp hòa bình, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, trên cơ sở luật pháp quốc tế, Công ước Liên hiệp quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS), Tuyên bố về ứng xử của các bên tại biển Đông (DOC), sớm xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử của các bên tại biển Đông (COC).
Tiềm năng hợp tác to lớn
Trao đổi thương mại giữa Việt Nam và Nga phát triển tích cực, năm 2018 đạt 4,5 tỷ USD (xuất khẩu 2,4 tỷ USD, nhập khẩu 2,1 tỷ USD), tăng 28,5% so với năm 2017. Kim ngạch thương mại 2 tháng đầu năm 2019 đạt 790 triệu USD, tăng 9,4% so với cùng kỳ năm 2018. Các mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang Nga gồm: Điện thoại, may mặc, nông, thủy, hải sản các loại… Các mặt hàng nhập khẩu từ Nga gồm: xăng dầu, sắt thép, phân bón, máy móc, thiết bị các loại…
Tính đến tháng 2-2019, Nga đứng thứ 24 trong số các nước và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam với 127 dự án, tổng số vốn đăng ký trên 950 triệu USD. Đầu tư của Nga tập trung chủ yếu vào lĩnh vực khai khoáng, dầu khí, công nghiệp chế biến, chế tạo... Việt Nam có hơn 20 dự án đầu tư sang Nga với tổng vốn gần 3 tỷ USD, chủ yếu của các dự án Liên doanh dầu khí Rusvietpetro, Trung tâm Văn hóa - Thương mại Hà Nội - Moscow, Chăn nuôi bò sữa và nông nghiệp của Tập đoàn TH.
Hiện nay, Nga tiếp tục hỗ trợ Việt Nam đào tạo nguồn nhân lực. Nếu năm 2011 Nga cấp cho Việt Nam 345 suất học bổng đại học và sau đại học tại các trường của Nga, thì đến năm 2018, con số này đã tăng lên khoảng 1.000 suất học bổng. Hiện có hơn 5.000 sinh viên Việt Nam du học tại Nga.
Nga tiếp tục là một trong 10 thị trường tăng trưởng hàng đầu về du lịch ở Việt Nam. Năm 2018 đã có 606.000 lượt khách du lịch, đưa Nga trở thành thị trường du lịch lớn nhất châu Âu của Việt Nam. Cộng đồng người Việt với gần 10.000 người đang sinh sống, làm ăn kinh doanh tại Nga, hàng ngàn lưu học sinh Việt Nam đang được đào tạo tại các cơ sở giáo dục uy tín của xứ sở Bạch dương.
