Công điện nêu, sau gần 6 năm triển khai các giải pháp chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC và qua 3 đợt thanh tra thực tế của đoàn thanh tra EC, kết quả thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU đã có nhiều chuyển biến tích cực.
Tuy nhiên, sau đợt thanh tra lần thứ 3 (vào tháng 10-2022) của EC đến nay, kết quả triển khai các khuyến nghị của EC tại địa phương vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu, chưa thực hiện nghiêm túc các ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, của Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU.
Nếu không sớm giải quyết dứt điểm hiện trạng vi phạm khai thác IUU như hiện nay, không những không gỡ được cảnh báo “thẻ vàng” mà nguy cơ bị cảnh báo “thẻ đỏ” là rất cao, trách nhiệm chính thuộc về người đứng đầu chính quyền các cấp, sở, ban, ngành và lực lượng chức năng tại địa phương chưa hoàn thành chức trách nhiệm vụ được giao trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức triển khai thực hiện theo chỉ đạo của Thường trực Ban Bí thư, của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Để quyết tâm gỡ cảnh báo “thẻ vàng” tại đợt thanh tra lần thứ 4 của EC (từ ngày 10-10 đến 18-10-2023), không để ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành thủy sản, đời sống sinh kế của cộng đồng ngư dân ven biển, đặc biệt là làm giảm uy tín, vị thế, hình ảnh của quốc gia, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các ban, bộ, ngành và địa phương có liên quan cần phải đặt trách nhiệm cao nhất tại thời điểm hiện nay, nghiêm túc chấn chỉnh, tập trung triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp đã được giao.
Thủ tướng yêu cầu từ nay đến trước khi đoàn thanh tra của EC sang kiểm tra thực tế tại Việt Nam lần thứ 4, các ban, bộ, ngành, địa phương cần tập trung nguồn lực, xử lý dứt điểm các nội dung trọng tâm, cấp bách như: đảm bảo nguồn lực, kinh phí khẩn trương hoàn thành việc khắc phục các tồn tại, hạn chế; chuẩn bị nội dung và các điều kiện tốt nhất để đón và làm việc với đoàn thanh tra EC lần thứ 4; tuyệt đối không lơ là, chủ quan, không dung túng, kiên quyết xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vì lợi ích riêng cố tình thực hiện hành vi trái phép làm ảnh hưởng đến lợi ích quốc gia, dân tộc, hình ảnh của đất nước trên trường quốc tế.
Bộ NN-PTNT tiếp tục tổ chức các đoàn công tác đi kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các địa phương thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU. Bộ Quốc phòng tiếp tục thực hiện các biện pháp mạnh, kiên quyết ngăn chặn không để tái diễn tình trạng tàu cá, ngư dân Việt Nam vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài; tăng cường lực lượng chức năng, phối hợp với chính quyền địa phương nắm chắc các địa bàn trọng điểm, đối tượng có nguy cơ cao vi phạm, theo dõi, chặn ngay từ bờ và tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên các vùng biển giáp ranh với các nước, tại các đảo, cửa sông, cửa lạch, xử lý triệt để các đối tượng tham gia khai thác hải sản không tuân thủ quy định pháp luật; rà soát, củng cố lại toàn bộ danh sách, hồ sơ dữ liệu xử phạt tàu cá vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài; phối hợp với Bộ NN-PTNT thống nhất số liệu tàu cá Việt Nam bị nước ngoài bắt giữ, xử lý, đặc biệt là số liệu tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài...
Thủ tướng giao Bộ Công an đảm bảo an toàn, an ninh trước, trong và sau thời gian đoàn thanh tra EC làm việc tại Việt Nam. Bộ GTVT chỉ đạo các cảng biển chỉ định phối hợp với các lực lượng chức năng có liên quan chuẩn bị kỹ hồ sơ kiểm soát sản phẩm thủy sản khai thác của tàu nước ngoài cập cảng theo quy định.
Thủ tướng cũng giao chủ tịch UBND các tỉnh, thành tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đúng quy định pháp luật trong công tác quản lý tàu cá, đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản, truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác và thực thi pháp luật, xử lý vi phạm; đảm bảo nắm được toàn bộ số lượng tàu cá của địa phương; nắm rõ, cập nhật hiện trạng hàng ngày đối với các tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên không đủ điều kiện tham gia hoạt động khai thác (tàu đang neo đậu ở đâu, tình trạng tàu…); chỉ đạo lực lượng biên phòng kiểm tra, kiểm soát 100% tàu cá của tỉnh và tàu cá của tỉnh khác phải đảm bảo đầy đủ điều kiện theo quy định, đặc biệt thiết bị VMS (thiết bị cung cấp thông tin về vị trí, vết đi và một số hoạt động của tàu thuyền) trên tàu cá từ 15m trở lên phải mở máy, hoạt động bình thường từ lúc rời cảng, đến khi cập cảng; điều tra, xác minh, xử lý dứt điểm các hành vi vi phạm về VMS, trước mắt tập trung xử lý 100% tàu cá có chiều dài 24m trở lên vi phạm...
