Đồng chủ trì Hội nghị với Thủ tướng Chính phủ có các đồng chí: Đồng chí Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; đồng chí Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM; đồng chí Trương Hòa Bình, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ; đồng chí Trịnh Đình Dũng, Phó Thủ tướng Chính phủ.
Đây là hội nghị có ý nghĩa hết sức quan trọng, một lần nữa khẳng định quan điểm nhất quán và sự quan tâm sâu sắc của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đến sự phát triển bền vững ĐBSCL. Qua hội nghị cũng là dịp để đánh giá những việc đã làm được, thẳng thắn chỉ rõ những tồn tại, hạn chế, những bài học kinh nghiệm và đề xuất giải pháp cụ thể nhằm mục tiêu vì một ĐBSCL thịnh vượng, hiện đại, bền vững về môi trường, đậm đà bản sắc văn hóa truyền thống.
Báo cáo kết quả 3 năm thực hiện Nghị quyết 120, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà nhấn mạnh: Trải qua 3 năm thực hiện Nghị quyết với “chủ trương thuận thiên” từng bước phát huy hiệu quả, tạo sự chuyển biến căn bản trong nhận thức, tư duy và hành động của các cấp, ngành, địa phương vùng ĐBSCL, được người dân và doanh nghiệp tích cực tham gia hưởng ứng, đồng thời huy động được sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế, các đối tác phát triển.
Nghị quyết số 120 đã kiến tạo thể chế, chính sách thúc đẩy phát triển bền vững vùng ĐBSCL; chuyển từ bị động sang chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu; chuyển đổi sản xuất, kinh doanh phù hợp dựa trên các lợi thế tự nhiên; định hình không gian phát triển, quy hoạch hạ tầng kết nối vùng và với TPHCM, vùng Đông Nam bộ; khơi thông, thúc đẩy nguồn lực đầu tư công làm hạt giống, dẫn dắt đầu tư của khối doanh nghiệp và cộng đồng quốc tế cho phát triển bền vững ĐBSCL...
Vấn đề trăn trở nhiều năm qua của ĐBSCL là hệ thống giao thông chưa đồng bộ, khiến việc đi lại và vận chuyển hàng hóa gặp nhiều khó khăn.
Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể, chia sẻ: “Thấy hạn chế này nên giai đoạn từ năm 2016 – 2021, Bộ GTVT triển khai đầu tư 31 dự án, công trình giao thông ở ĐBSCL với tổng vốn 88.963 tỷ đồng. Đến nay có 14 dự án hoàn thành nâng cấp và xây mới 281km đường quốc lộ, cùng những cây cầu lớn như Cổ Chiên, Cao Lãnh, Vàm Cống, Hòa Trung, Mỹ Lợi… Hoàn thiện 46,5km luồng tàu biển trọng tải lớn vào sông Hậu giai đoạn 1, nạo vét 28km kênh Chợ Gạo giai đoạn 1 vốn 41.474 tỷ đồng. Hiện có 14 dự án đang thực hiện như cầu Mỹ Thuận 2, cầu Rạch Miễu 2, cầu Đại Ngãi, hoàn chỉnh luồng tàu biển trọng tải lớn vào sông Hậu, tiếp tục nâng cấp kênh Chợ Gạo… với tổng vốn 40.494 tỷ đồng. Có thể nói, khi các dự án giao thông đưa vào khai thác đã thực sự phát huy hiệu quả, tạo động lực thúc đẩy kinh tế phát triển. Song, nhìn chung giao thông ĐBSCL còn yếu, chưa đột phá, chưa liên kết được nhiều về liên vùng. Đây là những hạn chế cần đầu tư trong thời gian tới.
Sau khi lắng nghe ý kiến của các đại biểu phát biểu tại hội nghị sơ kết 3 năm Nghị quyết 120, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao nhiều ý kiến, báo cáo, tham luận hết sức sâu sắc, tâm huyết, trách nhiệm, đầy trăn trở. Điều này cho thấy tình cảm mà các đại biểu dành cho ĐBSCL thân thương…
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc thay mặt Chính phủ cám ơn và đánh giá cao các ý kiến, báo cáo, tham luận sâu sát, tâm huyết, trách nhiệm của các đơn vị, nhà khoa học đối với Nghị quyết 120.
Nhận thức tầm quan trọng trên, trong một thập niên qua, Đảng, Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, chính sách dành nguồn lực, triển khai nhiều giải pháp phát huy tiềm năng lợi thế, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội vùng ĐBSCL, nhất là vùng này đang chịu tác động nặng nề nhất từ biến đổi khí hậu. Nghị quyết 120 cũng ra đời năm 2017 cũng được xây dựng trên tinh thần này.
Tại hội nghị này, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã đặt ra các nhóm vấn đề lớn cho ĐBSCL như sau:
Tiếp tục dành nguồn lực tập trung ưu tiên phát triển hệ thống giao thông, thủy lợi và cơ sở hạ tầng gắn với tầm nhìn chung của toàn vùng. Đặc biệt là hệ thống đường cao tốc, tạo liên kết, kết nối, thúc đẩy giao thương, mở mang kinh tế cho người dân, từ đó làm cơ sở ứng phó hiệu quả với thách thức biến đổi khí hậu.
Giáo dục và phát triển nguồn nhân lực vùng ĐBSCL. Có thể nói, giáo dục là chìa khóa vàng cho phát triển bền vững của vùng và là đáp án cho bài toán phát triển ngắn hạn lẫn dài hạn. Theo đó, hệ thống giáo dục ĐBSCL cần đảm bảo cho tất cả mọi người, đặc biệt là trẻ em cần phải được học hết THPT, không để trẻ nào không được đến trường vì không có điều kiện tài chính. Giáo dục đào tạo trước hết phải chú ý đến nhu cầu phát triển của vùng, tạo ra lực lượng lao động có kỹ năng nghề nghiệp, có cơ chế khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực phát triển nguồn nhân lực của ĐBSCL.
ĐBSCL là vùng có hệ thống sông nước dày đặc, do đó cần phát huy được lợi thế, vai trò của các con sông để phát triển kinh tế nông nghiệp lúa gạo, trái cây, thủy sản, giao thông, đặc biệt là hệ thống logistics đường sông. Vai trò của các con sông tại ĐBSCL là vô cùng quan trọng, cần nghiên cứu khái niệm “kinh tế sông”. Giao thông thủy nội địa của vùng là một vấn đề lớn, cần nghiên cứu, phát huy lợi thế để phát triển.
Tập trung đẩy mạnh sự gắn kết giữa Trung ương với địa phương, nhà nước với thị trường, người dân với doanh nghiệp, trong nước và quốc tế. Đặc biệt là gắn kết, liên kết vùng ĐBSCL để cùng phát triển bền vững. Qua gắn kết, hợp tác để cùng chia sẻ cơ hội, đóng góp nguồn lực vượt qua thách thức là vô cùng quan trọng.
Thu hút nguồn lực xã hội đến để đầu tư phát triển kinh tế - xã hội cho vùng. Muốn làm được như vậy cần “xây tổ đón đại bàng”, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh...
Quan tâm thu hút tài năng, đóng góp chất xám, trí tuệ cho sự phát triển của ĐBSCL. Để làm được như vậy cần có chính sách tốt hơn nữa để quy tụ tài năng, trí thức, chuyên gia, nhà khoa học đóng góp nhiều hơn cho sự phát triển vùng đất chín rồng này.