Tiến trình Brexit (Anh rời khỏi Liên minh châu Âu - EU) của nước Anh càng thêm rối ren sau khi Thủ tướng Anh Boris Johnson kiên quyết tuyên bố không tìm cách gia hạn Brexit, bất chấp việc quốc hội nước này thông qua dự luật do các đảng đối lập khởi xướng, buộc ông kéo dài thời hạn “ly hôn”.
Rắc rối
Phát biểu trước quốc hội, Thủ tướng Johnson đã trả lời “không” khi các nghị sĩ yêu cầu ông phải đề nghị EU gia hạn Brexit sau ngày 30-10, nếu không thể có được một thỏa thuận hoặc cơ quan lập pháp Anh không thông qua kế hoạch “Brexit cứng” trước ngày 19-10.
Ngoài ra, Thủ tướng Johnson đã chỉ trích các đảng đối lập kêu gọi tiến hành một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm đối với chính phủ của ông trong bối cảnh phe đối lập gia tăng sức ép ông phải từ chức. Theo ông, phía phe đối lập đã không làm gì ngoài việc lo ngại và trì hoãn, trong khi cáo buộc các nghị sĩ tìm cách cản trở Brexit.
Tiếp đến, ông Boris Johnson đưa ra thách thức rằng, nếu các đảng đối lập, đặc biệt là Công đảng, phản đối các chính sách của Chính phủ Anh hiện nay thì nên tiến hành một phiên bỏ phiếu bất tín nhiệm chính phủ của ông ngay để có thể lập một chính phủ tạm thời trong 2 tuần và sau đó tiến tới tổng tuyển cử.
Ông Johnson cũng chỉ trích thủ lĩnh Công đảng Jeremy Corbyn là đang tìm mọi cách lảng tránh công luận Anh vì lo sợ bầu cử. Đáp trả lời công kích của ông Boris Johnson, lãnh đạo Công đảng Jeremy Corbyn tuyên bố đảng của ông sẽ ủng hộ tuyển cử trước thời hạn nếu như ông Johnson ngay lập tức đề nghị EU gia hạn Brexit đến ngày 31-1-2020.
Trong khi đó, các nghị sĩ đảng Dân chủ Tự do đối lập tuyên bố sẽ tìm cách hủy bỏ kế hoạch Brexit không thỏa thuận trước ngày 19-10 do họ không tin tưởng Thủ tướng Johnson sẽ tuân theo một đạo luật yêu cầu ông đề nghị EU hoãn Brexit nếu ông không đạt được một thỏa thuận mới với EU. Lãnh đạo đảng Dân chủ Tự do Jo Swinson cho biết bà sẽ phối hợp với một số đảng khác để tìm giải pháp loại bỏ “lời đe dọa” về một kịch bản Brexit không thỏa thuận.
Tranh cãi kéo dài
Ngày 25-9 là ngày làm việc trở lại đầu tiên của Quốc hội Anh sau khi Tòa án Tối cao Anh ra phán quyết rằng quyết định của Thủ tướng Johnson đình chỉ hoạt động của cơ quan lập pháp là trái luật, không có giá trị và không có hiệu lực.
Bộ trưởng Tư pháp Geoffrey Cox cho biết chính phủ sẽ không tìm cách đình chỉ hoạt động của Quốc hội theo cách trái với phán quyết vừa qua của Tòa án tối cao. Ông Cox tuyên bố sẽ không có việc tạm ngừng hay đình chỉ hoạt động mà không tuân theo phán quyết của tòa án.
Hiện Thủ tướng Johnson đang thúc đẩy cam kết Brexit diễn ra đúng thời hạn ngày 31-10. Điều khoản “chốt chặn” về vấn đề biên giới giữa vùng lãnh thổ Bắc Ireland thuộc Anh và CH Ireland là nội dung gây tranh cãi nhất trong thỏa thuận Brexit. Điều khoản này quy định sau Brexit, Anh sẽ ở lại liên minh thuế quan trong khi vùng Bắc Ireland duy trì quan hệ thương mại gần gũi hơn với EU để đảm bảo tránh một đường biên giới cứng trên đảo Ireland, cũng như sự toàn vẹn của “Hiệp ước ngày thứ sáu tốt lành” ký kết năm 1998 vốn mang lại sự ổn định ở vùng này sau cuộc xung đột kéo dài 30 năm. Phe bài EU tại Anh kịch liệt phản đối vì cho rằng điều khoản này sẽ khiến Anh mắc kẹt vô thời hạn trong những quy định thuế quan của EU và khó tiến tới mục tiêu tự do về kinh tế.
Trước đó, Chính phủ của Thủ tướng Johnson đã đệ trình lên Ủy ban châu Âu một văn bản, được nước này cho rằng có khả năng thay thế điều khoản chốt chặn do EU đề ra đối với Ireland. EP đã thông qua một nghị quyết mới về Brexit, trong đó có nhắc lại quan điểm của EU về Brexit. Phía EP nhấn mạnh, EP sẽ làm mọi cách để đạt được một thỏa thuận vào ngày 31-10, nhưng ông sẽ không có bất cứ nhượng bộ nhỏ nào với London, vì điều đó sẽ rất có hại cho EU.
