Sau 5 tháng triển khai dịch vụ thu phí tự động không dừng (ETC), ghi nhận tại nhiều trạm thu phí, làn ETC rất ít phương tiện qua lại, còn ở các làn thu phí truyền thống (mua vé bằng tiền mặt), số lượng phương tiện rất đông, thậm chí ùn ứ vào giờ cao điểm.
Điều đó cho thấy, mục tiêu vận hành thu phí ETC tại tất cả các trạm trên toàn quốc đã đạt được, nhưng hiệu quả không cao. Nếu tình trạng này không được cải thiện, một dự án được đầu tư tới hơn 3.000 tỷ đồng cho cả hai giai đoạn, được sự quan tâm đặc biệt của Chính phủ và Bộ GTVT, sẽ thành “đánh trống bỏ dùi”.
Vì sao thu phí ETC lại chưa được người dân mặn mà? Trước hết, phải thừa nhận, dù có thời gian chuẩn bị khá lâu nhưng việc vận hành hệ thống đã bộc lộ rất nhiều bất cập trong quá trình triển khai. Trong đó, có những lỗi rất khó chấp nhận như nhân viên thực hiện không đúng quy trình dán thẻ, để chủ xe tự dán nên không đảm bảo kỹ thuật, dẫn đến hệ thống không nhận dạng được thẻ khi xe qua trạm.
Một lỗi khác cũng gây phiền toái cho người sử dụng, đó là mặc dù Bộ GTVT khẳng định khách hàng chỉ cần dán một loại thẻ có thể thông qua tất cả các trạm, nhưng thực tế phương tiện dán thẻ của Công ty cổ phần Giao thông số Việt Nam (VDTC) thường bị lỗi khi qua trạm của Công ty TNHH Thu phí tự động (VETC), không kiểm tra được số dư trong tài khoản giao thông, dẫn đến barie không mở. Đó là chưa kể những lỗi gây nhiều bức xúc cho khách hàng như bị thu sai mệnh giá, xe không qua trạm vẫn bị trừ tiền…
Trước những sự cố liên tiếp xảy ra, Bộ GTVT đã thành lập đoàn kiểm tra hoạt động thu phí ETC trên toàn quốc và yêu cầu 2 nhà cung cấp dịch vụ phải tập trung cao độ, khắc phục triệt để các bất cập ngay trong tháng 4. Đến thời điểm này, các lỗi kỹ thuật trong vận hành hệ thống đã giảm đáng kể, nhưng vẫn chưa được khắc phục hoàn toàn. Dịch vụ chưa hoàn thiện khiến nhiệm vụ đẩy nhanh số lượng phương tiện dán thẻ cũng trở nên khó khăn. Hiện cả nước có khoảng 1,7 triệu phương tiện đã dán thẻ, chiếm chưa đầy 50% tổng số phương tiện cần dán, trong đó lại chỉ có khoảng 60% phương tiện đã nạp tiền để sử dụng dịch vụ.
Những ưu việt của dịch vụ thu phí ETC đã được khẳng định, đó là giúp giảm ùn tắc và minh bạch trong thu phí BOT, giúp giảm lây lan dịch bệnh do không còn tiếp xúc giữa tài xế và nhân viên thu phí. Vấn đề còn lại là sự hợp tác, chia sẻ của người dân. Nếu những bất cập do người dân phản ánh đã được các cơ quan chức năng, các nhà cung cấp dịch vụ tiếp thu giải quyết, thì ở chiều ngược lại, người dân cũng cần chủ động tham gia dịch vụ. Thực tế vẫn còn rất nhiều người dân chưa quan tâm, không sử dụng dịch vụ ETC vì thói quen sử dụng tiền mặt, vì ngại làm quen với dịch vụ mới...
Theo Tổng cục ĐBVN, thu phí ETC là một dịch vụ tự chọn, chỉ có thể khuyến khích người dân sử dụng. Để khuyến khích người dân, các nhà cung cấp dịch vụ phải chứng minh dịch vụ của mình tốt, đảm bảo thuận tiện, mang lại lợi ích cho người sử dụng. Muốn vậy, những bất cập trong vận hành hệ thống phải được khắc phục triệt để. Bên cạnh đó, các đường dây nóng phải thông suốt, kịp thời xử lý những bất cập, tránh gây bức xúc cho khách hàng.
MINH DUY