Trả lương theo kết quả công việc
Muốn chọn lựa được người giỏi vào bộ máy công quyền, TPHCM cần tạo ra cơ chế sàng lọc hiệu quả và công bằng, đảm bảo lựa chọn người tốt nhất cho các vị trí công việc khác nhau. Muốn nhân tài quan tâm đến các vị trí công tác trong bộ máy công quyền, cần đảm bảo tiền lương tương xứng (không thấp hơn so với khu vực tư nhân), môi trường làm việc văn minh và cơ hội thăng tiến. Do vậy, thành phố cần nhanh chóng cải cách trả lương, môi trường làm việc tiến bộ và cải thiện hệ thống thăng tiến để thu hút nhiều người giỏi quan tâm.
Cụ thể, hệ thống trả lương mới cần thiết kế theo hướng “trả lương theo mục tiêu”, hay còn gọi là theo kết quả công việc. Nguyên tắc xuyên suốt là gắn mục tiêu cá nhân với mục tiêu của tổ chức, gắn thành tích cá nhân với thành tích của tổ chức. Theo đó, định kỳ (thường là hàng tháng) mỗi tổ chức cần xác định mục tiêu cụ thể rồi phân bổ về cho các đơn vị trực thuộc, mỗi đơn vị phân bổ về cho mỗi cá nhân.
Việc xây dựng mục tiêu ở các cơ quan nhà nước cần được cụ thể bằng các thước đo hiệu suất công việc - như cách đánh giá phổ biến đang được nhiều ngành nghề, lĩnh vực áp dụng. Trong đó, cần đảm bảo nguyên tắc SMART (Specific - cụ thể, dễ hiểu và có tính thách thức; Measurable - đo lường và đánh giá được mức độ hoàn thành theo tiêu chuẩn khách quan; Achievable - có thể đạt được và được sự đồng thuận; Realistic - thực tiễn và mang tính định hướng chung; Timebound - có thời gian xác định). Đồng thời, xác định trọng số của các công việc theo mức độ ưu tiên dựa trên hai tiêu chí là tính quan trọng và tính cấp bách.
Để thiết lập các thước đo đánh giá hiệu suất công việc, mỗi tổ chức cần xây dựng bản mô tả công việc cụ thể cho từng vị trí. Cần có các quy trình, quy định thực hiện nhiệm vụ. Định kỳ hàng tháng sẽ đánh giá và phản hồi kết quả cho cá nhân để có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, trả lương, khen thưởng. Thành tích công việc của mỗi cá nhân được tích lũy theo thời gian là cơ sở để quy hoạch, cân nhắc vào các vị trí cao hơn trong bộ máy. TPHCM cũng nên xây dựng phần mềm quản trị nhân sự, trong đó có chức năng lưu giữ thành tích của tập thể, cá nhân.
Để người giỏi thi triển và cống hiến
Khi hệ thống trả lương và thăng tiến được thiết lập khách quan, khoa học, tiền lương cán bộ, công chức hấp dẫn hơn so với khu vực tư nhân, thì người giỏi sẽ quan tâm nhiều hơn đến việc tham gia ứng tuyển vào các vị trí công việc trong bộ máy công quyền.
Đồng thời, khi công chức có thể tự quyết định quá trình thăng tiến của mình thông qua những nỗ lực tạo thành tích, họ sẽ tập trung trí lực nâng cao hiệu quả công việc hơn. Quá trình này cũng sẽ thúc đẩy hình thành đội ngũ cán bộ, công chức liêm chính hơn và góp phần giảm các rủi ro trong hình thành các mầm mống lợi ích nhóm ở tương lai.
Khó khăn khi áp dụng hệ thống đánh giá thành tích theo mục tiêu là hàng tháng phải tiến hành đánh giá kết quả một cách nghiêm túc. Nhưng chỉ có đánh giá sát sườn, nghiêm túc thì mới góp phần xây dựng môi trường làm việc tiến bộ, có “đất” cho người giỏi thi triển và cống hiến. Tác động tích cực luôn lớn hơn khó khăn, trở ngại (nếu có). Do vậy, đòi hỏi mỗi tổ chức, mỗi bộ phận cần thiết lập mục tiêu linh hoạt, phù hợp và dũng cảm, nỗ lực chuyển đổi sang phương pháp đánh giá tiến bộ văn minh, thay vì “dĩ hòa vi quý” như cách đánh giá cũ.
Phong cách lãnh đạo, văn hóa tổ chức là các yếu tố quan trọng quyết định động lực làm việc của cán bộ, công chức. Các giá trị phụng sự nhân dân, phấn đấu vì sự nghiệp của dân, sự chia sẻ và cảm thông từ đồng nghiệp… là các giá trị xuyên suốt cần được khuyến khích trong thực hiện nhiệm vụ để tạo bầu không khí làm việc cởi mở.
Con người luôn là trung tâm của mọi hoạt động, cần sáng tạo phương pháp quản trị hiệu quả để kích thích sự sáng tạo của đội ngũ cán bộ, công chức. Hiện nay, rất nhiều người đang làm việc dưới mức khả năng của mình bởi thiếu động lực. Việc thay đổi phương pháp quản trị theo mục tiêu sẽ tạo ra được bầu không khí thi đua làm việc vô tư, nhiệt tình và trách nhiệm. Làm được như vậy, tự khắc có nhân tài quy tụ, trí thức nhiệt tình hiến kế và chính quyền sẽ càng có thêm việc hay, ý nghĩa để phụng sự nhân dân.
TPHCM đang có kế hoạch tổ chức thi tuyển công chức cho các sở, ngành, địa phương. Việc tuyển chọn nhân sự cần được thực hiện một cách khách quan, khoa học và công khai về mô tả công việc, yêu cầu tiêu chuẩn ứng viên cho từng vị trí và các vòng tuyển chọn. Đồng thời, TPHCM không chỉ tổ chức thi tuyển vào các vị trí chuyên viên, mà cũng cần thi tuyển các vị trí quản lý. Khi tuyển chọn quản lý, sau khi lựa chọn được các ứng viên đáp ứng các tiêu chí, cần tổ chức cho các ứng viên trình bày kế hoạch và chương trình hành động trước hội đồng. Chẳng hạn, để lựa chọn phó giám đốc sở, các nhân sự nằm trong quy hoạch và những nhân sự khác đáp ứng tiêu chuẩn dự tuyển sẽ trình bày và bảo vệ kế hoạch hành động trước hội đồng. Để đảm bảo tính độc lập, khách quan trong tuyển chọn, cần mời thêm chuyên gia bên ngoài bộ máy công quyền tham gia hội đồng đánh giá, theo các tiêu chí cụ thể. |