Cần giải pháp chính trị
Theo Reuters, cuộc hội đàm giữa bà Merkel và ông Putin ngày 11-1 kéo dài hơn dự kiến. Trong cuộc họp báo chung diễn ra sau hội đàm, Thủ tướng Đức cho biết “hai bên có quá nhiều vấn đề cần thảo luận”. Chuyến thăm của bà Merkel tới Moscow được tiến hành sau khi Tổng thống Putin vừa có chuyến công du tới Syria và Thổ Nhĩ Kỳ. Tổng thống Nga nhận định tình hình hiện nay ở Syria đã ổn định và cấu trúc nhà nước đang được tái lập. Hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về việc tái thiết Syria, trong đó có việc xây dựng cơ sở hạ tầng, bệnh viện và việc mở thêm hành lang nhân đạo ở Syria.
Về Libya, Nga hoàn toàn ủng hộ sáng kiến của Đức tiến hành một hội nghị hòa bình ở Berlin vào cuối tháng này. Tổng thống Putin đánh giá, dù còn nhiều việc phải làm, song việc tiến hành hội nghị hòa bình cho Libya là hướng đi đúng để mang lại hòa bình cho quốc gia này. Vấn đề Libya đặc biệt nóng lên sau khi Thổ Nhĩ Kỳ quyết định can dự vào cuộc nội chiến ở quốc gia Bắc Phi để ủng hộ Chính phủ đoàn kết dân tộc Libya (GNA) được quốc tế công nhận. Trong khi đó, Nga về lý thuyết không trực tiếp can dự vào Libya, song lực lượng thân Nga lại đứng về phía Lực lượng quân đội miền Đông (LNA) do Tướng Khalifa Haftar đứng đầu. Đức hy vọng những nỗ lực của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ góp phần thúc đẩy tiến trình hòa bình ở Libya.
Về Iran, hai nhà lãnh đạo khẳng định mục tiêu tiếp tục duy trì thỏa thuận hạt nhân mà Tehran đã ký với các cường quốc. Tổng thống Putin và Thủ tướng Merkel cũng lo ngại về nguy cơ xảy ra xung đột giữa Mỹ và Iran; cảnh báo chiến tranh sẽ là “thảm họa cho Trung Đông và cả thế giới”.
Gia tăng ảnh hưởng
Một chủ đề quan trọng khác là dự án Dòng chảy phương Bắc 2 cũng đã được thảo luận chi tiết. Thủ tướng Đức tuyên bố sẽ tiếp tục cùng Nga hoàn thiện dự án mang tính kinh tế đơn thuần này, bất chấp các lệnh trừng phạt sai trái của Mỹ. Bà Merkel khẳng định, Berlin sẽ theo đuổi lợi ích riêng, không bị tác động bởi lợi ích của Mỹ. Đây được xem là tuyên bố khá mạnh của nhà lãnh đạo Đức, cho thấy Berlin sẽ “không ngại” các lệnh trừng phạt của Mỹ. Trong khi đó, Tổng thống Putin khẳng định sẽ tự hoàn thiện dự án lắp đặt đường ống vào cuối năm 2020 hoặc đầu 2021 mà không cần sự tham gia của các đối tác nước ngoài. Tổng thống Nga cũng đánh giá cao chủ trương của Chính phủ Đức đối với việc xây dựng dự án này.
Vai trò của Nga trong việc tìm kiếm giải pháp cho các điểm nóng hiện nay, nhất là ở Trung Đông, rất quan trọng. Moscow vừa là đối tác chiến lược của Thổ Nhĩ Kỳ và Iran, cũng là đối tác của Israel, đồng thời là nhân tố mang tính quyết định trong vấn đề Syria, chưa kể đến vai trò là đối tác quan trọng của Saudi Arabia. Tổng thống Nga có thể đối thoại với những nước này.
Ông Omid Nouripour, chính trị gia phụ trách chính sách đối ngoại của đảng Xanh (Đức), khẳng định, Tổng thống Nga có ảnh hưởng rất lớn dù là trong vấn đề Trung Đông, Libya, cuộc khủng hoảng ở miền Đông Ukraine... Việc Đức tìm tới Nga để cùng hợp tác giải quyết các điểm nóng trên thế giới, một mặt cho thấy chủ trương của Đức can dự lớn hơn vào các vấn đề thế giới, mặt khác cũng cho thấy rõ vai trò không thể thiếu của Nga trong việc mở cánh cửa đối thoại, tìm giải pháp cho các cuộc xung đột trên thế giới. Trong bối cảnh hàng loạt điểm nóng trên thế giới đang diễn biến phức tạp, đặc biệt căng thẳng Trung Đông luôn có nguy cơ tiếp tục leo thang, “cái bắt tay” của Đức và Nga đã góp phần gia tăng ảnh hưởng của cả hai nước, đồng thời phát đi những thông điệp tích cực.