Số con trung bình của một phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã giảm mạnh từ 6,39 con năm 1960 xuống 2,33 con năm 1999, đạt mức sinh thay thế 2,09 con năm 2006, sớm hơn 10 năm so với mục tiêu nghị quyết của Trung ương và tiếp tục được duy trì cho đến nay.
Đặc biệt, nước ta đã bước vào thời kỳ “dân số vàng” từ năm 2007 và dự kiến đạt đỉnh vào năm 2020, với số người trong độ tuổi lao động chiếm 70% dân số. Tuy nhiên, Tổng cục Dân số và Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) cảnh báo, “dân số vàng” của Việt Nam ngắn hơn nhiều so với các nước khác chỉ kéo dài tới năm 2025 do Việt Nam có thời kỳ “dân số vàng” và già hóa dân số cùng diễn ra. Hiện Việt Nam là một trong những nước có tốc độ già hóa nhanh nhất thế giới. Vì thế thực trạng này đặt ra nhiều thách thức cho Việt Nam trong việc tận dụng khai thác nguồn lực dân số, lao động cho phát triển kinh tế - xã hội.