Theo quy chế đào tạo đại học (Thông tư 08/2021/TT-BGDĐT), sinh viên đủ điều kiện tốt nghiệp được hiệu trưởng cơ sở đào tạo ra quyết định công nhận tốt nghiệp và cấp bằng tốt nghiệp trong thời hạn 3 tháng, tính từ thời điểm sinh viên đáp ứng đầy đủ điều kiện tốt nghiệp và hoàn thành nghĩa vụ với cơ sở đào tạo. Đây là quyền lợi của người học được quy định tại Luật Giáo dục Đại học.
Tuy nhiên hiện nay, tại Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TPHCM có đến gần 4.000 sinh viên, học viên cao học, nghiên cứu sinh đã tốt nghiệp từ tháng 5-2021 vẫn chưa nhận bằng tốt nghiệp. Đó là chưa kể gần 3.000 sinh viên được xét tốt nghiệp trong tháng 4 cũng chịu chung cảnh ngộ. Điều này khiến người học bị thiệt thòi lớn khi không thể đi du học theo lịch trình, không thể học lên cao hơn và mất luôn cơ hội việc làm vì không có bằng tốt nghiệp.
Vì sao một trường ĐH lớn thuộc Bộ GD-ĐT lại tồn tại thực tế khó hiểu như vậy? Sự việc bắt nguồn từ khi hiệu trưởng cũ hết nhiệm kỳ quản lý và tiến hành bầu chọn nhân sự. Sau khi biết kết quả bầu nhân sự, nhiều cán bộ giảng viên tỏ ra bức xúc, hoài nghi, gửi đơn kiến nghị đến nhiều cơ quan. Từ sự việc này, Bộ GD-ĐT đã có công văn yêu cầu nhà trường tuân thủ quy định giới thiệu nhân sự. Tuy nhiên, sau chỉ đạo của Bộ GD-ĐT là chủ tịch hội đồng trường xin từ nhiệm, rồi tiếp tục đảm nhiệm, rồi lại thôi chức. Phải nói rằng, từ tháng 5-2021 đến nay, Bộ GD-ĐT đã có nhiều văn bản chỉ đạo, yêu cầu hội đồng trường thực hiện nghiêm các hướng dẫn của Bộ GD-ĐT trong việc kiện toàn công tác nhân sự cũng như khắc phục sai sót, khuyết điểm trong các kết luận thanh tra. Thế nhưng, hội đồng trường vẫn lúng túng, để sự việc kéo dài.
Mới đây nhất, Ban cán sự Đảng Bộ GD-ĐT yêu cầu tập thể lãnh đạo Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TPHCM phải tuân thủ, thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo, hướng dẫn của Ban cán sự Đảng, Bộ GD-ĐT và Đảng ủy Khối các trường ĐH, CĐ TPHCM về thống nhất giao quyền hiệu trưởng (hoặc phó hiệu trưởng phụ trách) có thời hạn 3-6 tháng để giải quyết các vấn đề cấp bách của nhà trường. Đồng thời, nhà trường khẩn trương có giải pháp cấp văn bằng cho người học đã đủ điều kiện được cấp bằng tốt nghiệp, đảm bảo đúng quy định và quyền lợi của người học, chịu trách nhiệm trong việc để xảy ra tình trạng chậm cấp bằng tốt nghiệp cho người học.
Có thể nói, hội đồng trường và cả người phụ trách trường hiện nay (chưa được Bộ GD-ĐT công nhận) đã rất thiếu trách nhiệm trong việc đảm bảo quyền lợi của hàng ngàn sinh viên đã tốt nghiệp. Theo nhiều nhà quản lý, việc cấp bằng cho sinh viên là phải làm ngay, hoàn toàn thực hiện được theo quy định của Luật Giáo dục Đại học và Nghị định 99. Nếu hội đồng trường giao quyền hiệu trưởng hoặc phó hiệu trưởng phụ trách thì sẽ giải quyết được ngay. Đằng này hội đồng trường lại giao cho một trưởng khoa phụ trách thì không thể giải quyết được.
Câu chuyện trên của Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TPHCM thực tế không hiếm trong quá trình thực hiện tự chủ đại học. Nhưng dù thế nào, nhà trường cũng phải đặt quyền lợi của người học lên trên hết, không thể thiếu trách nhiệm với người học.