Chiều 29-10, tại hội thảo công bố tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng do Bộ Y tế tổ chức, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, sau hơn 10 năm thực hiện Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá và các biện pháp kiểm soát thuốc lá, tỷ lệ hút thuốc lá chủ động ở người trưởng thành tại Việt Nam có giảm nhưng vẫn ở nhóm quốc gia có tỷ lệ người hút thuốc lá cao nhất thế giới khi tỷ lệ hút thuốc lá ở nam giới trưởng thành nước ta là 41,1%.
Hút thuốc lá chủ động và thụ động là yếu tố nguy cơ đứng thứ hai gây tử vong và bệnh tật. Ước tính thiệt hại kinh tế đối với xã hội do hút thuốc lá chủ động và thụ động, gồm chi phí khám chữa bệnh, tổn thất năng suất lao động do mắc bệnh và tử vong sớm bởi hút thuốc lá chiếm 1,14% GDP, tương đương hơn 108.000 tỷ đồng. Đáng lưu ý, chi phí này cao gấp 5 lần so với nguồn thu từ thuế thuốc lá mang lại.
Cùng với đó, Việt Nam đang đối mặt với sự gia tăng người sử dụng thuốc lá mới, chủ yếu là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, đặc biệt là trong giới trẻ. Năm 2019, khoảng 2,6% học sinh Việt Nam từ 13 - 17 tuổi sử dụng thuốc lá điện tử thì năm 2023 kết quả điều tra tại 11 tỉnh, thành đã tăng lên 8,4%.
“Mặc dù các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng chưa được phép nhập khẩu, quảng cáo hoặc bán tại Việt Nam, nhưng tỷ lệ sử dụng các sản phẩm này có sự gia tăng nhanh trong thời gian qua, đặc biệt là ở học sinh phổ thông trung học ở khu vực thành thị”, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết và nhấn mạnh, các cơ quan chức năng đã cảnh báo về tình trạng lợi dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng để lưu hành, sử dụng ma túy trái phép. Thực tế nhiều bệnh viện trong cả nước đã ghi nhận không ít thanh thiếu niên nhập viện có liên quan đến thuốc lá điện tử, trong đó có ngộ độc, loạn thần và ngộ độc ma túy.
Tổ chức Y tế thế giới có cảnh báo rằng tất cả các sản phẩm thuốc lá mới đều độc hại, có chứa nhiều độc tố khác nhau có thể gây ung thư, bệnh tim và các bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.
“Sự xuất hiện thêm các sản phẩm thuốc lá mới này sẽ làm gia tăng số người hút thuốc, tăng nguy cơ sử dụng ma túy và các chất gây nghiện khác, tăng thêm gánh nặng bệnh tật cho người dân và trầm trọng thêm các vấn đề về y tế công cộng, an ninh trật tự, xã hội và môi trường”, Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cảnh báo.
Tại Việt Nam, gánh nặng bệnh không lây nhiễm, bao gồm: các bệnh chính là tim mạch, ung thư, đái tháo đường, bệnh phổi mãn tính đang gia tăng nhanh chóng, chiếm tới 84% nguyên nhân tử vong và 73% tổng gánh nặng bệnh tật. Trong khi đó, việc hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu làm gia tăng các bệnh không lây nhiễm.
