Cung - cầu tỷ lệ nghịch
Theo quy định, thuế nhập khẩu ô tô từ các nước khu vực ASEAN (chủ yếu từ Thái Lan và Indonesia) vào Việt Nam sẽ giảm về 0% với điều kiện áp dụng là tỷ lệ nội địa hóa của xe phải đạt từ 40%. Do vậy, các chuyên gia và giới kinh doanh ô tô đưa ra nhận định, rất ít mẫu xe đủ điều kiện nêu trên, thường một hãng sẽ chỉ có 1 đến 2 dòng xe. Đáng chú ý, những xe được giảm giá nhiều nhất khi thuế nhập khẩu ô tô về 0% đều thuộc phân khúc xe “sang”, cao cấp, có dung tích xi-lanh trên 3.0L. Ước tính mức giảm từ 200 triệu đồng/chiếc, tùy từng mẫu. Như vậy, khi thuế nhập khẩu từ ASEAN về mức 0%, chỉ rất ít dòng xe giá rẻ có mặt tại thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, với việc các hãng ô tô nhập khẩu cũng như sản xuất lắp ráp trong nước liên tục công bố sớm giá bán cho năm 2018, thị trường đang có những diễn biến trái chiều giữa cung và cầu.
Theo quy định, thuế nhập khẩu ô tô từ các nước khu vực ASEAN (chủ yếu từ Thái Lan và Indonesia) vào Việt Nam sẽ giảm về 0% với điều kiện áp dụng là tỷ lệ nội địa hóa của xe phải đạt từ 40%. Do vậy, các chuyên gia và giới kinh doanh ô tô đưa ra nhận định, rất ít mẫu xe đủ điều kiện nêu trên, thường một hãng sẽ chỉ có 1 đến 2 dòng xe. Đáng chú ý, những xe được giảm giá nhiều nhất khi thuế nhập khẩu ô tô về 0% đều thuộc phân khúc xe “sang”, cao cấp, có dung tích xi-lanh trên 3.0L. Ước tính mức giảm từ 200 triệu đồng/chiếc, tùy từng mẫu. Như vậy, khi thuế nhập khẩu từ ASEAN về mức 0%, chỉ rất ít dòng xe giá rẻ có mặt tại thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, với việc các hãng ô tô nhập khẩu cũng như sản xuất lắp ráp trong nước liên tục công bố sớm giá bán cho năm 2018, thị trường đang có những diễn biến trái chiều giữa cung và cầu.
Ô tô chờ khách. Ảnh: CAO THĂNG Ghi nhận thị trường cho thấy, hầu hết các hãng ô tô đều tham gia vào cuộc đua doanh số cho cả năm, do đó việc giảm giá không chỉ thực hiện ở những mẫu xe bình dân mà còn cả với những mẫu bán chạy hiện nay. Đơn cử, trong tháng qua, Toyota Việt Nam công bố giá bán lẻ mới cho năm 2018 với các mẫu xe lắp ráp trong nước và áp dụng luôn trong tháng. Theo đó, mẫu xe bán chạy nhất thị trường Việt Nam là Vios có mức giảm cao nhất - đến 58 triệu đồng, dòng xe đa dụng bán chạy nhất của Toyota tại Việt Nam là Innova cũng được giảm đến 50 triệu đồng. Tương tự, Hyundai Thành Công cũng công bố giá bán lẻ mới cho mẫu bán chạy nhất của hãng như dòng Grand i10 có mức giảm từ 20 triệu đến 40 triệu đồng; giá bản cao cấp nhất 1.2 AT, giá bán còn 395 triệu đồng và bản thấp cấp nhất còn 315 triệu đồng. Tham gia vào cuộc chơi này, Công ty cổ phần Ô tô Trường Hải (Thaco) cũng điều chỉnh giá bán mới cho gần như hầu hết các dòng xe Kia và Mazda. Trong đó, Thaco giảm giá hàng loạt mẫu xe đang bán chạy là Kia Morning, Kia Rio, Kia Cerato với mức giảm từ 5 triệu đến 25 triệu đồng. Hay các mẫu xe Mazda2, Mazda3, Mazda6 và BT-50 cũng có mức giảm từ 10 triệu đến 25 triệu đồng, tùy vào mẫu xe và phiên bản.
Mặc dù các hãng ô tô đua nhau giảm giá bán và có nhiều chương trình khuyến mại để kích cầu, nhưng sức nóng trên thị trường những ngày cuối năm vẫn chưa được cải thiện. Nguyên nhân là nhiều người tiêu dùng vẫn có tâm lý chờ đợi lượng xe nhập khẩu được giảm thuế theo lộ trình FTA. Đây cũng là nguyên nhân khiến doanh số bán của toàn ngành ô tô tính từ đầu năm đến hết tháng 11 vẫn giảm 13% so với cùng kỳ năm ngoái, thay vì tăng 10% như kế hoạch đề ra.Khó đột biến về giá Trước lộ trình thuế nhập khẩu ô tô từ ASEAN về 0%, do lo ngại lượng xe nhập khẩu sẽ ồ ạt tràn vào nước ta trong năm 2018, nên Chính phủ đã ban hành Nghị định 116/2017 về điều kiện nhập khẩu, kinh doanh ô tô, áp dụng vào năm 2018. Quy định này được xem như một hàng rào kỹ thuật để hạn chế dòng chảy ồ ạt vào Việt Nam của các loại xe nhập khẩu nguyên chiếc, nhất là ô tô từ các nước Đông Nam Á. Mới đây, Chính phủ ban hành tiếp Nghị định 125/2017 sửa đổi, bổ sung Nghị định 122/2016 về Biểu thuế xuất khẩu, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi. Nghị định này được cho là dấu chấm hết của ngành ô tô cũ nhập khẩu, với mức thuế mới khá cao, thậm chí cao gấp đôi so với hiện nay. Cũng trong nghị định này, thuế nhập linh kiện ô tô sẽ về 0% vào 1-1-2018. Tuy nhiên, để được hưởng ưu đãi này, các doanh nghiệp nhập khẩu phải đạt được những điều kiện cụ thể, như đảm bảo tiêu chuẩn doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô theo quy định của Chính phủ về điều kiện sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và kinh doanh dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng ô tô…
“Tôi dự định mua chiếc Kia Cerato bản 1.6 AT với giá giảm hiện còn 589 triệu đồng, nhưng nghe đâu qua năm 2018 mẫu xe này còn giảm thêm. Hơn nữa, từ nay đến Tết Nguyên đán còn xa, nhu cầu sử dụng chưa gấp nên chờ thêm, qua năm 2018 xem thế nào rồi mua cũng không muộn”, anh Phan Hoàng Sơn (ngụ quận Gò Vấp) tâm sự.
Theo lý giải của Bộ Tài chính, mục tiêu của giải pháp trên là kích thích sản xuất, qua đó hỗ trợ cho thị trường ô tô trong nước tăng trưởng, duy trì được sản xuất và sức cạnh tranh. Đồng thời, đảm bảo cơ cấu lại ngân sách trong việc cắt giảm thuế quan, thuế nhập khẩu và tăng thuế thu nội địa. Trong khi đó, đón nhận thông tin này, nhiều doanh nghiệp kinh doanh, nhập khẩu ô tô vừa và nhỏ cho rằng, những chính sách mới như Nghị định 116 và 125 đang khiến ngành công nghiệp ô tô chỉ còn là sân chơi của các “ông lớn”. Bởi các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ không thể có đủ điều kiện để được áp dụng những quy định này.
Vì vậy, hầu hết các doanh nghiệp nhỏ lẻ đã phải chuyển đổi hình thức kinh doanh và tương lai sẽ bị xóa sổ. Còn theo nhận định của các chuyên gia và giới kinh doanh ô tô, những quy định trên cộng với các diễn biến thị trường trong thời gian gần đây cho thấy các hãng xe đã giảm giá hết nấc sản phẩm của mình. Vì vậy, thị trường ô tô qua năm 2018 cũng sẽ không có nhiều đột biến về giá. Đặc biệt, những mẫu xe hiếm nhập khẩu từ khu vực ASEAN sẽ không có mức giảm như nhiều người tiêu dùng đang kỳ vọng.
