“Khoác áo mới” cho môn học
Cuối tuần qua, giờ học môn Khoa học của học sinh lớp 4/3, Trường Tiểu học Lương Định Của (quận 3) đầy hứng thú khi các em được sắm vai kỹ sư chế tạo máy lọc nước. Giáo viên chia lớp học thành nhiều nhóm, lần lượt các thành viên trong mỗi nhóm xếp các vật liệu gồm đá, cát, than hoạt tính và sỏi nhuyễn vào ống nhựa để chế tạo máy lọc nước mini. Tiếp đó, học sinh đổ nước bẩn vào ống và quan sát độ trong của nước sau khi đi qua các lớp vật liệu. Trương Tấn Đạt, học sinh lớp 4/3, bày tỏ: “Được tận mắt quan sát thí nghiệm trên lớp giúp em hiểu rõ bài học, biết thêm ứng dụng của các loại vật liệu trong đời sống”.
Thầy Châu Hiền Đức, giáo viên chủ nhiệm lớp 4/3, Trường Tiểu học Lương Định Của, thông tin, việc lồng ghép phương pháp giáo dục STEM vào các môn học trong chương trình chính khóa nhằm giúp học sinh mở rộng kiến thức, đồng thời tăng hiệu quả tiếp thu bài học. Trước khi lên lớp, học sinh được phân công chuẩn bị các vật liệu dễ tìm như chai nhựa, đá, sỏi nhuyễn; thảo luận và dự đoán trước kết quả thí nghiệm. Khi vào tiết học, các em đối chiếu kết quả thí nghiệm và trình bày trước lớp.
|
| Học sinh Trường Tiểu học Đống Đa (quận Tân Bình, TPHCM) trong giờ học theo định hướng STEM |
Tại Trường Tiểu học Đống Đa (quận Tân Bình), học sinh được hướng dẫn làm cầu vồng trong ống nghiệm qua tiết học “Khoa học vui”. Lần lượt các định nghĩa trong sách vở như khối lượng chất, bề mặt tiếp xúc, sự hòa màu được cụ thể hóa bằng thí nghiệm cho các dung dịch chất lỏng vào ống nghiệm. Trước đó, các lọ dung dịch đã được hòa tan nhiều lượng đường khác nhau để tạo khác biệt về khối lượng chất.
Hoàng Nhật Minh, học sinh lớp 3/2, kể: “Sau khi lần lượt cho các dung dịch chất lỏng vào ống nghiệm, sản phẩm của các thành viên trong nhóm rất khác nhau. Cả nhóm đã cùng nhau phân tích, lý giải nguyên nhân để hiểu sâu hơn kiến thức đã học”. Cuối tiết học, giáo viên mở rộng bài học bằng một số câu hỏi suy luận, đòi hỏi học sinh vận dụng kiến thức để phát triển ứng dụng trong thực tế.
Tăng cường bồi dưỡng giáo viên
Theo cô Ngô Thị Mỹ Linh, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học Đống Đa (quận Tân Bình), do có thuận lợi là trường thực hiện mô hình tiên tiến, hội nhập quốc tế với đặc thù riêng về sĩ số học sinh/lớp nên nhà trường mạnh dạn đầu tư một phòng học riêng cho giáo dục STEM. Khi có giờ học STEM, học sinh di chuyển từ lớp học qua phòng này để thực hiện các thí nghiệm, lắp ráp mô hình theo định hướng giáo dục STEM. Thời gian tới, nếu triển khai đại trà giáo dục STEM ở các trường tiểu học, thì cần tăng cường công tác truyền thông cho phụ huynh để có sự đồng hành và hỗ trợ về kinh phí, cơ sở vật chất. Bên cạnh đó, giáo viên cần được bồi dưỡng thêm về phương pháp dạy học, vì không phải trường nào cũng có điều kiện hợp tác với trung tâm giáo dục STEM bên ngoài.
Sở GD-ĐT TPHCM cho biết, năm học 2023-2024, mỗi quận, huyện tham gia thí điểm sẽ chọn ít nhất 5 trường tiểu học triển khai giáo dục STEM. Từ kết quả thực hiện, sở sẽ đánh giá, rút kinh nghiệm và tiến tới triển khai đại trà ở các trường tiểu học trên địa bàn thành phố.
Đồng quan điểm, thầy Châu Hiền Đức bày tỏ, để dạy học theo định hướng giáo dục STEM, giáo viên phải nắm chắc mục tiêu bài dạy, sáng tạo trong việc xây dựng kế hoạch bài giảng, lồng ghép kiến thức nhiều môn học trong cùng hoạt động giảng dạy. Hiện nay, nguồn tư liệu bài giảng trên internet khá nhiều nhưng vẫn đòi hỏi sự chủ động, linh hoạt của giáo viên.
Đại diện các trường tiểu học cho biết, phụ huynh hiện nay không chỉ đầu tư kỹ năng tiếng Anh cho con mà còn quan tâm đến các lĩnh vực công nghệ, tin học để đáp ứng nhu cầu giáo dục toàn diện. Trước yêu cầu đó, trường học đã và đang triển khai giáo dục STEM theo nhiều hình thức khác nhau như: lồng ghép trong các môn học thuộc chương trình chính khóa, tổ chức câu lạc bộ, hoạt động bổ trợ có thu phí. Tuy nhiên, khi được triển khai đại trà ở các trường học, hàng loạt yêu cầu đặt ra về điều kiện cơ sở vật chất, năng lực giảng dạy của giáo viên, kinh phí triển khai chương trình…. Do vậy, cần có thêm hướng dẫn từ cơ quan quản lý, trong đó có việc tạo điều kiện cho trường học huy động các nguồn lực để triển khai có hiệu quả việc dạy học theo định hướng STEM.
