Cuba chi tới 23% ngân sách quốc gia cho y tế và 30% cho giáo dục. Đồng thời, dịch vụ hỗ trợ y tế quốc tế của nước này chiếm 46% sản lượng xuất khẩu và 6% GDP của Cuba (tính riêng năm 2019). Cơ chế này đã đem đến những thành tựu rực rỡ cho nền y tế của Quốc đảo vùng Caribe này.
 |
Bác sỹ Cuba chăm sóc cho bệnh nhân. Nguồn: Cubadebate |
Bác sĩ ở Cuba tận tâm nhất thế giới
Những năm gần đây Cuba đã trở thành điểm đến của nhiều khách du lịch. Bên cạnh nhu cầu tham quan đơn thuần, không ít người trong số này đã kết hợp thực hiện các dịch vụ y tế như phẫu thuật thẫm mỹ, phục hồi chức năng sau tai nạn...
Ông Gonzalos Ramos (du khách đến từ Venezuela), bị liệt sau một tai nạn giao thông, cho biết đã cử động được tứ chi và có thể tự chăm sóc bản thân sau khi được điều trị tại dưỡng đường La Pradera (thuộc khu dân cư phía tây La Habana) chỉ trong 2 tháng.
Trong khi đó, sau khi ghép võng mạc mắt trái do bị thương từ pháo hoa, ông Carlos Armando (khách du lịch từ Mexico) không ngớt lời ca ngợi tài năng của bác sĩ Cuba lẫn chất lượng chăm sóc và cơ sở hạ tầng hoàn thiện của một dưỡng đường chuyên các ca phẫu thuật mắt ở trung tâm La Habana.
 |
Nhân viên y tế tới từng hộ gia đình để điều tra dịch tễ tại La Habana, Cuba. Ảnh: TTXVN |
Ngành du lịch chữa bệnh mang lại ngoại tệ cho Cuba, với hàng ngàn người châu Mỹ Latinh và châu Âu tới Cuba, thu hút bởi danh tiếng tốt của các bác sĩ, giá rẻ và các bờ biển nghỉ dưỡng.
Hầu hết người từng được chữa trị ở Cuba nhận định, bác sĩ nơi đây có thể coi là tận tâm nhất thế giới. Và mặc dù lương không cao, nhưng đây là ngành nghề mà mọi sinh viên đều ước ao và được xã hội kính trọng. Năm 2014, Tổng giám đốc WHO Margaret Chan đã ca ngợi Cuba là quốc gia dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực y tế, không chỉ bởi chất lượng và quy mô chăm sóc sức khỏe cho người dân mà còn vì các hệ thống y tế kết nối mạnh mẽ với nghiên cứu và sáng tạo (InterNations đưa tin).
Trong khi đó, tờ Business Insider dẫn lời cựu Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon trong một chuyến thăm đến Cuba, đã ca ngợi hệ thống chăm sóc y tế của đảo quốc Caribe là “một hình mẫu cho nhiều quốc gia”.
Tiên phong trong đại dịch Covid-19
Dù kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn, Cuba đã gửi trên 124.000 chuyên gia y tế để cung cấp dịch vụ chăm sóc tới 154 quốc gia. Cuba đón trên 20.000 sinh viên từ các quốc gia khác tới theo học y khoa tại Trường Y khoa Mỹ Latinh ở Habana.
Đặc biệt, giữa đại dịch Covid-19, khi các nước trên thế giới, kể cả những siêu cường quốc như Mỹ, Trung Quốc, Nga,… đều lao đao vì thiếu hụt nhân lực y tế thì Cuba đã gửi một lực lượng y tế đến hơn 20 quốc gia đang phát triển như Mozambique, Nam Phi, Mexico,… và các nước phát triển như Italia, Canada,… thông qua các chương trình viện trợ y tế.
 |
Nhân viên y tế chuyển bệnh nhân mắc Covid-19 (ở Rome, Italy, ngày 16-3-2020). Ảnh: TTXVN |
Thời điểm Covid-19 diễn ra căng thẳng, bất chấp khoảng cách địa lý, Cuba đã cử đoàn chuyên gia y tế đến Việt Nam để hỗ trợ chống dịch tại TP Đà Nẵng. Đồng thời, tặng hàng nghìn lọ thuốc Interferon chống Covid-19 do Cuba tự sản xuất. Chính phủ Việt Nam cũng hỗ trợ hàng chục nghìn tấn gạo cùng số lượng lớn vật tư y tế cho Cuba, bao gồm kit chẩn đoán nhanh, khẩu trang y tế, quần áo bảo hộ cùng một số loại thuốc.
Nhắc đến quan hệ Việt Nam – Cuba, Đại sứ Cộng hòa Cuba Orlando Nicolás Hernández Guillén tin tưởng, những sự hỗ trợ và hợp tác chặt chẽ sẽ giúp hai nước thành công trong cuộc chiến chống dịch, đồng thời trở thành dấu mốc mới đầy tính biểu tượng trong lịch sử quan hệ hai nước.
Cuba cũng là quốc gia đầu tiên trên thế giới chính thức triển khai chiến dịch tiêm vaccine ngừa Covid-19 đại trà cho trẻ em từ 2 tuổi. Quốc gia này còn đạt được nhiều bước tiến mới về công nghệ sinh học khi sản xuất thành công các loại thuốc kháng vi rút như Interferon Alpha 2B chống lại Covid-19. Đồng thời, có 21 sản phẩm đang được sử dụng để chống lại vi rút, thuốc chống loạn nhịp tim và thuốc kháng sinh.
 |
Sinh viên y khoa của Cuba. Nguồn: AP |
Không chỉ chiến thắng Covid-19, những chương trình tiêm chủng toàn dân hay chăm sóc y tế phổ thông khác của Cuba gần như xóa sổ các căn bệnh như bại liệt, rubella, lao phổi, thủy đậu,… Đặc biệt, tính ưu việt của hệ thống y tế miễn phí ở Cuba còn thể hiện ở việc quốc gia này đã hoàn thành việc áp dụng phương pháp trị liệu bằng tế bào gốc, một phương pháp hiện đại có khả năng chữa trị nhiều bệnh nan y tại tất cả các địa phương.
“Cuba là một trong số ít các quốc gia trên thế giới có tỉ lệ dân số được chữa trị bằng tế bào gốc vượt mức 1/100.000 người”, Tiến sĩ Porfirio Hernandez Ramirez, điều phối viên của Nhóm Y học tái sinh và Trị liệu tế bào của Bộ Y tế Cuba cho biết.
Chăm sóc y tế là quyền của mọi công dân
Theo tờ Business Insider, Cuba coi việc tiếp cận chăm sóc y tế là quyền cơ bản của mọi công dân. Vì vậy, hệ thống chăm sóc y tế cộng đồng ở Cuba phục vụ miễn phí tất cả người dân. Các bệnh viện tư, phòng khám tư hay những cơ sở y tế tư nhân đều không tồn tại.
Chính phủ điều hành tất cả cơ sở và dịch vụ y tế. Chăm sóc nha khoa, cung cấp thuốc và thậm chí là bác sĩ tới tận nhà khám, chữa bệnh đều nằm trong hệ thống này, nhấn mạnh phương châm “phòng bệnh hơn chữa bệnh”.
