Sáng 16-11, Quốc hội thảo luận tại Hội trường về Dự án Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi). Bên cạnh đa số ý kiến cho rằng không nên tách riêng nội dung về bảo đảm trật tự an toàn giao thông ra thành một dự án luật riêng, một trong những điểm mới của dự thảo là đề xuất thu phí trên tuyến đường cao tốc cũng được nhiều vị ĐBQH bày tỏ quan tâm.
Phát biểu về vấn đề này, ĐB Nguyễn Văn Sơn, (Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh) bày tỏ đồng tình với đề xuất thu phí trên đường cao tốc vì bản chất phí thu cho tuyến đường này là dành cho duy tu, sửa chữa và tính đến hiệu quả đầu tư. Tuy nhiên, theo ĐB, cần phải quy hoạch một cách rõ ràng, nơi nào để làm cao tốc. “Chứ nếu trùng vào đường dân sinh, đường nhân dân lưu hành bình thường mà mình lại đặt BOT cao tốc vào thu phí thì không hợp lý. Đối với những nơi để phục vụ phát triển, khu công nghiệp, rồi những tuyến đường vận tải có kinh doanh vận tải thì thu phí là điều tất yếu, chúng ta mới đủ nguồn lực để phát triển cơ sở hạ tầng giao thông tốt được”.
Xem xét vấn đề ở góc độ vừa đảm bảo quyền lợi chính đáng của người dân vừa tính đến những giá trị vượt trội từ việc quản lý, sử dụng đường cao tốc, ĐB Hoàng Văn Cường (Hà Nội) cũng có cùng quan điểm cho rằng, nếu không thu phí thì sẽ tạo ra sự bất bình đẳng. “Trong khi người dân cùng đóng thuế, các nghĩa vụ tài chính như nhau, có người hưởng lợi từ đường cao tốc mà Chính phủ đầu tư bằng ngân sách không phải trả phí đi trên đường đó. Ngược lại, người dân ở vùng không được đầu tư cao tốc thì phải đi đường dân sinh”, ông Hoàng Văn Cường giải thích.
Tuy nhiên, trong bối cảnh Nhà nước không đủ nguồn lực để đầu tư toàn bộ mạng lưới đường cao tốc mà phải huy động vốn xã hội để thực hiện các công trình đầu tư công tư kết hợp (PPP, mà BOT là một trong những hình thức đó - PV) thì ai lựa chọn đường cao tốc PPP để được hưởng sự thuận lợi nhiều hơn thì phải trả phí nhiều hơn. “Phải quy định khi quy hoạch xây dựng các công trình đặc thù, cao tốc, thì phải có công trình thường song hành cho người dân lựa chọn”. Lưu ý đến khái niệm “thu giá” sử dụng đường cao tốc BOT vẫn xuất hiện trong dự thảo Luật, ĐB Cường góp ý thẳng thắn: Nên đổi là “thu phí theo cơ chế giá” để tránh những bức xúc không cần thiết.
Theo quy hoạch, có 6.400km đường cao tốc nhưng đến năm 2023 mới đưa được 2.000 km đường cao tốc vào sử dụng. Tuy nhiên, các địa phương đều đề nghị, đường cao tốc phải kết nối với trung tâm tỉnh lỵ của tỉnh để phục vụ nhu cầu phát triển. Như vậy, quy hoạch đường cao tốc có thể lớn hơn, lên đến 10.000km. |