Thành phố Hồ Chí Minh - Siêu đô thị xanh, sáng tạo - Bài 2: Xây dựng chính quyền số kiến tạo, mở lối thu hút nhà đầu tư

Vận hành chính quyền số thông suốt

Tại buổi vận hành thử nghiệm mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tại 168 phường, xã, đặc khu của TPHCM mới, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên đã kiểm tra đường truyền, thao tác vận hành tại các điểm dự kiến là trụ sở đặc khu Côn Đảo, xã Thạnh An và phường Sài Gòn. Tại các điểm này, hệ thống vận hành đảm bảo tốc độ, hiệu năng. Các luồng quản lý văn bản đến, đi được đảm bảo cấu hình đúng quy định. Hệ thống Cổng thông tin 1022 đảm bảo năng lực vận hành; luồng xử lý, phản ánh, kiến nghị được chuyển tới đúng tài khoản cán bộ tiếp nhận, xử lý…

Việc vận hành trơn tru các hệ thống này góp phần giúp quy trình xử lý thủ tục hành chính (TTHC) của người dân đảm bảo hiệu lực, hiệu quả, giải quyết TTHC không phụ thuộc địa giới hành chính. Đây là bước chuẩn bị mang tính nền tảng cho việc đơn giản hóa quy trình hành chính và từng bước triển khai mô hình chính quyền số. Điểm nhấn đầu tiên chính là việc kết nối, liên thông hệ thống hạ tầng kỹ thuật và dữ liệu hành chính từ cấp xã đến sở, ngành, UBND TPHCM. Toàn bộ văn bản, hồ sơ xử lý công vụ được đưa vào hệ thống số hóa. Cùng đó, hệ thống Cổng thông tin 1022 được tích hợp sâu vào quy trình tiếp nhận và xử lý phản ánh, kiến nghị từ người dân.

Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số TPHCM Võ Thị Trung Trinh cho biết, trong giai đoạn thử nghiệm, hệ thống Quản lý văn bản đạt tỷ lệ 100%; TTHC đạt 98%. Song song với chuyển đổi công nghệ là việc bố trí lại cán bộ, công chức theo hướng tinh gọn, tăng hiệu quả phục vụ. Những cán bộ, công chức dự kiến được bố trí làm việc tại Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã đều được đào tạo, kiểm tra kỹ năng sử dụng nền tảng số, đảm bảo thành thạo trong tiếp nhận - xử lý - trả kết quả qua môi trường điện tử.

Giám đốc Sở KH-CN TPHCM Lâm Đình Thắng phân tích thêm, TPHCM, tỉnh Bình Dương và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã phối hợp khảo sát, đánh giá toàn diện về hạ tầng, các hệ thống kỹ thuật hiện có. Từ đó, xây dựng lộ trình và giải pháp kỹ thuật đồng bộ, đảm bảo một sự chuyển đổi liền mạch, tránh gây xáo trộn trong việc phục vụ người dân và doanh nghiệp. TPHCM áp dụng nguyên tắc “dùng chung”, tức là tập trung triển khai các hệ thống dùng chung, đảm bảo vận hành liên tục, thông suốt. Dù ở khu vực đô thị, nông thôn hay hải đảo, người dân đều sẽ được tiếp cận và sử dụng một hệ thống dịch vụ công đồng nhất và chất lượng.

Thành phố xác định quản trị trên môi trường số là xương sống của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Vì vậy, thành phố đã thử nghiệm hệ thống xử lý sự cố, quản lý văn bản, giải quyết TTHC... hướng đến vận hành, quản trị nền hành chính trên môi trường số một cách toàn diện. Thành phố cũng hợp nhất các hệ thống, dữ liệu dùng chung, ứng dụng các công nghệ phân tích dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo để đưa ra các quyết sách dựa trên bằng chứng, dự báo các xu hướng kinh tế - xã hội, từ đó chuyển từ chính quyền giải quyết sự vụ sang chính quyền chủ động kiến tạo phát triển.

Đẩy mạnh cải cách hành chính

Từ ngày 1-7, cả nước kết thúc mô hình cấp huyện, chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Trong tháng 6, Chính phủ ban hành 28 Nghị quyết về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền khi triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Trong đó đã phân định thẩm quyền giải quyết 346 TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của cấp huyện chuyển về cấp tỉnh 18 TTHC, cấp xã 278 TTHC, bãi bỏ 50 TTHC. Đồng thời, phân cấp 556 TTHC từ trung ương cho địa phương.

Tại TPHCM, tính đến ngày 20-6, thành phố có 1.858 TTHC đang áp dụng, gồm 1.480 TTHC cấp tỉnh, 287 TTHC cấp huyện, 160 TTHC cấp xã. Từ ngày 1-7, dự kiến cấp xã sẽ giải quyết 438 TTHC sau khi kết thúc mô hình cấp huyện. Để đảm bảo giải quyết TTHC cho người dân, doanh nghiệp thông suốt, không ngắt quãng khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Văn Được đã có nhiều chỉ đạo, yêu cầu các sở, ban, ngành, địa phương tập trung đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, ứng dụng chuyển đổi số, xây dựng chính quyền số.

Chủ tịch UBND TPHCM đặc biệt nhấn mạnh yêu cầu cắt giảm TTHC không cần thiết, rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ TTHC, tạo môi trường thông thoáng thu hút đầu tư, cải cách TTHC với chủ trương “lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, là chủ thể phục vụ của chính quyền; doanh nghiệp là nguồn lực, động lực của sự phát triển”. Từ đó, xác định các công việc, nhiệm vụ để xây dựng chính quyền gần hơn, chia sẻ kịp thời hơn, giải quyết những công việc của người dân và doanh nghiệp nhanh hơn, hiệu quả hơn. Trong đó, đảm bảo mỗi thủ tục được thực hiện nhanh nhất, minh bạch nhất, không phụ thuộc vào địa giới hành chính hay thói quen xử lý cũ.

Tính đến ngày 15-6, Chủ tịch UBND TPHCM đã ban hành các quyết định phê duyệt danh mục đối với 1.540 dịch vụ công trực tuyến, trong đó có 907 TTHC áp dụng dịch vụ công trực tuyến toàn trình, 633 TTHC trực tuyến một phần để cung cấp trên môi trường điện tử. Chủ tịch UBND TPHCM cũng phê duyệt 1.489 quy trình nội bộ đã được tái cấu trúc, trong đó cắt giảm hơn 3.564 giờ làm việc giải quyết TTHC, các quy trình nội bộ đều thực hiện cắt giảm 1-2 bước.

Bên cạnh đó, nhiều giải pháp, mô hình hiệu quả, sáng kiến rút ngắn thời gian giải quyết, đơn giản hóa thành phần hồ sơ, tiết kiệm chi phí tuân thủ TTHC trong nhiều lĩnh vực: đầu tư, đất đai, xây dựng, đăng ký kinh doanh... Minh chứng rõ ràng nhất là trong 5 tháng đầu năm 2025, thu hút vốn đầu tư nước ngoài của TPHCM đạt gần 1,78 tỷ USD, tăng 87,5% so với cùng kỳ 2024. Chủ tịch UBND TPHCM nhận xét, kết quả này cho thấy niềm tin của nhà đầu tư đối với môi trường đầu tư của TPHCM đang được xây dựng vững chắc. Bên cạnh đó, TPHCM cũng đẩy mạnh tiếp xúc trực tiếp với nhà đầu tư để ghi nhận, giải quyết nhanh các vấn đề phát sinh, thể hiện sự chuyển biến trong tư duy và thái độ phục vụ của đội ngũ cán bộ, công chức.