Thắng lợi ngoại giao

Theo kế hoạch, ngày 15-8 tới, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ có cuộc gặp thượng đỉnh song phương đầu tiên sau 7 năm, để tìm giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột ở Ukraine. Dù sự kiện chưa diễn ra, giới quan sát đã nhận định đây là một thắng lợi mang ý nghĩa chiến lược đặc biệt đối với Moscow.

Đài RFI cho biết, ngay từ khi Tổng thống Donald Trump thông báo ý định tổ chức một cuộc gặp ba bên với sự có mặt của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, Điện Kremlin đã kiên quyết yêu cầu đó sẽ chỉ là một cuộc đối thoại song phương. Việc Washington chấp thuận khuôn khổ đàm phán như vậy đã là thắng lợi đầu tiên của Moscow. Nga đã loại Ukraine khỏi bàn đàm phán chính, đặt mình ngang bằng với Mỹ. Giới quan sát đều nhận thấy rõ tương lai Ukraine sẽ được định đoạt bởi các đại cường.

H8a.jpg
Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin vào ngày 15-8. Ảnh: CNN

Qua cuộc gặp trực tiếp với người đứng đầu Nhà Trắng, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã củng cố vị thế của Moscow, bất chấp các lệnh trừng phạt và nỗ lực cô lập từ phương Tây. Sau hơn 3 năm bị phương Tây cô lập, Tổng thống Nga sẽ xuất hiện công khai trên đất Mỹ, trong khuôn khổ một hội nghị cấp nguyên thủ. Về lý thuyết, chỉ riêng sự kiện này đã phá vỡ phần nào thế bao vây ngoại giao và gửi đi thông điệp: Nga vẫn là một siêu cường mà Mỹ phải trực tiếp đối thoại.

Trong khi đó, sau khi có thông tin về sự kiện trên, các nhà lãnh đạo chủ chốt của châu Âu đã thông qua một tuyên bố chung, khẳng định họ tin tưởng “con đường hòa bình ở Ukraine không thể được vạch ra nếu thiếu người Ukraine”. Luôn là một bên tích cực góp tiếng nói trong cuộc xung đột tại Ukraine, trên thực tế, châu Âu đang bị gạt ra ngoài “bàn tròn thảo luận”, chỉ còn vai trò phụ trợ, duy trì hỗ trợ quân sự, tài chính cho Ukraine, chứ không thể định hình nội dung thỏa thuận.

Vẫn theo đài RFI, có thể thấy cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai tổng thống Mỹ và Nga đang tạo ra áp lực lớn đối với Ukraine và các đồng minh châu Âu. Phản ứng tức thời từ Liên minh châu Âu và Tổng thống Ukraine cho thấy sự lo ngại Mỹ có thể thỏa hiệp với Nga mà không thông qua Kiev. Điều này mở ra cơ hội cho Nga khai thác mâu thuẫn nội bộ giữa Mỹ và Liên minh châu Âu, giữa Washington và Kiev. Cuộc gặp thượng đỉnh tại Mỹ hiện là một chuyển động ngoại giao mà lợi thế rõ ràng nghiêng về phía Nga. Cuộc gặp diễn ra mà không có sự tham gia chính thức của Ukraine có thể làm giảm vị thế của Tổng thống Volodymyr Zelensky trên trường quốc tế, khiến Kiev trở thành bên bị động, dễ bị cô lập, thậm chí có thể bị “đổ lỗi” là nguyên nhân cản trở hòa bình.

Còn 2 ngày nữa, thượng đỉnh Mỹ - Nga mới diễn ra. Chưa rõ kết quả sẽ ra sao, nhưng việc Tổng thống Donald Trump chấp nhận một cuộc gặp song phương với Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đủ để Moscow ghi nhận đây là một thắng lợi ngoại giao quan trọng và có thể là bước ngoặt cho cả trật tự quốc tế trong những năm tới.

Ngày 11-8, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance cho biết, Washington đang nỗ lực “lên lịch” cho một cuộc gặp giữa Tổng thống Donald Trump với 2 người đồng cấp Nga và Ukraine. Phát biểu trên chương trình Sunday Morning Futures của Fox News, ông Vance tiết lộ một trong những điểm nghẽn trước đây là việc Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố sẽ không bao giờ ngồi vào bàn đàm phán với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky. “Nhưng giờ đây, Tổng thống Nga đã thay đổi điều đó”, ông Vance nói.

Tin cùng chuyên mục