Trình bày tờ trình về chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, điều chỉnh chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) sáng 10-4, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, trên cơ sở các nguyên tắc lập đề nghị chương trình, Chính phủ đề nghị bổ sung vào chương trình năm 2023 đối với 13 dự án.
Trong đó, với chương trình kỳ họp thứ 5, bổ sung trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua theo quy trình 1 kỳ họp đối với 2 dự án, dự thảo: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công an nhân dân và nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM; trình Quốc hội cho ý kiến đối với 6 dự án: Luật Căn cước công dân (sửa đổi), Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi)...
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng |
Với chương trình kỳ họp thứ 6, bổ sung trình Quốc hội thông qua 6 dự án, là các dự án đang đề nghị bổ sung vào chương trình cho ý kiến tại kỳ họp thứ 5; trình Quốc hội cho ý kiến đối với 3 dự án: Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản và Luật Thủ đô (sửa đổi)…
Qua thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, sau khi điều chỉnh, dự kiến, tại kỳ họp thứ 5 (tháng 5), Quốc hội sẽ thông qua 7 dự án luật, 2 dự thảo nghị quyết; cho ý kiến 9 dự án luật (tính cả dự án Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở). Tại kỳ họp thứ 6 (tháng 10: thông qua 9 dự án luật đã được Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 5; cho ý kiến 6 dự án luật.
Về dự kiến chương trình năm 2024, Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và đại biểu Quốc hội đề nghị đưa 18 dự án luật vào chương trình năm 2024, trong đó tại kỳ họp thứ 7 thông qua 6 dự án luật và cho ý kiến 10 dự án luật; tại kỳ họp thứ 8 thông qua 10 dự án luật và cho ý kiến 2 dự án luật.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội khẳng định, khối lượng công tác lập pháp cần hoàn thành trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV theo Kế hoạch số 81/KH-UBTVQH15 rất lớn, chưa kể còn có thể bổ sung các nhiệm vụ lập pháp mới theo yêu cầu tại các văn kiện của Đảng và để đáp ứng đòi hỏi của thực tiễn.
Đề nghị luật hóa quyền được chuyển đổi giới tính
Cũng tại phiên họp thứ 22 của UBTVQH sáng nay, 10-4, ĐB Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) đã trình bày tờ trình về Luật Bản dạng giới. ĐB cho biết, căn cứ chính trị của việc xây dựng luật này là văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Hiến pháp năm 2013, các quy định của Bộ luật Dân sự.
Theo ĐB, việc xây dựng luật là cần thiết để khẳng định quyền tự xác lập bản dạng giới, chuyển đổi giới tính là quyền nhân thân cơ bản của công dân; khẳng định sự tôn trọng quyền tự xác lập bản dạng giới của một công dân; đảm bảo cho họ được sống bình đẳng trong xã hội như mọi công dân với các dạng giới truyền thống thông thường khác; đồng thời hoàn thiện hơn nữa pháp luật về quyền con người của Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam đã được Hiến định.
“Chuyển đổi giới tính không phải là bệnh lý hay rối loạn tâm thần, lệch lạc về hành vi, nhận thức và lối sống… Do đó, phải được tôn trọng bằng pháp luật như một phạm trù về nhân quyền trong xã hội văn minh; khuyến khích người chuyển giới có thái độ và hành vi tích cực, hòa đồng với xã hội. Dự án luật cũng thể hiện giá trị nhân bản, nhân văn và nhân đạo cao cả của Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam; bảo vệ cộng đồng yếu thế và không để ai bị bỏ lại phía sau”, ông Nguyễn Anh Trí nhấn mạnh.
Về phạm vi điều chỉnh của luật, ĐB Nguyễn Anh Trí cho biết, mặc dù có rất nhiều dạng giới khác nhau, tuy nhiên, để phù hợp với văn hóa, xã hội, phong tục, tập quán của Việt Nam và hệ thống pháp luật hiện hành, phạm vi điều chỉnh của Luật chỉ tập trung vào 2 dạng giới nam và nữ.
Theo đó, luật quy định về quyền và nghĩa vụ của người chuyển đổi giới tính từ nữ sang nam hoặc từ nam sang nữ. Cơ quan có thẩm quyền, thực hiện xác nhận giới tính của người chuyển đổi giới tính; điều kiện, hồ sơ, thủ tục đối với người có nguyện vọng chuyển đổi giới tính; điều kiện, hồ sơ, thủ tục đối với tổ chức, cá nhân thực hiện can thiệp y học. Các chính sách dự kiến được luật hóa bao gồm khẳng định công dân có quyền chuyển đổi giới tính, quyền được công nhận giới tính mới khác giới tính khi sinh theo yêu cầu của công dân, quyền được lựa chọn hình thức can thiệp y học để chuyển đổi giới tính của công dân.