Nguồn nhân lực công nghệ cao đóng vai trò then chốt
Theo PGS-TS Vũ Hải Quân, Giám đốc ĐHQG TPHCM, đây là tọa đàm thường niên của ĐHQG TPHCM nhằm mục đích để doanh nghiệp và trường đại học gặp gỡ, trao đổi, thảo luận các vấn đề về đào tạo nguồn nhân lực trong lĩnh vực công nghệ cao tại Việt Nam như đánh giá, phản hồi của doanh nghiệp về chất lượng và mức độ đáp ứng của sinh viên tốt nghiệp so với nhu cầu thực tiễn; xu hướng tuyển dụng và các chính sách hỗ trợ của doanh nghiệp trong tương lai gần; là cơ sở để các trường đại học cải tiến, mở mới các chương trình đào tạo, đáp ứng yêu cầu cả về số lượng và chất lượng của doanh nghiệp. Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới, một trong những thách thức để Việt Nam đạt được mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045, đó chính là nguồn nhân lực. Cụ thể, nguồn nhân lực trình độ chuyên môn cao của Việt Nam hiện nay còn rất hạn chế, chưa đáp ứng đủ nhu cầu các ngành công nghiệp công nghệ.
ĐHQG TPHCM là hệ thống đại học với 8 trường đại học, 1 viện nghiên cứu thành viên, có quy mô đào tạo lớn nhất cả nước với khoảng 100.000 sinh viên đại học, sau đại học; là cơ sở giáo dục đại học có số lượng chương trình đào tạo được kiểm định quốc tế, có số lượng công bố quốc tế đứng đầu cả nước. ĐHQG TPHCM xác định tầm nhìn đến năm 2045 là trở thành hệ thống đại học nghiên cứu trong tốp đầu của châu Á, nơi hội tụ của nhân tài và lan tỏa tri thức, văn hóa Việt Nam. Cùng với sứ mệnh đào tạo bồi dưỡng nhân tài có kiến thức toàn diện, có trách nhiệm xã hội, có năng lực lãnh đạo và có tư duy đổi mới, chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước về vai trò của giáo dục đào tạo, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo đối với sự phát triển nhanh, bền vững đất nước đặt ra yêu cầu cao cho ĐHQG TPHCM là phải kiến tạo động lực tăng trưởng mới, không gian phát triển mới cho TPHCM, các tỉnh miền Đông Nam bộ, Tây Nam bộ.
Trên cơ sở đó, ĐHQG TPHCM luôn xem việc hợp tác với doanh nghiệp là một trong những hoạt động quan trọng để gia tăng nguồn lực, góp phần thực hiện thành công chiến lược phát triển. Trong hoạt động đào tạo và nghiên cứu, ĐHQG TPHCM xác định hợp tác với doanh nghiệp là đòn bẩy để cải tiến chương trình đào tạo, đáp ứng nhu cầu thực tiễn, là điểm tựa để các nghiên cứu đi vào ứng dụng thực tiễn.
Đặc biệt, trong chiến lược phát triển giai đoạn 2021-2030, ĐHQG TPHCM đã xác định 3 mũi nhọn về đào tạo và nghiên cứu cho các ngành Công nghệ bán dẫn, Công nghệ sinh học, Trí tuệ nhân tạo. Về đào tạo, chiến lược xác định sẽ đào tạo được: 1.800 kỹ sư và 500 thạc sĩ thiết kế vi mạch; đào tạo và cấp chứng chỉ công nghiệp và quốc tế về thiết kế vi mạch cho khoảng 15.000 kỹ sư; 10.000 kỹ sư, cử nhân, 3.200 thạc sĩ và 600 tiến sĩ ngành Công nghệ sinh học và một số nhóm ngành liên quan; 20.000 cử nhân, kỹ sư 2.000 thạc sĩ, 300 tiến sĩ trong lĩnh vực CNTT và AI. Về nghiên cứu, chiến lược xác định sẽ làm chủ một số công nghệ lõi, công nghệ nền trong các lĩnh vực về Công nghệ bán dẫn, Công nghệ sinh học và Trí tuệ nhân tạo, đồng thời hình thành một số doanh nghiệp khởi nguồn, khởi nghiệp trong các lĩnh vực này.
Tọa đàm với sự đồng hành và tài trợ của cơ quan Tổng lãnh sự quán Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản, sự hiện diện các doanh nghiệp công nghệ cao hàng đầu của Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc) và Việt Nam, các tổ chức quốc tế (Ngân hàng thế giới, USAID và nhiều tổ chức khác)... sẽ trao đổi, thảo luận đề ra nhiều chính sách về phát triển nguồn nhân lực lĩnh vực công nghệ cao cho ĐHQG TPHCM nói riêng và cho chương trình mục tiêu phát triển nguồn nhân lực công nghệ cao của Việt Nam.
Đẩy mạnh hợp tác với doanh nghiệp
Theo đại diện của các Tổng Lãnh sự quán Hoa Kỳ, Nhật Bản và Hàn Quốc, chương trình phát triển nguồn nhân lực công nghệ cao của Chính phủ Việt Nam đến năm 2030 đạt 30.000 kỹ sư công nghệ cao, trong đó có 15.000 kỹ sư công nghệ vi mạch, bán dẫn là mục tiêu lớn nhằm đưa Việt Nam cạnh tranh nguồn nhân lực trong lĩnh vực công nghệ cao. Cùng với chương trình mục tiêu đó, trong thời gian qua, Chính phủ và lãnh đạo cấp cao của Việt Nam cũng đã có nhiều chuyến thăm, làm việc và nhiều chương trình ký kết hợp tác trong việc hợp tác, hỗ trợ trong phát triển, đào tạo nguồn nhân lực công nghệ cao. Điều này cho thấy Chính phủ Việt Nam rất quyết tâm cho chiến lược quan trọng này. Do đó, vấn đề đặt ra là công tác triển khai, phối hợp giữa các bên, đặc biệt là giữa các doanh nghiệp công nghệ cao của quốc tế và trường đại học của Việt Nam, cần thảo luận và có các chương trình hợp tác cụ thể.
Tại tọa đàm, đại diện các tập đoàn công nghệ cao của quốc tế như Intel, Samsung, Synopsys, Faraday... tập trung trình bày và thảo luận các nội dung cụ thể như: Những điểm mạnh và hạn chế về chất lượng nguồn nhân lực công nghệ cao tại Việt Nam theo đánh giá của các doanh nghiệp; nhu cầu nguồn nhân lực công nghệ cao của các doanh nghiệp đến năm 2030 - lĩnh vực ngành nghề sẽ có nhu cầu tuyển dụng; yêu cầu về năng lực, kỹ năng, thái độ và đạo đức nghề nghiệp đối với nhân sự trong tương lai; nỗ lực và thách thức của các cơ sở giáo dục trong đào tạo các ngành kỹ thuật; sự tham gia của các doanh nghiệp vào quá trình đào tạo tại các cơ sở giáo dục đại học nhằm nâng cao chất lượng, đảm bảo số lượng và chất lượng nhân lực công nghệ cao được đào tạo; đóng góp của hợp tác quốc tế đối với việc đào tạo nguồn nhân lực cho các lĩnh vực công nghệ cao tại Việt Nam.
