Cơ quan Nghiên cứu các dự án cao cấp (DARPA), trực thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ, đang nghiên cứu một cấu trúc cho phép phóng và tiếp nhận các thiết bị bay trên không trung. Ý tưởng này xuất phát từ thực tế các tàu sân bay ngày càng trở thành những mục tiêu dễ bị tấn công.
Các nhà hoạch định chính sách của hải quân Mỹ đặc biệt lo ngại về tên lửa DF-26 của Trung Quốc. Loại vũ khí này được đưa vào phục vụ từ năm 2018, được gọi là tên lửa đạn đạo cơ động (chúng có thể thay đổi đường tiếp cận sau cùng, thay vì chỉ tuân theo quy luật trọng lực) và còn được mệnh danh là “sát thủ” tàu sân bay.
Bryan Clark, chiến lược gia hải quân Mỹ, cho rằng mối đe dọa này đủ đáng sợ để buộc tàu chiến của Mỹ cách xa các vùng duyên hải Trung Quốc ở khoảng cách ít nhất 1.600km. Khoảng cách này xa hơn rất nhiều tầm hoạt động của một chiếc máy bay vận tải, trừ phi chúng được tiếp nhiên liệu trên không.
Giải quyết nỗi lo này, Bộ Quốc phòng Mỹ trở lại với một dự án đã có từ năm 1917: biến đổi một chiếc máy bay thích hợp thành một tàu sân bay trên không có khả năng phóng và tiếp nhận các máy bay không người lái (drone) khi đang bay. Điều này sẽ cho phép các tàu sân bay vận tải trên biển tránh xa các nguy cơ bị tấn công. Dự án của Lầu Năm góc có tên gọi Gremlin. Mỗi chiếc Gremlin Air Vehicles (GAV) X-61A nặng đến 680kg và có sải cánh gần 3,5m. Một khi được thả xuống, triển khai cánh và kích hoạt động cơ phản lực cánh quạt, chúng có thể bay xa đến 500km. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, Gremlin sẽ quay về tàu sân bay vận tải.
Theo ước tính của các nhà thiết kế, mỗi chiếc Gremlin trị giá 800.000 USD. Bộ Quốc phòng Mỹ dự định đặt mua đến 1.000 chiếc. Do vậy, mỗi chiếc drone này phải thực hiện được tối đa 20 nhiệm vụ và phải có một giá trị trao đổi lớn. Nghĩa là, chúng có thể thực hiện nhiều chức năng phức tạp: đánh chặn thông tin liên lạc, gây nhiễu các tín hiệu và tìm kiếm phá hủy. Chúng cũng có thể được trang bị các tên lửa nhỏ, hay chất nổ cho những hoạt động tấn công tự sát. Nhưng đồng thời, những thiết bị bay không người lái này cùng lúc chia sẻ thông tin, phối hợp tác chiến, và chuyển tải các thông tin do thám và nhắm mục tiêu vào các loại tàu chiến hay máy bay nào có khả năng bắn tên lửa. Tuy nhiên, theo các nhà chế tạo, việc thu hút hỏa lực của kẻ thù có lẽ mới là mục tiêu chính.
Về phần những chiếc tàu sân bay vận tải, các nhà thiết kế sẽ cho tiến hành cải tạo chiếc máy bay vận tải hạng trung C-130 Hercules, có thể chở đến 4 chiếc drone trong những chiếc giá treo bom gắn ngay dưới phần cánh. Đây giống như là một phi đội bay nhỏ. Số lượng các thiết bị bay không người lái có thể được tăng cường bằng cách thả chúng từ chiến đấu cơ hoặc oanh tạc cơ đi kèm. Do vậy, việc triển khai các thiết bị bay không người lái là khá dễ dàng.
Theo Dynectics, hãng công nghệ phụ trách dự án, phần khó khăn nhất chính là làm thế nào thu hồi các drone Gremlin. Một hệ thống thu nhặt được thiết kế đặc biệt phù hợp với phần dốc xuống hàng của chiếc C-130. Hiện tại, các drone vẫn chưa thể bám chặt vào các giá treo. Lầu Năm góc hy vọng từ nay đến mùa hè có thể giải quyết được vấn đề này, khi thời điểm các cuộc thử nghiệm tác chiến hệ thống Gremlin chính thức bắt đầu.
