Đơn vị đi đầu trong công tác huấn luyện làm chủ vũ khí thiết bị kỹ thuật (VKTBKT) tàu ngầm
Ngày 7-9-2011 tại thành phố Hải Phòng, Bộ Tư lệnh Quân chủng đã công bố quyết định thành lập Kíp tàu ngầm số 2 (kíp 2) thuộc Đoàn 189 để đi huấn luyện. Theo đó ngày 12-9-2011, tại thành phố Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc đã khai giảng lớp đào tạo tiếng Nga cho kíp 2.
Nhiệm vụ của khóa học là đào tạo Tiếng Nga chuyên ngành và rèn luyện thể lực cho cán bộ, học viên tàu ngầm, chuẩn bị cho quy trình đào tạo học viên tàu ngầm tại Nga về sau. Với tinh thần tích cực, chủ động, học ngày chưa đủ, tranh thủ học đêm; người có nền tảng tiếng Nga tốt kèm cặp người mới bắt đầu; tăng cường thời gian thực hành giao tiếp. Qua thời gian hơn 6 tháng, các cán bộ, học viên của kíp 2 đã biết mặt chữ và có thể giao tiếp cơ bản.
Ngày 18-4-2012, kíp 2 lên đường đi Nga, đến ngày 21-4-2012, khai giảng khóa đào tạo học viên tàu ngầm cho cán bộ, học viên kíp 2.
Giai đoạn đầu tiên của khóa học là học tiếng Nga, do chính giáo viên nước bạn dạy. Đây là là nội dung rất khó, vì phần lớn học viên chỉ mới biết mặt chữ và giao tiếp cơ bản, phần nữa là bất đồng ngôn ngữ. Nhưng với mô hình “ngày điểm 5”, “tuần điểm 5”; từng học viên đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, nỗ lực, chăm chỉ học ngày, học đêm và tích cực trao đổi bài theo nhóm trong giờ học, giải lao, ăn trưa. Nhờ đó kết quả học tập ngày càng được cải thiện, nâng lên và đảm bảo để bước vào giai đoạn huấn luyện chuyên ngành tàu ngầm. Đây là vấn đề mới, rất khó hiểu; để nắm chắc được đòi hỏi mỗi thủy thủ phải hết sức tập trung, quyết tâm, tranh thủ mọi lúc để nghiên cứu, tích cực tra từ điển, trao đổi nhóm; vấn đề chưa hiểu phải tranh thủ hỏi các thầy giáo chuyên ngành ngay trên lớp học.
Thủy thủ tàu ngầm của ta phải trải qua quá trình huấn luyện các biện pháp đấu tranh bảo vệ sức sống tàu, thoát hiểm khỏi tàu ngầm khi có sự cố và huấn luyện các chuyên ngành trên tàu ngầm. Tiếp đến là huấn luyện công tác chỉ huy - hiệp đồng chiến đấu toàn tàu.
Qua gần 2 năm học tập, với tinh thần trách nhiệm cao, vượt qua khó khăn gian khổ; cán bộ, thủy thủ Kíp 2 của Đoàn 189 đã khai thác và làm chủ được VKTBKT trên tàu ngầm, sớm hơn so với kế hoạch đào tạo 18 tháng, được phía Liên Bang Nga ghi nhận và đánh giá cao.
Ngày 22-3-2014 tại Vịnh Cam Ranh, tàu ngầm 183 - TP Hồ Chí Minh được hạ thủy khỏi tàu Rolldoc của Hà Lan, chính thức hòa mình vào dòng nước của biển Việt Nam thân yêu và hình ảnh lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên tháp chỉ huy đã đánh dấu một mốc son chói lọi trên chặng đường phát triển tiến thẳng lên hiện đại của Hải quân Nhân dân Việt Nam.
Đúng 13 giờ 30 phút tàu cập cảng an toàn và ngày 22-3-2014 được chọn là ngày thành lập Tàu ngầm 183 - TP Hồ Chí Minh. Cũng từ đây tàu ngầm 183 bước vào giai đoạn tiếp nhận, huấn luyện chuyển giao và làm chủ VKTBKT tàu ngầm Kilo 636 hiện đại được mệnh danh là “Hố đen đại dương”.
Nhớ lại thời gian này, Thiếu tá Hà Văn Tý, Chính trị viên tàu ngầm 183 - TP Hồ Chí Minh cho biết: “Xác định nhiệm vụ tiếp nhận, huấn luyện chuyển giao, làm chủ VKTBKT tàu ngầm là nhiệm vụ chính trị trọng tâm và là nội dung đặc thù, hoàn toàn mới. Đảng ủy, chỉ huy tàu đã coi việc phát huy cao độ bản lĩnh, ý chí và phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ - Người chiến sĩ Hải quân” của từng cá nhân, từng tập thể để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Nhờ đó mà “cán quân” một lòng vượt qua khó khăn, từ những bữa ăn dưới gầm máy phát điện trên cầu cảng với mùi dầu nồng nặc, những buổi huấn luyện tập trung quên cả ăn trưa (chuyên gia Nga chỉ ăn trưa nhẹ và nghỉ ngơi tầm 30 phút), tranh thủ thời gian bám nắm chuyên gia để học tập, ghi chép kinh nghiệm khai thác, sử dụng VKTBKT. Nhờ đó tàu ngầm 183 đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và được Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Hải quân đưa tàu vào đội hình chiến đấu của Quân chủng sớm hơn 6 tháng so với kế hoạch đề ra”.
Với tinh thần đoàn kết, ý chí quyết tâm, bản lĩnh của chiến sĩ tàu ngầm Hải quân nhân dân Việt Nam và trách nhiệm của những công dân danh dự của TPHCM thân yêu, tàu ngầm 183 luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, liên tục trong các năm từ 2014 đến 2020, tàu đều đạt danh hiệu “Đơn vị quyết thắng”, “Đơn vị huấn luyện giỏi”, năm 2019 Tàu được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen vì đã có thành tích trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, lao động sản xuất và xây dựng đơn vị giai đoạn 2013 - 2017, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Đây là sự ghi nhận về sự trưởng thành của tập thể toàn tàu và sự đóng góp công sức cán bộ, thủy thủ các thế hệ tàu ngầm 183.
Gắn kết tình cảm quân - dân như cá với nước
Quá trình xây dựng và trưởng thành của tàu ngầm 183 luôn nhận được sư quan tâm đặc biệt của Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân TPHCM. Từ khi thành lập kíp 2 đến nay, cán bộ, thủy thủ tàu ngầm 183 vinh dự được đón tiếp hàng chục chuyến thăm của lãnh đạo, cơ quan, ban, ngành của TPHCM tới thăm, động viên, từ thời điểm tàu huấn luyện ở Liên Bang Nga, cho đến khi tàu về nước. Mỗi đấu mốc quan trọng, tàu đều nhận được sự động viên kịp thời, chu đáo của Lãnh đạo và nhân dân thành phố.
Nhắc đến sự quan tâm của TPHCM dành cho tàu, Thiếu tá Phan Thanh Quang, Thuyền trưởng tàu ngầm 183 xúc động chia sẻ: “Những bước trưởng thành, những chiến công thầm lặng của cán bộ, thủy thủ tàu ngầm 183 luôn có sự dõi theo, động viên, khích lệ của lãnh đạo và nhân dân thành phố, đây là sự động viên, cổ vũ vô cùng lớn lao để bộ đội tàu ngầm có thêm động lực và sức mạnh để vươn lên làm chủ tàu ngầm, làm chủ lòng đại dương, bằng nhiệt huyết cháy bỏng của mình tiếp tục xây dựng lực lượng tàu ngầm của Hải quân nhân dân Việt Nam ngày càng vững mạnh và phát triển. Trong Phòng Hồ Chí Minh của tàu, ở vị trí trang trọng có treo bức trướng được Thành ủy TPHCM tặng với 16 chữ “Trung thành đặc biệt, kỷ luật chính quy, tinh nhuệ đi đầu, an toàn tuyệt đối”, đây chính là niềm tự hào của mỗi cán bộ, thủy thủ của tàu qua các thế hệ’’.
Bên cạnh sự động viên về tinh thần, trong thời gian 10 năm qua, lãnh đạo và nhân dân thành phố đã hỗ trợ lữ đoàn xây dựng nhiều công trình có ý nghĩa thiết thực: Biểu trưng 6 tàu ngầm, phòng truyền thống, thư viện Lữ đoàn, phòng máy tính…, thể hiện cho tình cảm của nhân dân thành phố gửi gắm vào cán bộ, thủy thủ tàu ngầm Lữ đoàn tàu ngầm 189 nói chung và cán bộ, thủy thủ tàu ngầm 183 nói riêng.
Nhân dịp kỷ niệm 10 năm thành lập Lữ đoàn (20-6-2011 - 20-6-2021) và đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TPHCM đã hỗ trợ cho Lữ đoàn xây dựng công trình “Ứng dụng công nghệ huấn luyện tàu ngầm”, công trình biểu tượng đánh dấu 10 năm xây dựng và trưởng thành, nhằm hỗ trợ tích cực cho cán bộ, thủy thủ tàu ngầm nâng cao chất lượng huấn luyện, khai thác, làm chủ VKTBKT, tạo nền tảng vững chắc cho việc phát huy tối đa tính năng kỹ chiến thuật của tàu ngầm trong nhiệm vụ tác chiến bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Thời gian tới nhiệm vụ của đơn vị tiếp tục nặng nề, nhưng cũng rất vẻ vang; cán bộ, thủy thủ tàu ngầm 183 - TP Hồ Chí Minh sẽ đoàn kết, thống nhất, đồng lòng, quyết tâm khắc phục khó khăn, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa thiêng liêng của Tổ quốc; xứng đáng với niềm tin yêu, kỳ vọng và tình cảm quý báu, sự quan tâm đặc biệt của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TPHCM thân yêu.
