Phóng viên: Đề nghị Thứ trưởng đánh giá kết quả nổi bật của chuyến thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình?
Thứ trưởng NGUYỄN MINH VŨ: Có thể nói chuyến thăm là sự kiện chính trị đối ngoại quan trọng nhất đối với quan hệ song phương Việt - Trung trong năm nay. Những kết quả nổi bật của chuyến thăm thể hiện rõ nét trên nhiều khía cạnh.
Thứ nhất là, duy trì trao đổi chiến lược ở cấp cao nhất giữa hai bên sau khi Việt Nam kiện toàn ban lãnh đạo cấp cao của các cơ quan Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội; củng cố và làm vững chắc hơn nữa tin cậy chính trị, định hướng cho sự phát triển ổn định, lành mạnh của quan hệ song phương trong bối cảnh tình hình quốc tế và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp.
Thứ hai là, hai bên thống nhất về những phương hướng, biện pháp, nội dung trọng tâm để thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác thực chất trong thời gian tới. Trong đó, điểm nhấn là thành lập cơ chế ủy ban hợp tác đường sắt giữa hai Chính phủ, để thúc đẩy hợp tác xây dựng các dự án đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, Lạng Sơn - Hà Nội, Móng Cái - Hạ Long - Hải Phòng.
Thứ ba là, chuyến thăm đã đạt được những văn kiện thành quả với số lượng lớn nhất, lĩnh vực phong phú nhất từ trước đến nay, bao gồm Tuyên bố chung và 45 văn kiện hợp tác giữa các bộ, ngành, cơ quan, địa phương hai bên.
Xin Thứ trưởng cho biết phương hướng triển khai những kết quả đạt được sau chuyến thăm để quan hệ song phương Việt - Trung ngày càng phát triển theo hướng “6 hơn” như lãnh đạo cấp cao hai nước đã đề ra?
Để triển khai hiệu quả các kết quả quan trọng đạt được trong chuyến thăm, tôi cho rằng trong thời gian tới, hai bên cần bám sát tinh thần Tuyên bố chung và các nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai bên, lấy Năm Giao lưu nhân văn kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Trung Quốc làm thời cơ, tiếp tục làm sâu sắc quan hệ Đối tác hợp tác Chiến lược toàn diện, thúc đẩy xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam - Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược; thúc đẩy hợp tác cùng có lợi, phát triển với chất lượng cao hơn, phối hợp chiến lược giữa hai nước phát triển sâu hơn, mang lại lợi ích thiết thực hơn cho nhân dân hai nước.
Ông nói cụ thể hơn về những phương diện chính sẽ được tập trung thúc đẩy hợp tác?
Có 5 phương diện cần được tập trung.
Thứ nhất là, hai bên duy trì thường xuyên trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao và các cấp để tiếp tục củng cố và cùng nhau nâng tin cậy chiến lược lên mức cao hơn.
Thứ hai là, hai bên cần nâng tầm hợp tác thực chất trên các lĩnh vực trọng tâm. Trong đó, ưu tiên hàng đầu là đẩy nhanh kết nối chiến lược phát triển giữa hai nước, như: kết nối hạ tầng về đường sắt khổ tiêu chuẩn, đường bộ cao tốc, hạ tầng cửa khẩu thông minh; nghiên cứu triển khai hợp tác về công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực cho các dự án đường sắt; đẩy nhanh xây dựng cửa khẩu thông minh tại Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị - Hữu Nghị Quan; thúc đẩy khôi phục và mở thêm các chuyến bay để đáp ứng nhu cầu thị trường.
Hai bên cũng cần thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực mới nổi như trí tuệ nhân tạo, năng lượng sạch, kinh tế xanh, kinh tế số, ứng dụng công nghệ 5G; tăng cường trao đổi thông tin và chia sẻ kinh nghiệm về điều hành chính sách trong lĩnh vực tài chính - tiền tệ, cải cách và quản lý doanh nghiệp Nhà nước; tích cực nghiên cứu thí điểm triển khai mô hình khu hợp tác kinh tế qua biên giới, mở rộng phạm vi thanh toán bằng đồng bản tệ; nghiên cứu triển khai hợp tác trong lĩnh vực khoáng sản then chốt.
Đồng thời, hai bên cần khuyến khích và ủng hộ các doanh nghiệp có thực lực, uy tín và công nghệ tiên tiến của nước này sang đầu tư tại nước kia, thúc đẩy hợp tác thực chất trong các lĩnh vực như nông nghiệp công nghệ cao, xử lý ô nhiễm môi trường không khí tại các đô thị lớn.
Đặc biệt, hai bên sẽ đẩy nhanh thực hiện các dự án viện trợ không hoàn lại như xây dựng Học viện Y dược cổ truyền Việt Nam cơ sở 2, duy tu bảo trì Cung Hữu nghị Việt - Trung; đưa hợp tác khoa học công nghệ thành điểm sáng mới, nghiên cứu triển khai hợp tác trên các lĩnh vực như AI, bán dẫn, năng lượng hạt nhân...
Thứ ba là, tăng cường giao lưu nhân dân, củng cố nền tảng xã hội vững chắc cho việc xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam - Trung Quốc; thúc đẩy hợp tác giữa các cơ quan báo chí, tin tức, xuất bản, đài phát thanh truyền hình; hợp tác về giáo dục đào tạo; hợp tác văn hóa - du lịch…
Thứ tư là, hai bên duy trì phối hợp, hợp tác chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau trong các cơ chế, diễn đàn đa phương mà hai nước cùng là thành viên.
Thứ năm là, phối hợp quản lý tốt biên giới trên đất liền; kiểm soát và giải quyết tốt hơn bất đồng, cùng nhau duy trì hòa bình, ổn định trên biển.
Tôi cho rằng, kết quả chuyến thăm của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ góp phần quan trọng đưa quan hệ hợp tác giữa hai nước phát triển ngày càng thực chất, hiệu quả, bền vững và sâu sắc; đưa quan hệ Đối tác hợp tác Chiến lược toàn diện, Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam - Trung Quốc không ngừng đi vào chiều sâu và phát triển lên tầm cao mới, mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân hai nước, góp phần vào hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực và trên thế giới.
