Dân sốt ruột
Theo Sở TN-MT TPHCM, hệ thống rạch Xuyên Tâm hiện đang tải nước thải của 40% người dân quận Bình Thạnh, với lượng nước thải khoảng 40.000m3/ngày chưa qua xử lý.
Một phần rác tràn ngập là do chính người dân sống tại đây thải ra rạch. Tình trạng ô nhiễm tại rạch Xuyên Tâm là điều kiện cho nhiều chuột, bọ, ruồi muỗi sinh sôi, gây ra bệnh tật. Chính quyền địa phương đang phải đặt một chiếc phao để ngăn rác từ rạch Xuyên Tâm chảy ra kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè.
Dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm bao gồm việc cải tạo môi trường, xây dựng cơ sở hạ tầng và khai thác quỹ đất ven rạch được phê duyệt từ năm 2002, nhưng đến nay chưa thực hiện, trong khi môi trường xung quanh ngày càng ô nhiễm.
Ghi nhận thực tế, dọc bờ rạch Xuyên Tâm có đủ các loại rác thải trôi nổi khắp bề mặt rạch, nằm dưới sàn những ngôi nhà hai bên rạch, bốc mùi hôi nồng nặc. Nhiều người dân bức xúc vì rác thải khắp nơi cứ trôi về, tồn đọng ngày càng nhiều.
Chia sẻ với chúng tôi, bà Lê Thị Hồng sống bên bờ rạch Xuyên Tâm (quận Bình Thạnh) cho biết mình cư ngụ ở đây đã 20 năm, cảnh chuột bọ, mùi hôi, muỗi mòng đã trở thành nỗi ám ảnh hàng ngày đối với người dân sống ở khu vực này. Nhiều lần người dân cũng có nghe thông tin là sẽ cải tạo con rạch nhưng rồi không thấy, cứ hy vọng rồi lại thất vọng.
Cùng cảnh này, môt cư dân khác là ông Dương Văn Lực cũng ngao ngán, nói rằng mong chờ con rạch được cải tạo đã quá lâu rồi. Có điều là cứ hết lần này đến lần khác, nên ông không còn tin những thông báo liên quan đến con rạch này nữa, khi nào chính thức làm dân mới tin.
Trên thực tế, hiện dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm vẫn chưa lựa chọn được nhà đầu tư và chưa được thông qua chủ trương đầu tư công để ghi vốn bồi thường giải phóng mặt bằng, làm cơ sở triển khai thực hiện. Từ nhiều năm nay, hàng ngàn hộ dân sinh sống ở khu vực vẫn phải sống chung với con rạch hôi thối ngập rác thải và bệnh dịch.
Tiến độ chậm vì thiếu vốn
Theo ông Hồ Phương, Phó Chủ tịch UBND quận Bình Thạnh, trong dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm, số căn hộ bị ảnh hưởng khoảng 2.135 căn. Trong đó, 915 căn giải tỏa toàn phần, 1.220 căn giải tỏa một phần. Nguồn vốn bồi thường, hỗ trợ tái định cư từ ngân sách thành phố dự kiến khoảng 3.751 tỷ đồng. Nguồn vốn xây lắp sẽ do nhà đầu tư huy động vốn chủ sở hữu và nguồn vốn đầu tư tài chính khu vực tư nhân của cơ quan hợp tác quốc tế JICA (Nhật Bản).
Tuy nhiên, dự án còn vướng mắc ở chỗ kêu gọi đầu tư, do tổng mức vốn đầu tư quá lớn. Dự án ban đầu có tổng mức đầu tư khoảng 4.000 tỷ đồng, trong đó hơn 1.000 tỷ đồng bồi thường giải phóng mặt bằng và hơn 2.000 tỷ đồng xây lắp.
Đến nay tính toán lại, chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng đã tăng lên hơn 3.700 tỷ đồng. Hiện UBND quận cũng đề xuất nên tách thành 2 dự án là dự án bồi thường và dự án xây lắp, vì nếu gộp chung thì tổng mức đầu tư sẽ rất lớn.
Để tập trung nguồn lực cải tạo rạch Xuyên Tâm, thành phố đã yêu cầu các sở ban ngành, đơn vị có liên quan tập trung rà soát công tác giải phóng mặt bằng, phương thức đầu tư, tiến hành đánh giá những thuận lợi, vướng mắc trong quá trình triển khai dự án để báo cáo về UBND TPHCM.
Sau khi các sở ngành và UBND quận Bình Thạnh, Gò Vấp có ý kiến, giao Sở KH-ĐT chủ trì, tổng hợp, tổ chức thẩm định và trình Thường trực UBND TPHCM báo cáo Ban Thường vụ Thành ủy về quyết định chủ trương đầu tư dự án; thời hạn thực hiện trước ngày 31-10-2019.