Là đô thị đặc biệt với dân số hơn 10 triệu người, có vị trí, vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế và xã hội của cả nước, TPHCM không tránh khỏi các vấn đề về môi trường, đặc biệt là vấn nạn về rác thải.
Một số người vẫn còn thói quen vứt rác ra đường phố, kênh rạch, miệng cống, những khu đất trống và những nơi công cộng. Điều này không chỉ làm mất đi mỹ quan đô thị, mà còn làm tắc nghẽn hệ thống thoát nước và kênh rạch, làm trầm trọng thêm tình trạng ngập lụt khi triều cường hay mưa lớn, khiến cho đời sống cũng như sinh hoạt hàng ngày của người dân gặp nhiều khó khăn.
Kênh rạch ô nhiễm đã hủy hoại hệ sinh thái động thực vật, phát sinh mùi hôi gây khó chịu, tạo môi trường thuận lợi cho muỗi và các mầm bệnh phát triển, lây lan, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống và sức khỏe của người dân.
Vì vậy, mọi người trong chúng ta cần thể hiện vai trò của mỗi cá nhân, phải sống có ý thức và trách nhiệm hơn với môi trường. Ngay từ bây giờ, mỗi người, mỗi gia đình hãy thay đổi và cùng chung tay hành động để bảo vệ môi trường, góp phần xây dựng thành phố văn minh - sạch - đẹp qua những việc làm đơn giản, thiết thực trong cuộc sống hàng ngày.
Đó là, giữ gìn vệ sinh nơi ở và nơi công cộng; không tiểu tiện, phóng uế bừa bãi; tuyệt đối không vứt rác ra đường phố, kênh, rạch và nơi công cộng. Mỗi hộ gia đình phải đăng ký dịch vụ thu gom rác; thực hiện phân loại rác tại nguồn…
Đối với các hộ kinh doanh dịch vụ ăn uống, phải trang bị thùng chứa rác và có nhà vệ sinh phục vụ khách hàng; thường xuyên quét dọn bên trong và xung quanh khu vực kinh doanh; nhắc nhở khách hàng bỏ rác đúng nơi; đảm bảo không gây mất vệ sinh môi trường khi kinh doanh.
Từng hộ gia đình tập thói quen dành 15 phút mỗi ngày làm sạch khu vực trước nhà; cùng tham gia và vận động, nhắc nhở mọi người thường xuyên quét dọn, giữ gìn vệ sinh môi trường, trồng và chăm sóc cây xanh, tạo cảnh quan xanh - sạch - đẹp cho khu phố, đường làng, ngõ xóm…
Theo Nghị định 155/2016 về xử phạt hành chính lĩnh vực môi trường, sẽ phạt tiền 1 - 3 triệu đồng đối với hành vi vệ sinh cá nhân (tiểu tiện, đại tiện) không đúng nơi quy định tại khu chung cư, thương mại, dịch vụ, nơi công cộng; phạt tiền 5 - 7 triệu đồng đối với hành vi vứt rác trên vỉa hè, đường phố, vào hệ thống thoát nước thải đô thị hoặc vào hệ thống thoát nước mặt trong khu đô thị.
Tuy nhiên, theo đánh giá của bà Nguyễn Thị Thanh Mỹ, Phó Giám đốc Sở TN-MT TPHCM, hiện các cơ quan quản lý áp dụng nghị định này trong kiểm tra, xử phạt vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn, do không đủ lực lượng cũng như trang thiết bị hỗ trợ, mà phần lớn bộ phận người dân chưa nhận thức được hậu quả mà những hành vi họ gây ra.
Để thực hiện tốt các quy định, cái quan trọng nhất chính là nâng cao nhận thức của người dân. Hãy thay đổi thói quen của chính mình, đồng thời nhắc nhở gia đình, những người xung quanh cùng giữ gìn vệ sinh môi trường khu dân cư và nơi công cộng. Đó chính là bảo vệ môi trường sống, bảo vệ sức khỏe của chính chúng ta và gia đình, góp sức xây dựng TPHCM thành một thành phố có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình.