Sở hữu cảng biển nước sâu Cái Mép - Thị Vải lớn nhất cả nước nhưng vận chuyển hàng hóa đến cụm cảng đặc biệt của Bà Rịa - Vũng Tàu lại chủ yếu tập trung vào đường bộ và đường thủy nội địa. Trong đó, vận chuyển hàng hóa bằng đường bộ chủ yếu qua Quốc lộ 51 nhưng thường xảy ra ùn tắc nghiêm trọng, tốn kém về thời gian và tăng chi phí cho doanh nghiệp. Còn lại, vận tải thủy vẫn chưa phát huy được hết tiềm lực sông ngòi sẵn có.
Quy hoạch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 mở ra không gian phát triển cho tỉnh theo hướng đẩy mạnh dịch vụ tại hệ thống cảng biển. Cụ thể, tỉnh sẽ có 4 vùng chức năng, 3 trục kinh tế động lực và 4 trụ cột kinh tế gồm: công nghiệp; kinh tế hàng hải, dịch vụ logistics; du lịch và dịch vụ chất lượng cao gắn với phát triển hệ thống đô thị hiện đại. Trong số này, công nghiệp - cảng biển nằm ở phía Tây - Tây Nam và Tây Bắc của tỉnh, gồm toàn bộ địa giới hành chính thị xã Phú Mỹ, TP Bà Rịa, phía Tây của huyện Châu Đức và phía Tây - Tây Nam của TP Vũng Tàu. Đây là vùng tập trung phát triển công nghiệp, cảng biển và phát triển đô thị với động lực kinh tế chủ yếu là dịch vụ công nghiệp và cảng biển, dịch vụ đa ngành. Liên kết hiệu quả với vành đai công nghiệp, đô thị, dịch vụ, logistics dọc hành lang Vành đai 3 TPHCM, Vành đai 4 TPHCM và các tuyến cao tốc vùng Đông Nam bộ.
Cụ thể, tỉnh sẽ hình thành các tổ hợp quy mô lớn về công nghiệp - dịch vụ - đô thị tại thành phố mới Phú Mỹ; phát triển trục kinh tế động lực công nghiệp - logistics dọc cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu và đường Vành đai 4 TPHCM; phát triển KCN công nghệ cao, đô thị dịch vụ mới tại Cù Bị và Suối Nghệ (huyện Châu Đức). Đặc biệt, việc hình thành khu thương mại tự do gắn với cảng biển tại Cái Mép Hạ và trung tâm logistics Cái Mép Hạ diện tích 1.700ha tại thị xã Phú Mỹ được coi là nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới.
Lãnh đạo UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết, dựa trên sự hợp tác chặt chẽ với các địa phương, tỉnh sẽ cố gắng phát huy tối đa lợi thế và điều kiện thiên nhiên ban tặng; trong đó, phát triển mạnh dịch vụ hệ thống cảng biển nước sâu Cái Mép - Thị Vải, hình thành khu thương mại tự do Cái Mép Hạ, góp phần nâng cao chất lượng tăng trưởng và sức cạnh tranh hàng hóa xuất khẩu của vùng Đông Nam bộ.