Thông tin tại hội nghị cho biết, lưu vực sông Mê Công hiện đang phải đối mặt với nhiều thách thức to lớn từ các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội và biến động của tự nhiên, như phát triển thủy điện (các quốc gia ven sông đã khai thác gần 50% tiềm năng phát triển thủy điện, trong đó Trung Quốc đã hoàn thành gần 70% tiềm năng và Lào cũng đang đẩy mạnh phát triển thủy điện dòng chính); chuyển nước ra ngoài lưu vực (Thái Lan chuyển nước sang lưu vực sông Chao-phray-a), gia tăng nhu cầu sử dụng nước (do Campuchia, Lào và Thái Lan mở rộng diện tích đất canh tác dự kiến đến 32% nên nhu cầu nước tăng.
Đặc biệt trong mùa khô, nhu cầu nước cho đô thị và công nghiệp cũng tăng mạnh), biến đổi khí hậu đã trở nên ngày càng rõ và các hoạt động khác tạo nên các thách thức, gây biến động chế độ dòng chảy như lũ lụt biến động bất thường, sụt giảm trong mùa khô, phù sa bùn cát sụt giảm gây xói lở, biến động lòng bờ, sụt lún, giảm bồi đắp; hệ sinh thái bị đe dọa do mất các loài di cư, suy thoái giống loài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn sống và sinh kế người dân.
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ TN-MT Trần Hồng Hà, Chủ tịch Ủy ban sông Mê Công Việt Nam, khẳng định: Sau gần 2 năm thực hiện Nghị quyết 120 của Chính phủ, nhận thức chung của toàn xã hội về các thách thức, tư duy phát triển bền vững ĐBSCL đã có nhiều chuyển biến rất lớn, tích cực về nhận thức. Song, mặt tiêu cực, tổn thương đối với ĐBSCL vẫn còn chưa được khắc phục. Chính vì vậy cần khẳng định vị trí chức năng nhiệm vụ đối với Ủy ban sông Mê Công Việt Nam. Trong đó, các hoạt động liên quan như ngoại giao với các quốc gia thượng nguồn tham vấn về các đề án sử dụng nước hợp lý thông qua các tham vấn kỹ thuật thủy điện trên các dòng chính sông Mê Công. Cập nhật liên quan đến các nguy cơ giải pháp toàn diện.
Ông Lê Đức Trung, Chánh Văn phòng Thường trực Ủy ban sông Mê Công Việt Nam, cho biết: Năm 2019, ủy ban tiếp tục theo sát tình hình khai thác và sử dụng tài nguyên nước và các tài nguyên liên quan trên lưu vực sông Mê Công; tiếp tục phối hợp với các quốc gia thành viên thực hiện Tuyên bố chung của Ủy hội sông Mê Công quốc tế về tham vấn cho Dự án thủy điện Pắc Beng và Pắc Lay của Lào và các Kế hoạch hành động chung thực hiện tham vấn.
