Phóng viên: Chuyến thăm cấp Nhà nước tới Lào và Campuchia của Chủ tịch nước Tô Lâm có ý nghĩa như thế nào, thưa Bộ trưởng?
Bộ trưởng BÙI THANH SƠN: Đây là chuyến thăm nước ngoài đầu tiên của Chủ tịch nước Tô Lâm trên cương vị mới. Những kết quả đạt được trong chuyến thăm có ý nghĩa rất quan trọng đối với quan hệ giữa Việt Nam với Lào và Campuchia, hai nước láng giềng thân thiết có quan hệ truyền thống, hữu nghị, gắn bó lâu đời đối với Việt Nam. Chuyến thăm góp phần tăng cường sự gắn kết, hợp tác truyền thống, hiệu quả giữa ba nước Việt Nam - Lào - Campuchia.
Chuyến thăm đã thành công về mọi mặt, là dấu ấn mới trong việc triển khai chính sách đối ngoại của Đại hội Đảng lần thứ XIII, đồng thời khẳng định quyết tâm của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam trong việc không ngừng củng cố và phát triển mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào và quan hệ láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài Việt Nam - Campuchia. Chuyến thăm cũng góp phần thắt chặt quan hệ cá nhân gắn bó giữa Chủ tịch nước Tô Lâm với các đồng chí lãnh đạo cấp cao của Lào và Campuchia.
Chuyến thăm cũng là kết quả triển khai các thỏa thuận cấp cao, nhất là kết quả của cuộc gặp cấp cao giữa Đảng Cộng sản Việt Nam với Đảng Nhân dân Cách mạng Lào và với Đảng Nhân dân Campuchia (CPP). Kết quả toàn diện của chuyến thăm sẽ đặt dấu mốc cho giai đoạn phát triển mới, gắn bó, hiệu quả và đoàn kết hơn giữa Việt Nam với Lào và Campuchia, cũng như giữa ba nước.
Bộ trưởng có thể cho biết kết quả nổi bật của chuyến thăm là gì?
Trong vòng chưa đầy ba ngày thăm Lào và Campuchia, Chủ tịch nước Tô Lâm đã có chương trình hoạt động dày đặc: 32 hoạt động với các cuộc hội đàm, hội kiến, tiếp xúc, gặp gỡ với tất cả lãnh đạo cấp cao hai nước, thăm các cơ sở kinh tế, gặp, nói chuyện với học sinh, sinh viên, cộng đồng bà con kiều bào tại hai nước. Nhân dịp này, lãnh đạo các ban, bộ, ngành cũng đã có các cuộc làm việc với các đối tác của Lào và Campuchia để trao đổi các nội dung hợp tác cụ thể.
Tại Lào, hai bên tiếp tục khẳng định quyết tâm cao trong việc không ngừng phát triển mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả hơn.
Hai bên nhất trí cao về các biện pháp để tiếp tục triển khai hiệu quả các thỏa thuận cấp cao của hai Đảng, hai Nhà nước, góp phần tạo động lực mới, thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa quan hệ giữa hai nước trong thời gian tới; trong đó, tiếp tục quan tâm, chú trọng vào các lĩnh vực quốc phòng - an ninh, kinh tế - thương mại - đầu tư, giáo dục - đào tạo, văn hóa và giao lưu nhân dân. Trên cơ sở đó, hai bên nhất trí phối hợp triển khai hiệu quả Thỏa thuận Chiến lược hợp tác Việt Nam - Lào giai đoạn 2021 - 2030 và Hiệp định về hợp tác song phương Việt Nam - Lào giai đoạn 2021 - 2025; đồng thời tiếp tục cùng nỗ lực xử lý dứt điểm vướng mắc để triển khai hiệu quả một số dự án hợp tác quan trọng giữa hai nước.
Để gìn giữ và phát huy truyền thống quý báu, mối quan hệ đặc biệt có một không hai giữa hai nước, các nhà lãnh đạo nhất trí hai bên cần đẩy mạnh hơn nữa tuyên truyền, giáo dục trong các tầng lớp nhân dân của hai nước, nhất là thế hệ trẻ; đồng thời, nhất trí đẩy mạnh hợp tác địa phương, nhất là giữa các tỉnh biên giới.
Về hợp tác khu vực và quốc tế, hai bên cam kết tiếp tục phối hợp chặt chẽ, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn khu vực và quốc tế, nhất là trong khuôn khổ ASEAN, Liên hợp quốc và Tiểu vùng sông Mê Công. Lãnh đạo cấp cao của Lào đánh giá cao sự hỗ trợ của Việt Nam trong quá trình chuẩn bị và tổ chức các hội nghị trong Năm Chủ tịch ASEAN. Chủ tịch nước Tô Lâm khẳng định, Việt Nam sẽ tiếp tục tích cực phối hợp và ủng hộ Lào đảm nhận thành công các trọng trách quốc tế trong năm 2024, trong đó có vai trò Chủ tịch ASEAN và Hội đồng liên nghị viện các nước ASEAN 2024 (AIPA 2024).
Tại Campuchia, hai bên nhất trí thúc đẩy và tăng cường đoàn kết, tin cậy và hiểu biết lẫn nhau, đưa hợp tác song phương ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả. Hai bên đặc biệt nhấn mạnh tinh thần đoàn kết, gắn bó, hữu nghị và cần tiếp tục tuyên truyền cho thế hệ trẻ về giá trị và lịch sử của quan hệ hai nước. Trong các cuộc hội đàm, hội kiến, Lãnh đạo Campuchia nhấn mạnh nhân dân Campuchia luôn khắc ghi sự giúp đỡ và hy sinh của Việt Nam trong việc giúp Campuchia thoát khỏi nạn diệt chủng Pol Pot và hồi sinh đất nước Campuchia.
Hai bên nhất trí triển khai mạnh mẽ hơn nữa hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư, quốc phòng - an ninh, hợp tác biên giới, nguồn lao động, giao lưu nhân dân. Hai bên nhất trí tích cực hỗ trợ nhau xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, đồng thời hội nhập quốc tế sâu rộng, hiệu quả. Hợp tác nguồn nhân lực cũng được hai bên nhất trí thúc đẩy hợp tác.
Hai bên hoan nghênh các cơ quan liên quan của hai nước đã phối hợp chặt chẽ nhằm xây dựng đường biên giới trên đất liền hòa bình, hữu nghị, ổn định và hợp tác, phát triển, đẩy mạnh quan hệ hợp tác giữa các tỉnh biên giới.
Về cộng đồng người Việt tại Campuchia, lãnh đạo cấp cao Campuchia khẳng định tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho cộng đồng người gốc Việt sinh sống, làm việc ổn định và hợp pháp tại Campuchia.
Trong khuôn khổ hợp tác khu vực và quốc tế, hai bên nhất trí thúc đẩy hợp tác Tam giác phát triển Campuchia - Lào - Việt Nam, ủng hộ Lào hoàn thành vai trò Chủ tịch ASEAN và AIPA 2024; Tiểu vùng sông Mê Công mở rộng; hợp tác quản lý, sử dụng bền vững nguồn nước sông Mê Công vì lợi ích cộng đồng người dân trên lưu vực và ở cả ba nước.