Đối tượng được các lực lượng thanh tra đường thuỷ trung ương và địa phương tập trung kiểm tra gồm: bến, phương tiện chở khách ngang sông, bến tàu và phương tiện thủy phục vụ du lịch, lễ hội; tàu cao tốc chở khách.
Lực lượng chức năng sẽ kiểm tra các loại đăng ký, đăng kiểm phương tiện; trang thiết bị cứu sinh và chống cháy nổ; điều kiện về người lái, thuyền viên và chấp hành quy định về tải trọng, số người được phép chở trên phương tiện.
Cục Đường thủy nội địa Việt Nam yêu cầu lực lượng thanh tra, cảng vụ đường thủy kiên quyết xử phạt, đình chỉ hoạt động đối với bến khách ngang sông không phép, phương tiện thủy chở khách không có chứng nhận đăng kiểm, không trang bị đủ trang thiết bị cứu sinh, người điều khiển phương tiện không có bằng, chứng chỉ chuyên môn phù hợp.
Theo quy định hiện hành, phương tiện thủy tham gia giao thông không có chứng nhận đăng kiểm; dùng chứng nhận đăng kiểm hết hạn hoặc không do cơ quan có thẩm quyền cấp bị phạt 3-20 triệu đồng (tùy theo trọng tải phương tiện).
Thuyền viên, người lái phương tiện thủy không mang theo bằng lái, chứng chỉ chuyên môn bị phạt 500.000-1 triệu đồng. Người điều khiển phương tiện thủy không có chứng chỉ chuyên môn phù hợp hoặc đang trong thời gian bị tước quyền sử dụng bằng, chứng chỉ chuyên môn bị phạt 2-5 triệu đồng. Thuyền viên sử dụng bằng thuyền trưởng, máy trưởng hết hạn hoặc đang trong thời gian bị tước quyền sử dụng bị phạt 2-9 triệu đồng.
Phương tiện thủy trang bị thiếu phao, dụng cụ nổi cứu sinh bị phạt 500.000 - 1 triệu đồng nhân với số lượng phao bị thiếu. Trường hợp khách không mặc áo phao cứu sinh hoặc không mang dụng cụ nổi cứu sinh cá nhân bị phạt 1-2 triệu đồng.
Hành khách trên phương tiện thủy cũng có thể bị phạt 300-500.000 đồng nếu có hành vi không chấp hành nội quy an toàn trên phương tiện, không chấp hành hướng dẫn của thuyền viên, người lái phương tiện thủy.