Người tiên phong
Theo số liệu thống kê từ Bộ TN-MT, mỗi năm, Việt Nam có khoảng 1,8 triệu tấn rác nhựa thải ra môi trường, trong đó có khoảng 0,28-0,73 triệu tấn bị thải ra biển nhưng chỉ 27% trong số đó được tái chế, tận dụng bởi các cơ sở, doanh nghiệp. Ở một khía cạnh khác, mặc dù ngành nhựa Việt Nam tăng trưởng 15%-20%/năm nhưng chúng ta vẫn phải nhập tới 80% nguyên liệu phục vụ sản xuất ngành này. Để đảm bảo nguồn nguyên liệu nhựa phục vụ sản xuất cũng như xử lý rác thải nhựa, Chính phủ đã và đang kêu gọi các doanh nghiệp tham gia công tác tái chế mạnh mẽ hơn nữa.
Ông Lê Anh, Giám đốc Phát triển bền vững Công ty CP Nhựa tái chế DUYTAN, tâm sự rằng, phát triển theo mô hình kinh tế tuần hoàn là mục tiêu then chốt trong chiến lược phát triển dài hạn của công ty. Nhằm tăng cường quản lý, tái chế và giảm thiểu chất thải nhựa gây ô nhiễm môi trường và đại dương, công ty đã đầu tư, xây dựng nhà máy nhựa tái chế để cung cấp sản phẩm nhựa tái chế chất lượng cao với công nghệ “Bottle to Bottle” - mỗi chai nhựa đã qua sử dụng sẽ được tái chế thành các hạt nhựa, tạo ra một vòng lặp mới.
Qua đó, giúp giảm sử dụng nguồn nguyên liệu hóa thạch. Phát triển theo mô hình kinh tế tuần hoàn không chỉ là sự lựa chọn của các doanh nghiệp nữa mà còn là điều kiện bắt buộc nếu muốn tham gia, hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới.
Bắt đầu từ công nghệ
Có dịp tham quan Nhà máy DUYTAN Recycling đóng trên địa bàn tỉnh Long An, ấn tượng đầu tiên với chúng tôi là một không gian xanh, sạch với cách bố trí hài hòa và sáng tạo. Nhà máy DUYTAN Recycling có tổng diện tích 65.000m2, được vận hành theo các tiêu chuẩn quốc tế về chất lượng, môi trường, an toàn và sức khỏe, có tiêu chuẩn FDA của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ, chứng nhận EFSA của Cơ quan An toàn Thực phẩm châu Âu và 15 chứng chỉ khác.
Sản phẩm chính của nhà máy là hạt nhựa tái sinh rPET cho bao bì thực phẩm và rHDPE cho bao bì hóa mỹ phẩm được sản xuất với quy trình kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt, đáp ứng tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn đối với bao bì. Khi hoàn thành, nhà máy sẽ có công suất xử lý 100.000 tấn nhựa/năm, tương đương 7 tỷ chai nhựa được tái sinh/năm.
Nhờ những bước đi mạnh dạn trong chuyển đổi xanh, tháng 10-2023, DUYTAN Recycling đã vinh dự được Bộ KH-CN cấp Chứng nhận Doanh nghiệp Công nghệ cao. Đây là niềm tự hào và là một trong những bước tiến quan trọng đối với công ty nhằm kiểm soát và nâng cao chất lượng sản xuất, năng lực cạnh tranh và là bước khởi đầu cho kế hoạch phát triển trong tương lai.
Để đạt được chứng nhận này, toàn bộ hệ thống công nghệ của DUYTAN Recycling đều phải đảm bảo các tiêu chí đánh giá tạo ra sản phẩm có chất lượng, giá trị và hiệu quả cao; có hoạt động nghiên cứu, thử nghiệm ứng dụng công nghệ cao, thân thiện môi trường, tiết kiệm năng lượng trong sản xuất và quản lý chất lượng, quy chuẩn kỹ thuật của Việt Nam hoặc quốc tế.
Công ty cũng nhận được sự quan tâm, đồng hành trong các hoạt động, diễn đàn uy tín về kinh tế xanh, đóng góp sáng kiến liên quan đến phát triển bền vững từ các doanh nghiệp như Coca Cola, Nestle, La Vie, Unilever, Suntory Pepsico và Hiệp hội Tái chế chất thải Việt Nam, Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam… Để thiết lập mô hình kinh tế tuần hoàn, theo kế hoạch, DUYTAN Recycling không chỉ dừng ở nhựa rPET và rHDPE mà còn sản xuất thêm nhựa rPP.
Lúc đó, sẽ có nhiều sản phẩm khác từ nhựa như bàn ghế, tủ quần áo được thu gom và tái chế, góp phần giảm thiểu lượng nhựa nguyên sinh để sản xuất sản phẩm mới. Điều đó đồng nghĩa với việc sẽ giảm được lượng dầu mỏ sử dụng, góp phần bảo vệ môi trường.
Dù có nhiều tiềm năng, song ngành công nghiệp tái chế nhựa của Việt Nam còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu. Để nâng cao hiệu quả và phát triển hoạt động tái chế nhựa, chúng ta cần thực thi đồng bộ các giải pháp mang tính pháp lý và truyền thông mạnh mẽ để nâng cao nhận thức về phân loại rác thải tại nguồn, khuyến khích người tiêu dùng đón nhận sản phẩm bao bì nhựa tái chế.
Cơ quan quản lý nên ban hành tiêu chuẩn thiết kế bao bì và tem nhãn thuận lợi cho việc tái chế; ban hành tiêu chuẩn an toàn thực phẩm cho bao bì sử dụng nhựa tái chế; mã HS (HS Code) cần tách biệt dành cho nhựa tái chế và nhựa nguyên sinh để phòng vệ thương mại.
Một điển hình như DUYTAN Recycling cần được nhân rộng hơn nữa.
