Trong số các hộ giải tỏa, có hàng trăm gia đình sống trong các căn nhà “siêu nhỏ” (diện tích chỉ chừng 10m2), đang lo lắng vì tiền đền bù sẽ không được bao nhiêu, khó tái định cư.
Sống chen chúc, chật chội
Từ ngày nhân viên Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng quận 1 tiến hành đo vẽ, kiểm kê, cuộc sống người dân ở khu vực Mả Lạng bị xáo trộn. Người dân thường tụ tập đầu hẻm hay kéo nhau vào nhà bàn tính chuyện đi - ở. Mọi người băn khoăn chưa biết tương lai ra sao, có được tái định cư tại chỗ hay phải ra vùng ven mua đất cất nhà. Riêng những gia đình có nhà diện tích quá nhỏ thì lại càng lo hơn.
Căn nhà của bà Nguyễn Lê Thanh (số 245/83/10 Nguyễn Trãi) nằm sâu trong hẻm chỉ có diện tích 15m2, là nơi ở của 4 thế hệ, với 10 nhân khẩu. Căn nhà càng chật hơn khi 3 người con của bà đến tuổi lập gia đình, sinh thêm cháu. Cô gái con bà Thanh nói: “Nhà không nở mà số con cháu ngày một tăng. Uớc muốn có một chỗ ngủ riêng, yên tĩnh cũng khó. Khi thấy người đến đo vẽ, vừa mừng lại vừa lo, vì không biết tiền đền bù có đủ để mua chỗ ở khác đỡ hơn không”.
Cách nhà bà Thanh mấy căn, căn nhà của bà Nguyễn Thị Hoàng càng nhỏ hơn: 6m2 với 3 nhân khẩu. Trong nhà không có bàn ghế, giường vì chẳng có chỗ để. Chỉ khi tối đi ngủ bà Hoàng mới vào nhà, còn thường ngày ngồi ở chiếc ghế ngoài cửa. Bà Hoàng tâm sự: “Nhà có 2 người con, một đứa đã đi bộ đội. Nay mai 2 đứa lập gia đình thì không biết ở đâu. Nhiều đêm rồi tôi không ngủ được, vì lo không đủ tiêu chuẩn được bố trí căn hộ tái định cư; tiền đền bù e không đủ để mua chỗ khác ở”. Gia đình ông Phan Văn Thủy cũng đang lo chưa biết đi đâu về đâu. Căn nhà chỉ rộng chừng 7m2, lại nằm trong hẻm sâu, nên tiền bồi thường sẽ chẳng được bao nhiêu.
Chờ chính sách
Người dân trong khu giải tỏa phải có chỗ ở và điều kiện ngang bằng hoặc tốt hơn chỗ ở cũ - đó là chủ trương nhất quán của Nhà nước. Song, để giải quyết chỗ ở tốt hơn cho hàng trăm gia đình có nhà diện tích quá nhỏ thực sự là bài toán khó với nhà đầu tư và chính quyền địa phương. Theo quy định hiện hành, đối với những dự án thương mại, chủ đầu tư đền bù cho người dân theo giá thị trường khi thu hồi nhà đất. Tuy nhiên, vì các nhà này diện tích quá nhỏ, nên việc cấp căn hộ tái định cư tại chỗ hay giao tiền để tự lo chỗ ở mới đều không dễ.
Ông Lê Hồng Quang, Chủ tịch UBND phường Nguyễn Cư Trinh, cho biết: “Chính quyền địa phương mong dự án triển khai nhanh, để người dân Mả Lạng sớm ổn định đời sống. Để đẩy nhanh tiến độ, phường đã cử cán bộ bám sát công việc và yêu cầu các khu phố vận động bà con, hỗ trợ nhân viên Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng quận 1 làm tốt công tác kiểm kê, đo vẽ hiện trạng. Giá đền bù, chính sách tái định cư do cấp trên quyết định, tuy nhiên, phường đã khảo sát, nắm vững điều kiện cuộc sống của cư dân và sẽ có ý kiến về những trường hợp nhà quá nhỏ, nhằm tránh tình trạng sau giải tỏa dân không có nhà ở”.
Về vấn đề này, ông Lương Quí Hòa, Trưởng ban Bồi thường giải phóng mặt bằng quận 1, cho hay: “Đến nay, công tác kiểm kê, đo vẽ đã gần hoàn thành, chỉ còn 5 trường hợp cuối cùng đang vận động. Việc giải tỏa, bồi thường đối với 1.400 gia đình, đơn vị trong dự án đã khó, công tác tái định cư, ổn định cuộc sống cho người dân càng nặng nề hơn. Theo quy trình, sau khi kiểm kê, đo vẽ, Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng sẽ căn cứ quy định pháp luật để xây dựng phương án, đơn giá bồi thường, trình cấp trên phê duyệt. Đối với những trường hợp nhà diện tích nhỏ sẽ gặp khó khăn trong việc bố trí chỗ ở, ban sẽ tham mưu cho UBND quận 1 phương án kết hợp với chủ đầu tư để có biện pháp trợ giúp người dân. Tuy nhiên, đối tượng nào và mức độ hỗ trợ cụ thể như thế nào thì tùy thuộc vào nhà đầu tư, chứ không phải do chính quyền quyết định”.